Szkarlatyna

Co to jest szkarlatyna?

Szkarlatyna jest wywoływana przez Streptococcus pyogenes. Ważne objawy diagnostyczne szkarlatyny obejmują gorączkę, ból gardła, wysypkę i jasnoczerwony język o wyglądzie „truskawki”. Szkarlatyna może dotyczyć osób w każdym wieku, ale zwykle atakuje dzieci poniżej 10 roku życia.

Szkarlatyna według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.

Klasyfikacja szkarlatyny

ICD-10-CM: A38
ICD-10-CM: A38.9
ICD-11: 107294155
ICD-9-CM: 034
ICD-9-CM: 034.1

Minimalny okres inkubacji u ludzi: 2 dni

Maksymalny okres inkubacji u ludzi: 5 dni

Możliwe objawy szkarlatyny

• Angina

  Angina (łac. angina, zapalenie gardła) – w najczęstszym rozumieniu ostre zapalenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła, wywołane przez bakterie paciorkowce β-hemolizujące z grupy A. Jest chorobą zakaźną przenoszoną drogą kropelkową. >>>

  Angina to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: błonica, listerioza.

• Bladość wokół ust

  Objaw bladości trójkąta nosowo-wargowego (lub "blady trójkąt nosowo-wargowy", "szkarłatny trójkąt") jest objawem diagnostycznym szkarlatyny i w pewnym stopniu dalekowschodniej szkarlatyny, klinicznej postaci pseudogruźlicy. Pośród tych chorób pojawia się drobnoplamista wysypka, która lokalizuje się na tułowiu, kończynach, twarzy, szczególnie manifestuje się na policzkach. Objawem jest charakterystyczny brak tej wysypki w trójkącie nosowo-wargowym, czyli miejscu na twarzy ograniczonym górną wargą, liniami biegnącymi wzdłuż fałdów nosowo-wargowych oraz mostkiem nosa, gdzie te linie się spotykają. Obejmuje on górną wargę i zewnętrzne części nosa. >>>

• Ból brzucha

  Ból brzucha jest objawem związanym zarówno z błahymi, jak i poważnymi problemami medycznymi. >>>

  Ból brzucha to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: gorączka plamicowa brazylijska, jersinioza, tularemia, ankylostomatoza, glistnica, trichurioza, pełzakowica, izosporoza, giardioza, hymenolepidoza, owsica, salmonelloza, ospa prawdziwa, bąblowica, dyfilobotrioza, węgorczyca, włośnica.

• Ból gardła

  Większość bólów gardła jest spowodowana przez wirusy, na które antybiotyki nie są pomocne. Wykazano silny związek między nadużywaniem antybiotyków a antybiotykoopornością. >>>

  Ból gardła to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: błonica, tularemia, ospa małpia, różyczka.

• Gorączka

  Gorączka jest definiowana jako temperatura powyżej normalnego zakresu z powodu wzrostu temperatury ustalonej przez organizm. Nie ma jednej uzgodnionej górnej granicy dla normalnej temperatury, przy czym źródła używają wartości pomiędzy 37,2 a 38,3 °C u ludzi. Wzrost temperatury ustalonej wyzwala zwiększone skurcze mięśni i powoduje uczucie zimna lub dreszcze. Powoduje to większą produkcję ciepła i wysiłki w celu zachowania ciepła Rzadko gorączka może wywołać drgawki gorączkowe, przy czym jest to bardziej powszechne u małych dzieci. Gorączki zazwyczaj nie przekraczają 41 do 42 °C. >>>

  Gorączka to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: malinica, gorączka okopowa, róża, legionelloza, gorączka plamicowa brazylijska, tężec, błonica, krztusiec, leptospiroza, jersinioza, listerioza, nosacizna, melioidoza, tularemia, gruźlica, dżuma, kryptosporydioza, ospa małpia, odra, sARS, salmonelloza, Świerzb, ospa prawdziwa, drakunkuloza, węgorczyca, różyczka, włośnica.

