Listerioza

Co to jest listerioza?

Listerioza jest zakażeniem bakteryjnym najczęściej wywoływanym przez Listeria monocytogenes, chociaż w niektórych przypadkach odnotowano L. ivanovii i L. grayi. Listerioza może spowodować ciężką chorobę, w tym ciężką sepsę, zapalenie opon mózgowych lub zapalenie mózgu, czasami powodując uszkodzenia na całe życie, a nawet śmierć. Osoby narażone na ciężką chorobę to osoby starsze, płody, noworodki i osoby z obniżoną odpornością. U kobiet w ciąży może spowodować poród martwego płodu lub samoistne poronienie, częsty jest też poród przedwczesny. Listerioza może powodować łagodne, samoograniczające się zapalenie żołądka i gorączkę u każdego.

Listerioza według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.

Klasyfikacja listeriozy

ICD-10-CM: A32
ICD-10-CM: A32.9
ICD-10-CM: A32.8
ICD-10-CM: A32.1
ICD-10-CM: A32.7
ICD-10-CM: A32.0
ICD-11: 419706488
ICD-9-CM: 027.0

Minimalny okres inkubacji u ludzi: 1 dni

Maksymalny okres inkubacji u ludzi: 28 dni

Możliwe objawy listeriozy

• Angina

  Angina (łac. angina, zapalenie gardła) – w najczęstszym rozumieniu ostre zapalenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła, wywołane przez bakterie paciorkowce β-hemolizujące z grupy A. Jest chorobą zakaźną przenoszoną drogą kropelkową. >>>

  Angina to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: mononukleoza zakaźna, błonica, szkarlatyna.

• Anizokoria

  Anizokoria to stan charakteryzujący się nierówną wielkością źrenic oczu. Dotykając do 20% populacji, anizokoria jest często całkowicie nieszkodliwa, ale może być oznaką poważniejszych problemów medycznych. >>>

• Biegunka

  Biegunka jest stanem oddawania co najmniej trzech luźnych, płynnych lub wodnistych wypróżnień każdego dnia. Często trwa przez kilka dni i może powodować odwodnienie z powodu utraty płynów. Objawy odwodnienia często zaczynają się od utraty normalnej rozciągliwości skóry i drażliwego zachowania. Może to postępować do zmniejszonego oddawania moczu, utraty koloru skóry, szybkiej akcji serca i spadku reaktywności w miarę nasilania się. >>>

  Biegunka to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba uchyłkowa jelit, zespół jelita drażliwego, biegunka, nietolerancja laktozy, anisakioza, schistosomatoza, klonorchoza, fascjoloza, fasciolopsoza, gorączka Lassa, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, aIDS, dur powrotny, ornitoza, gorączka Q, choroba Heinego-Medina, gorączka okopowa, zespół wstrząsu toksycznego, jersinioza, tularemia, wąglik, melioidoza, glistnica, trichurioza, pełzakowica, sarkocystoza, izosporoza, kryptosporydioza, giardioza, hymenolepidoza, salmonelloza, dyzenteria, tasiemczyca, dyfilobotrioza, odra, sARS, cholera, węgorczyca, dur brzuszny.

• Gorączka

  Gorączka jest definiowana jako temperatura powyżej normalnego zakresu z powodu wzrostu temperatury ustalonej przez organizm. Nie ma jednej uzgodnionej górnej granicy dla normalnej temperatury, przy czym źródła używają wartości pomiędzy 37,2 a 38,3 °C u ludzi. Wzrost temperatury ustalonej wyzwala zwiększone skurcze mięśni i powoduje uczucie zimna lub dreszcze. Powoduje to większą produkcję ciepła i wysiłki w celu zachowania ciepła Rzadko gorączka może wywołać drgawki gorączkowe, przy czym jest to bardziej powszechne u małych dzieci. Gorączki zazwyczaj nie przekraczają 41 do 42 °C. >>>

