Błonica

Co to jest błonica?

Błonica jest zakażeniem wywoływanym przez bakterię Corynebacterium diphtheriae. Większość zakażeń przebiega bezobjawowo lub ma łagodny przebieg kliniczny, ale w niektórych epidemiach ponad 10% osób, u których zdiagnozowano chorobę, może umrzeć. Oznaki i objawy mogą być różne, od łagodnych do ciężkich i zwykle zaczynają się od dwóch do pięciu dni po ekspozycji.[1] Objawy często pojawiają się dość stopniowo, zaczynając od bólu gardła i gorączki. W ciężkich przypadkach w gardle pojawia się szara lub biała plama. Szyja może puchnąć częściowo z powodu powiększonych węzłów chłonnych. Istnieje również forma błonicy, która obejmuje skórę, oczy lub narządy płciowe. Powikłania mogą obejmować zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie nerwów, problemy z nerkami i problemy z krwawieniem z powodu niskiego poziomu płytek krwi. Zapalenie mięśnia sercowego może skutkować nieprawidłowym rytmem serca, a zapalenie nerwów – paraliżem.

Błonica według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.

Klasyfikacja błonicy

ICD-10: A36
ICD-10-CM: A36
ICD-10-CM: A36.1
ICD-10-CM: A36.2
ICD-10-CM: A36.8
ICD-10-CM: A36.3
ICD-10-CM: A36.0
ICD-10-CM: A36.9
ICD-11: 508032285
ICD-9: 032
ICD-9-CM: 032
ICD-9-CM: 032.9

Możliwe objawy błonicy

• Angina

  Angina (łac. angina, zapalenie gardła) – w najczęstszym rozumieniu ostre zapalenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła, wywołane przez bakterie paciorkowce β-hemolizujące z grupy A. Jest chorobą zakaźną przenoszoną drogą kropelkową. >>>

  Angina to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: szkarlatyna, listerioza.

• Ból gardła

  Większość bólów gardła jest spowodowana przez wirusy, na które antybiotyki nie są pomocne. Wykazano silny związek między nadużywaniem antybiotyków a antybiotykoopornością. >>>

  Ból gardła to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: szkarlatyna, tularemia, ospa małpia, różyczka.

• Gorączka

  Gorączka jest definiowana jako temperatura powyżej normalnego zakresu z powodu wzrostu temperatury ustalonej przez organizm. Nie ma jednej uzgodnionej górnej granicy dla normalnej temperatury, przy czym źródła używają wartości pomiędzy 37,2 a 38,3 °C u ludzi. Wzrost temperatury ustalonej wyzwala zwiększone skurcze mięśni i powoduje uczucie zimna lub dreszcze. Powoduje to większą produkcję ciepła i wysiłki w celu zachowania ciepła Rzadko gorączka może wywołać drgawki gorączkowe, przy czym jest to bardziej powszechne u małych dzieci. Gorączki zazwyczaj nie przekraczają 41 do 42 °C. >>>

  Gorączka to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: malinica, gorączka okopowa, róża, legionelloza, gorączka plamicowa brazylijska, tężec, krztusiec, szkarlatyna, leptospiroza, jersinioza, listerioza, nosacizna, melioidoza, tularemia, gruźlica, dżuma, kryptosporydioza, ospa małpia, odra, sARS, salmonelloza, Świerzb, ospa prawdziwa, drakunkuloza, węgorczyca, różyczka, włośnica.