• Język malinowy

  Język truskawkowy lub język malinowy to zapalenie języka, które objawia się hiperplastycznymi (powiększonymi) brodawkami grzybowatymi, co nadaje mu wygląd truskawki. Biały język truskawkowy to taki, w którym na języku znajduje się biały nalot, przez który wystają hiperplastyczne brodawki grzybiaste. Język truskawkowy czerwony to taki, w którym zanika biały nalot i odsłania się ciemnoczerwona, rumieniowa powierzchnia, poprzecinana hiperplastycznymi brodawkami grzybiastymi. Biały język truskawkowy obserwuje się we wczesnej szkarlatynie (ogólnoustrojowe zakażenie paciorkowcami hemolizującymi grupy A β-), a czerwony język truskawkowy pojawia się później, po 4-5 dniach. Język truskawkowy/malinowy obserwuje się również w chorobie Kawasaki (choroba naczyń występująca głównie u dzieci poniżej 5 roku życia), i zespole wstrząsu toksycznego. >>>

• Limfadenopatia

  Limfadenopatia lub adenopatia jest chorobą węzłów chłonnych, w której są one nieprawidłowej wielkości lub konsystencji. Limfadenopatia typu zapalnego (najczęstszy typ) to zapalenie węzłów chłonnych, powodujące obrzęk lub powiększenie węzłów chłonnych. W praktyce klinicznej rozróżnienie pomiędzy limfadenopatią a zapaleniem węzłów chłonnych jest rzadko dokonywane, a słowa te są zwykle traktowane jako synonimy. Zapalenie naczyń limfatycznych znane jest jako zapalenie węzłów chłonnych. >>>

  Limfadenopatia to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: malinica, gorączka okopowa, róża, różyca, listerioza, bruceloza, nosacizna, ospa małpia, odra, toksoplazmoza, denga.

• Objaw Pastii

  Objaw Pastii – objaw chorobowy polegający na poszerzeniu i zwiększeniu się łamliwości naczyń włosowatych skóry, uwidaczniający się linijnymi wybroczynami w naturalnych fałdach skórnych (szczególnie na zgięciowej stronie łokcia). Występuje w płonicy poprzedzając wysypkę i złuszczanie się skóry. >>>

• Tachykardia

  Tachykardia, zwana również tachyarytmią, to częstość akcji serca przekraczająca normalną częstość spoczynkową. Ogólnie rzecz biorąc, spoczynkowa częstość akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę jest przyjmowana jako tachykardia u osób dorosłych. Częstość akcji serca powyżej częstości spoczynkowej może być normalna (jak w przypadku ćwiczeń) lub nieprawidłowa (jak w przypadku problemów elektrycznych w obrębie serca). >>>

  Tachykardia to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: gorączka okopowa, tężec.

• Wymioty

  Wymioty to mimowolne, siłowe wydalenie zawartości żołądka przez usta, a czasem nos. Wymioty mogą wynikać z wielu przyczyn, a przedłużające się wymioty mają długą diagnostykę różnicową. >>>

  Wymioty to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: gorączka okopowa, zespół wstrząsu toksycznego, gorączka plamicowa brazylijska, krztusiec, listerioza, melioidoza, tularemia, dżuma, glistnica, sarkocystoza, kryptosporydioza, giardioza, hymenolepidoza, cholera, salmonelloza, wścieklizna, ospa prawdziwa, bąblowica, drakunkuloza, denga.

• Wysypka

  Wysypka to każdy obszar podrażnionej lub obrzękniętej skóry na Twoim ciele. Wysypki są często swędzące i bolesne i mogą pojawiać się w różny sposób na różnych odcieniach skóry. >>>

  Wysypka to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: gorączka okopowa, gorączka plamicowa brazylijska, leptospiroza, jersinioza, tularemia, dżuma, Świerzb, ospa prawdziwa, dyfilobotrioza, Ślepota rzeczna, różyczka, dur brzuszny.

Sposoby zarażenia i przenoszenia choroby

• Zakażenie kropelkowe

  Zakażenie kropelkowe – droga szerzenia się chorób zakaźnych, w której infekcja przenosi się od osobnika (np. człowieka) chorego (lub nosiciela) na zdrowego, w wyniku rozpryskiwania w powietrzu śliny oraz wydzieliny pochodzącej z jamy nosowej. >>>

  Zakażenie kropelkowe dotyczy również innych chorób, takich jak np.: błonica, krztusiec, ospa małpia, różyczka.