  Gorączka to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie trzustki, rumień guzowaty, reaktywne zapalenie stawów, choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba uchyłkowa jelit, biegunka, przetoka okołoodbytnicza, ostre zapalenie gardła, angina, ostre zapalenie krtani, grypa, zapalenie płuc, ostre zapalenie oskrzeli, przeziębienie, zapalenie zatok przynosowych, gorączka reumatyczna, zapalenie osierdzia, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, chłoniak Hodgkina, ostra białaczka limfoblastyczna, chłoniak grudkowy, chłoniak Burkitta, rak nerki, mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy, rak kości, mięsak Kaposiego, toksokaroza, mielofibroza, malaria, leiszmanioza, klonorchoza, fascjoloza, anisakioza, Świnka, mononukleoza zakaźna, histoplazmoza, aspergiloza, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, ospa wietrzna, półpasiec, rumień nagły, wirusowe zapalenie wątroby typu E, aIDS, pappataci, Żółta gorączka, argentyńska gorączka krwotoczna.

• Hepatomegalia

  Hepatomegalia to stan chorobowo powiększonej wątroby. >>>

  Hepatomegalia to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: rak wątrobowokomórkowy, toksokaroza, malaria, leiszmanioza, choroba Chagasa, fascjoloza, mononukleoza zakaźna, Żółta gorączka, wirusowe zapalenie wątroby typu B, wirusowe zapalenie wątroby typu E, ornitoza, gorączka Q, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka okopowa, jersinioza, tularemia, bruceloza, pełzakowica, toksoplazmoza, bąblowica, węgorczyca, dur brzuszny.

• Krew w stolcu

  Krew w stolcu wygląda różnie w zależności od tego, jak wcześnie dostała się do przewodu pokarmowego - a więc na jak wiele działań trawiennych została narażona - i jak dużo jej jest. >>>

  Krew w stolcu to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, nowotwór jelita cienkiego, pełzakowica.

• Limfadenopatia

  Limfadenopatia lub adenopatia jest chorobą węzłów chłonnych, w której są one nieprawidłowej wielkości lub konsystencji. Limfadenopatia typu zapalnego (najczęstszy typ) to zapalenie węzłów chłonnych, powodujące obrzęk lub powiększenie węzłów chłonnych. W praktyce klinicznej rozróżnienie pomiędzy limfadenopatią a zapaleniem węzłów chłonnych jest rzadko dokonywane, a słowa te są zwykle traktowane jako synonimy. Zapalenie naczyń limfatycznych znane jest jako zapalenie węzłów chłonnych. >>>

  Limfadenopatia to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: mięsak Kaposiego, toksokaroza, mononukleoza zakaźna, choroba lasu Kyasanur, opryszczka, ospa wietrzna, aIDS, pinta, wenezuelska gorączka krwotoczna, gorączka Zachodniego Nilu, malinica, róża, gorączka okopowa, szkarlatyna, różyca, bruceloza, nosacizna, ospa małpia, odra, toksoplazmoza, denga.

• Nudności

  Nudności to rozproszone uczucie niepokoju i dyskomfortu, czasami postrzegane jako chęć wymiotów. Chociaż nie są bolesne, mogą być wyniszczającym objawem, jeśli są długotrwałe. >>>

  Nudności to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: marskość wątroby, kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie trzustki, zapalenie wyrostka robaczkowego, choroba uchyłkowa jelit, biegunka, zapalenie otrzewnej, hipotensja, przetoka perylimfatyczna, zawał mięśnia sercowego, krwotok podpajęczynówkowy, krwotok śródmózgowy, wodogłowie, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, migrena, glejak wielopostaciowy, nowotwór jelita cienkiego, rak dróg żółciowych, rak pęcherzyka żółciowego, rak żołądka, schistosomatoza, klonorchoza, fascjoloza, fasciolopsoza, anisakioza, gnatostomoza, gorączka Lassa, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, omska gorączka krwotoczna, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, wirusowe zapalenie wątroby typu B, wirusowe zapalenie wątroby typu C, wirusowe zapalenie wątroby typu E, Żółta gorączka, argentyńska gorączka krwotoczna, ornitoza, gorączka Q, zapalenia mózgu doliny Murray, kleszczowe zapalenie mózgu, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, wenezuelska gorączka krwotoczna, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka plamicowa brazylijska, tularemia, wąglik, kryptosporydioza.