• Neuropatia

  Neuropatia obwodowa, często skracana do neuropatii, jest ogólnym terminem opisującym chorobę dotykającą nerwy obwodowe, czyli nerwy znajdujące się poza mózgiem i rdzeniem kręgowym. Uszkodzenie nerwów obwodowych może upośledzać czucie, ruch, gruczoły lub funkcje narządów w zależności od tego, które nerwy są dotknięte; innymi słowy, neuropatia dotykająca nerwów ruchowych, czuciowych lub autonomicznych powoduje różne objawy. Jednocześnie może być dotknięty więcej niż jeden rodzaj nerwu. >>>

• Niewydolność serca

  Niewydolność serca (HF), znana również jako zastoinowa niewydolność serca (CHF), to zespół objawów spowodowany upośledzeniem funkcji serca w zakresie pompowania krwi. Objawy powszechnie obejmują duszność, nadmierne zmęczenie i obrzęk nóg. Może to powodować duszność podczas ćwiczeń lub w pozycji leżącej, a także budzić osobę w nocy. W szczególności ból w klatce piersiowej, w tym dławica piersiowa, nie jest zwykle spowodowany niewydolnością serca, ale może wystąpić, jeśli niewydolność serca jest spowodowana zawałem serca. Ciężkość niewydolności serca mierzy się nasileniem objawów podczas ćwiczeń. >>>

• Opuchlizna

  Obrzęk to gromadzenie się płynu w tkankach ciała. Najczęściej nogi lub ramiona są dotknięte. Objawy mogą obejmować skórę i sztywność stawów >>>

  Opuchlizna to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: gorączka okopowa, wąglik.

• Pseudomembrana

  Pseudomembrana rozwija się w wyniku zapalenia z wytworzeniem wysięku bogatego w fibrynę i resztki komórkowe (martwe komórki lub części tkanek). W przeciwieństwie do błony, pseudomembrana nie ma uporządkowanej struktury drobnotkankowej. >>>

Sposoby zarażenia i przenoszenia choroby

• Przenoszenie drogą powietrzną

  Przenoszenie aerogeniczne polega na uwalnianiu zawiesiny zawierającej patogen ze źródła zakażenia, jej transporcie w powietrzu, a następnie spożyciu przez innego gospodarza. >>>

  Przenoszenie drogą powietrzną dotyczy również innych chorób, takich jak np.: krztusiec, listerioza, tularemia, wąglik, gruźlica, dżuma, ospa małpia, odra.

• Zakażenie kropelkowe

  Zakażenie kropelkowe – droga szerzenia się chorób zakaźnych, w której infekcja przenosi się od osobnika (np. człowieka) chorego (lub nosiciela) na zdrowego, w wyniku rozpryskiwania w powietrzu śliny oraz wydzieliny pochodzącej z jamy nosowej. >>>

  Zakażenie kropelkowe dotyczy również innych chorób, takich jak np.: krztusiec, szkarlatyna, ospa małpia, różyczka.

Możliwe przyczyny błonicy

• Maczugowiec błonicy

  Corynebacterium diphtheriae jest bakterią chorobotwórczą, która wywołuje błonicę. Znana jest również jako pałeczka Klebsa-Löfflera, ponieważ została odkryta w 1884 roku przez niemieckich bakteriologów Edwina Klebsa (1834-1912) i Friedricha Löfflera (1852-1915). Bakterie są nieszkodliwe, chyba że zostaną zainfekowane przez bakteriofaga, który przenosi gen dający początek toksynie. Toksyna ta wywołuje chorobę. >>>

Badania rozpoznające

• Badanie fizykalne

  W badaniu fizycznym, badaniu lekarskim lub badaniu klinicznym lekarz bada pacjenta pod kątem ewentualnych oznak lub objawów choroby. Zazwyczaj składa się ono z serii pytań dotyczących historii choroby pacjenta, po których następuje badanie na podstawie zgłoszonych objawów. >>>

  Badanie fizykalne to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: malinica, wrzód weneryczny, nokardioza, gorączka okopowa, róża, gorączka plamicowa brazylijska, tężec, szkarlatyna, promienica, jersinioza, listerioza, różyca, leptospiroza, tularemia, wąglik, bruceloza, nosacizna, melioidoza, dżuma, pełzakowica, izosporoza, kryptosporydioza, ospa małpia, odra, toksoplazmoza, cholera, ospa prawdziwa, denga, dur brzuszny.