Możliwe przyczyny szkarlatyny

• Streptococcus pyogenes

  Streptococcus pyogenes – paciorkowiec beta-hemolizujący zaliczany do ziarniaków, będący czynnikiem etiologicznym anginy oraz kilku innych zespołów chorobowych. >>>

  Streptococcus pyogenes może powodować również inne choroby, takie jak np.: róża.

Badania rozpoznające

• Badanie fizykalne

  W badaniu fizycznym, badaniu lekarskim lub badaniu klinicznym lekarz bada pacjenta pod kątem ewentualnych oznak lub objawów choroby. Zazwyczaj składa się ono z serii pytań dotyczących historii choroby pacjenta, po których następuje badanie na podstawie zgłoszonych objawów. >>>

  Badanie fizykalne to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: malinica, wrzód weneryczny, nokardioza, gorączka okopowa, róża, gorączka plamicowa brazylijska, tężec, błonica, promienica, jersinioza, listerioza, różyca, leptospiroza, tularemia, wąglik, bruceloza, nosacizna, melioidoza, dżuma, pełzakowica, izosporoza, kryptosporydioza, ospa małpia, odra, toksoplazmoza, cholera, ospa prawdziwa, denga, dur brzuszny.

Stosowane leczenie*

• Cefalosporyna

  Cefalosporyny to klasa antybiotyków β-laktamowych wywodzących się pierwotnie z grzyba Acremonium, który wcześniej znany był jako Cephalosporium. Wraz z cefamycynami stanowią podgrupę antybiotyków β-laktamowych zwanych cefemami. Cefalosporyny zostały odkryte w 1945 roku, a po raz pierwszy sprzedane w 1964 roku. >>>

• Klindamycyna

  Klindamycyna (łac. clindamycinum) – organiczny związek chemiczny, półsyntetyczny antybiotyk z grupy linkozamidów. Spektrum jego działania obejmuje bakterie Gram-dodatnie (w tym wiele szczepów MRSA) oraz bakterie beztlenowe. >>>

  Klindamycyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: kiła, różyca, toksoplazmoza.

• Lek przeciwhistaminowy

  Leki przeciwhistaminowe są lekami, które leczą alergiczny nieżyt nosa, przeziębienie, grypę i inne alergie. Zazwyczaj ludzie biorą leki przeciwhistaminowe jako niedrogie, generyczne (nie opatentowane) leki, które można kupić bez recepty i zapewniają ulgę w zatkaniu nosa, kichaniu lub pokrzywce spowodowanej pyłkami, roztoczami kurzu lub alergią na zwierzęta z niewielką ilością skutków ubocznych. Leki przeciwhistaminowe są zwykle do krótkotrwałego leczenia. Przewlekłe alergie zwiększają ryzyko problemów zdrowotnych, których leki przeciwhistaminowe mogą nie leczyć, w tym astmy, zapalenia zatok i infekcji dolnych dróg oddechowych. Konsultacja z pracownikiem medycznym jest zalecana dla tych, którzy zamierzają wziąć leki przeciwhistaminowe do dłuższego stosowania. Chociaż ludzie zazwyczaj używają słowa "antyhistaminowy", aby opisać leki do leczenia alergii, lekarze i naukowcy używają tego terminu, aby opisać klasę leków, które przeciwstawiają się aktywności receptorów histaminowych w organizmie. W tym sensie słowa, leki przeciwhistaminowe są podklasyfikowane zgodnie z receptorem histaminowym, na który działają. Dwie największe klasy leków przeciwhistaminowych to H1-antihistaminy i H2-antihistaminy. >>>

• Makrolid

  Makrolidy to klasa produktów naturalnych, które składają się z dużego makrocyklicznego pierścienia laktonowego, do którego może być przyłączony jeden lub więcej cukrów deoksy, zwykle kladynoza i desozamina. Pierścienie laktonowe są zwykle 14-, 15- lub 16-członowe. Makrolidy należą do klasy poliketydów produktów naturalnych. Niektóre makrolidy mają aktywność antybiotyczną lub przeciwgrzybiczą i są stosowane jako leki farmaceutyczne. >>>