• Kultura mikroorganizmów

  Hodowla mikrobiologiczna, inaczej kultura bakteryjna, to metoda namnażania organizmów drobnoustrojów poprzez umożliwienie im rozmnażania się we wcześniej ustalonym podłożu hodowlanym w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych. Hodowle mikroorganizmów są podstawową i bazową metodą diagnostyczną stosowaną jako narzędzie badawcze w biologii molekularnej. >>>

  Kultura mikroorganizmów to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: wrzód weneryczny, rzeżączka, nokardioza, legionelloza, gorączka plamicowa brazylijska, tężec, jersinioza, listerioza, tularemia, wąglik, bruceloza, nosacizna, melioidoza, dżuma, cholera, salmonelloza, dur brzuszny.

• Test Eleka

  Test Eleka – test pozwalający wykryć zjadliwość szczepu maczugowca błonicy (Corynebacterium diphtheriae) przez sprawdzenie obecności toksyny błoniczej. Polega na nałożeniu paska bibuły nasączonego przeciwciałami przeciw toksynie błoniczej bezpośrednio na pożywkę z bakteriami. Obecność toksyny wywoła powstanie linii precypitacyjnej. >>>

Sposoby leczenia błonicy*

• antybiotyk
• tracheotomia
• antytoksyna

* Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Stosowane leczenie*

• Ampicylina

  Ampicylina jest antybiotykiem stosowanym w celu zapobiegania i leczenia wielu zakażeń bakteryjnych, takich jak zakażenia dróg oddechowych, zakażenia dróg moczowych, zapalenie opon mózgowych, salmonelloza i zapalenie wsierdzia. Może być również stosowana w celu zapobiegania zakażeniom paciorkowcem grupy B u noworodków. Stosuje się ją doustnie, we wstrzyknięciu do mięśnia lub dożylnie. Częste działania niepożądane obejmują wysypkę, nudności i biegunkę. Nie powinna być stosowana u osób uczulonych na penicyliny. Poważne działania niepożądane mogą obejmować zapalenie jelita grubego wywołane przez Clostridium difficile lub anafilaksję. Chociaż można ją stosować u osób z problemami z nerkami, może być konieczne zmniejszenie dawki. Jej stosowanie w czasie ciąży i karmienia piersią wydaje się być ogólnie bezpieczne. >>>

  Ampicylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: rzeżączka, róża, gorączka plamicowa brazylijska, promienica, listerioza, nosacizna, dur brzuszny.

• Azytromycyna

  Azytromycyna jest lekiem z grupy antybiotyków stosowanym w leczeniu wielu zakażeń bakteryjnych. Obejmuje to zapalenie ucha środkowego, anginę, zapalenie płuc, biegunkę podróżnych i niektóre inne zakażenia jelitowe. Wraz z innymi lekami może być również stosowany w przypadku malarii. Może być przyjmowany doustnie lub dożylnie w dawkach raz na dobę. >>>

  Azytromycyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: malinica, wrzód weneryczny, kiła, gorączka okopowa, róża, legionelloza, trąd, listerioza, kryptosporydioza, izosporoza, ziarniniak pachwinowy, dur brzuszny.

• Benzylopenicylina

  Benzylopenicylina (penicylina krystaliczna, penicylina G) – organiczny związek chemiczny z grupy penicylin, antybiotyk β-laktamowy wytwarzany przez pędzlaki Penicillium chrysogenum (syn. Penicillium notatum) wrażliwy na β-laktamazy. >>>

  Benzylopenicylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: malinica, kiła, rzeżączka, róża, promienica, różyca, leptospiroza.

• Klarytromycyna

  Klarytromycyna – organiczny związek chemiczny, antybiotyk z grupy antybiotyków makrolidowych, którego mechanizm działania polega na hamowaniu syntezy białka w komórce bakterii. >>>

  Klarytromycyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: róża, trąd.

• Penicylina

  Penicyliny (P, PCN lub PEN) są grupą antybiotyków pierwotnie otrzymywanych z pleśni Penicillium, głównie P. chrysogenum i P. rubens. Większość penicylin w użyciu klinicznym jest syntetyzowana przez P. chrysogenum przy użyciu fermentacji w głębokim zbiorniku, a następnie oczyszczana. Odkryto wiele naturalnych penicylin, ale tylko dwa oczyszczone związki są w użyciu klinicznym: penicylina G (stosowanie domięśniowe lub dożylne) i penicylina V (podawana doustnie). Penicyliny były jednymi z pierwszych leków skutecznych w walce z wieloma zakażeniami bakteryjnymi wywołanymi przez gronkowce i paciorkowce. Należą do antybiotyków β-laktamowych. Są one do dziś szeroko stosowane w różnych infekcjach bakteryjnych, choć wiele rodzajów bakterii rozwinęło oporność po ich szerokim stosowaniu. Około 10% osób zgłasza, że jest uczulonych na penicylinę; jednak do 90% tej grupy może nie być w rzeczywistości uczulona. Poważne alergie występują tylko u około 0,03%. >>>

  Penicylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: szkarlatyna.

• Tylozyna

  Tylozyna jest antybiotykiem makrolidowym i bakteriostatycznym dodatkiem paszowym stosowanym w medycynie weterynaryjnej. Posiada szerokie spektrum działania wobec organizmów Gram-dodatnich i ograniczonego zakresu organizmów Gram-ujemnych. Występuje naturalnie jako produkt fermentacji Streptomyces fradiae. Tylozyna jest stosowana w medycynie weterynaryjnej w leczeniu infekcji bakteryjnych u szerokiego zakresu gatunków i ma wysoki margines bezpieczeństwa. Była również stosowana jako środek stymulujący wzrost u niektórych gatunków oraz jako leczenie zapalenia jelita grubego u zwierząt towarzyszących. >>>


* Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Błonica - do jakiego lekarza się udać?

• Choroby zakaźne

  Choroby zakaźne to specjalizacja lekarska zajmująca się diagnostyką i leczeniem zakażeń. Praktyka specjalisty w zakresie chorób zakaźnych polega na zarządzaniu zakażeniami szpitalnymi (nabytymi w trakcie opieki zdrowotnej) lub zakażeniami nabytymi w społeczności i jest historycznie związana z higieną, epidemiologią, mikrobiologią kliniczną, medycyną podróży i medycyną tropikalną. >>>

  Choroby zakaźne to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: kłykciny kończyste, malinica, wrzód weneryczny, kiła wrodzona, kiła, nokardioza, bartoneloza, angiomatosis bacillaris, choroba Carrióna, gorączka okopowa, róża, zgorzel gazowa, legionelloza, zespół wstrząsu toksycznego, gorączka plamicowa brazylijska, krztusiec, szkarlatyna, sepsa, promienica, gorączka od ugryzienia szczura, różyca, leptospiroza, choroba kociego pazura, jersinioza, trąd, owrzodzenie Buruli, listerioza, tularemia, wąglik, bruceloza, nosacizna, melioidoza, gruźlica, dżuma, ankylostomatoza, glistnica, trichurioza, kandydoza, pełzakowica, sarkocystoza, izosporoza, kryptosporydioza, giardioza, hymenolepidoza, bąblowica, tasiemczyca, wągrzyca, dyfilobotrioza, ospa małpia.

Bibliografia:

• Identyfikator z baz danych dotyczących genomów, ścieżek enzymatycznych i biologicznych substancji chemicznych (ENG)
• Błonica w bazie U.S. National Library of Medicine (ENG)
• Błonica na stronach brytyjskiego NHS (ENG)
• Błonica na stronach Medscape (ENG)
• Błonica w bazie danych amerykańskiego National Cancer Institute (ENG)
• Błonica w bazie schorzeń Diseases Database (ENG)
• Błonica w bazie rzadkich i genetycznych chorób GARD amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia (ENG)