• Penicylina

  Penicyliny (P, PCN lub PEN) są grupą antybiotyków pierwotnie otrzymywanych z pleśni Penicillium, głównie P. chrysogenum i P. rubens. Większość penicylin w użyciu klinicznym jest syntetyzowana przez P. chrysogenum przy użyciu fermentacji w głębokim zbiorniku, a następnie oczyszczana. Odkryto wiele naturalnych penicylin, ale tylko dwa oczyszczone związki są w użyciu klinicznym: penicylina G (stosowanie domięśniowe lub dożylne) i penicylina V (podawana doustnie). Penicyliny były jednymi z pierwszych leków skutecznych w walce z wieloma zakażeniami bakteryjnymi wywołanymi przez gronkowce i paciorkowce. Należą do antybiotyków β-laktamowych. Są one do dziś szeroko stosowane w różnych infekcjach bakteryjnych, choć wiele rodzajów bakterii rozwinęło oporność po ich szerokim stosowaniu. Około 10% osób zgłasza, że jest uczulonych na penicylinę; jednak do 90% tej grupy może nie być w rzeczywistości uczulona. Poważne alergie występują tylko u około 0,03%. >>>

  Penicylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: błonica.

• Wankomycyna

  Wankomycyna – organiczny związek chemiczny, antybiotyk glikopeptydowy o działaniu bakteriobójczym. Wprowadzona do lecznictwa w 1958 r. przez firmę farmaceutyczną Eli Lilly. >>>

  Wankomycyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: listerioza.


* Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Szkarlatyna - do jakiego lekarza się udać?

• Choroby zakaźne

  Choroby zakaźne to specjalizacja lekarska zajmująca się diagnostyką i leczeniem zakażeń. Praktyka specjalisty w zakresie chorób zakaźnych polega na zarządzaniu zakażeniami szpitalnymi (nabytymi w trakcie opieki zdrowotnej) lub zakażeniami nabytymi w społeczności i jest historycznie związana z higieną, epidemiologią, mikrobiologią kliniczną, medycyną podróży i medycyną tropikalną. >>>

  Choroby zakaźne to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: kłykciny kończyste, malinica, wrzód weneryczny, kiła wrodzona, kiła, nokardioza, bartoneloza, angiomatosis bacillaris, choroba Carrióna, gorączka okopowa, róża, zgorzel gazowa, legionelloza, zespół wstrząsu toksycznego, gorączka plamicowa brazylijska, krztusiec, sepsa, promienica, błonica, gorączka od ugryzienia szczura, różyca, leptospiroza, choroba kociego pazura, jersinioza, trąd, owrzodzenie Buruli, listerioza, tularemia, wąglik, bruceloza, nosacizna, melioidoza, gruźlica, dżuma, ankylostomatoza, glistnica, trichurioza, kandydoza, pełzakowica, sarkocystoza, izosporoza, kryptosporydioza, giardioza, hymenolepidoza, bąblowica, tasiemczyca, wągrzyca, dyfilobotrioza, ospa małpia.

• Pediatria

  Pediatria jest gałęzią medycyny, która obejmuje opiekę medyczną niemowląt, dzieci, młodzieży i młodych dorosłych. W Europie pediatria obejmuje wielu młodych ludzi do 18 roku życia. Amerykańska Akademia Pediatrii zaleca, aby ludzie szukali opieki pediatrycznej do 21 roku życia, ale niektórzy podspecjaliści pediatryczni kontynuują opiekę nad dorosłymi do 25 roku życia. Światowe granice wiekowe pediatrii z roku na rok mają tendencję wzrostową. Słowo pediatria i jego kognaty oznaczają "uzdrowiciel dzieci", pochodzące od dwóch greckich słów: παῖς (pais "dziecko") i ἰατρός (iatros "lekarz, uzdrowiciel"). Pediatrzy pracują w klinikach, ośrodkach badawczych, na uniwersytetach, w szpitalach ogólnych i dziecięcych, w tym w tych, które praktykują podspecjalizacje pediatryczne. >>>

Bibliografia:

• Identyfikator z baz danych dotyczących genomów, ścieżek enzymatycznych i biologicznych substancji chemicznych (ENG)
• Szkarlatyna w bazie U.S. National Library of Medicine (ENG)
• Szkarlatyna na stronach brytyjskiego NHS (ENG)
• Szkarlatyna na stronach Medscape (ENG)
• Artykuły w brytyjskim serwisie medycznym Patient.info (ENG)
• Szkarlatyna w bazie schorzeń Diseases Database (ENG)