• Ptoza

  Ptoza (łac. ptosis) – opadnięcie powieki, objaw porażenia mięśni powieki oka. >>>

• Sepsa

  Sepsa, dawniej znana jako posocznica lub zatrucie krwi, jest stanem zagrożenia życia, który powstaje, gdy odpowiedź organizmu na zakażenie powoduje uszkodzenie własnych tkanek i narządów. Po tym początkowym etapie następuje supresja układu odpornościowego. Wspólne oznaki i objawy obejmują gorączkę, zwiększoną częstość akcji serca, zwiększoną częstość oddychania i dezorientację. Mogą również wystąpić objawy związane z konkretną infekcją, takie jak kaszel przy zapaleniu płuc lub bolesne oddawanie moczu przy zakażeniu nerek. >>>

  Sepsa to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: jersinioza, węgorczyca.

• Splenomegalia

  Splenomegalia to powiększenie śledziony. >>>

  Splenomegalia to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: zespół Felty’ego, ostra białaczka szpikowa, malaria, leiszmanioza, choroba Chagasa, mononukleoza zakaźna, Żółta gorączka, wirusowe zapalenie wątroby typu B, ornitoza, gorączka Q, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka okopowa, tularemia, bruceloza, nosacizna, toksoplazmoza, dur brzuszny.

• Wymioty

  Wymioty to mimowolne, siłowe wydalenie zawartości żołądka przez usta, a czasem nos. Wymioty mogą wynikać z wielu przyczyn, a przedłużające się wymioty mają długą diagnostykę różnicową. >>>

  Wymioty to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: marskość wątroby, kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie trzustki, zapalenie wyrostka robaczkowego, choroba uchyłkowa jelit, biegunka, zapalenie otrzewnej, krwotok śródmózgowy, krwotok podpajęczynówkowy, wodogłowie, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, migrena, tyrozynemia, choroba syropu klonowego, glejak wielopostaciowy, rak żołądka, nowotwór jelita cienkiego, rak dróg żółciowych, rak pęcherzyka żółciowego, fascjoloza, fasciolopsoza, anisakioza, gnatostomoza, wirusowe zapalenie wątroby typu E, Żółta gorączka, argentyńska gorączka krwotoczna, gorączka Lassa, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, wirusowe zapalenie wątroby typu B, wirusowe zapalenie wątroby typu C, japońskie zapalenie mózgu, zapalenia mózgu doliny Murray, kleszczowe zapalenie mózgu, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, wenezuelska gorączka krwotoczna, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka Oropouche, ornitoza, gorączka Q, choroba Heinego-Medina, gorączka okopowa, zespół wstrząsu toksycznego, gorączka plamicowa brazylijska, krztusiec, szkarlatyna.

• Zapalenie mózgu

  Zapalenie mózgu to stan zapalny mózgu. Nasilenie może być zmienne z objawami obejmującymi zmniejszenie lub zmianę świadomości, ból głowy, gorączkę, dezorientację, sztywny kark i wymioty. Powikłania mogą obejmować drgawki, halucynacje, problemy z mówieniem, problemy z pamięcią i problemy ze słuchem. >>>

  Zapalenie mózgu to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: Żółta gorączka, gorączka Zachodniego Nilu, toksoplazmoza.

• Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

  Zapalenie opon mózgowych jest ostrym lub przewlekłym zapaleniem błon ochronnych pokrywających mózg i rdzeń kręgowy, zwanych wspólnie oponami mózgowymi. >>>

  Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: Świnka, borelioza, ornitoza, gorączka Zachodniego Nilu, nokardioza, zespół Waterhouse’a-Friderichsena, węgorczyca.

• Zapalenie spojówek

  Zapalenie spojówek, znane również jako pinkeye, jest zapaleniem najbardziej zewnętrznej warstwy białej części oka i wewnętrznej powierzchni powieki. Sprawia, że oko wydaje się różowe lub czerwonawe. Może wystąpić ból, pieczenie, drapanie lub swędzenie. >>>

  Zapalenie spojówek to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: kokcydioidomikoza, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, pappataci, gorączka Lassa, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, ornitoza, tyfus plamisty, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka plamicowa brazylijska, odra, węgorczyca.

• Zatrucie

  Zatrucie, z medycznego punktu widzenia, to stan patologiczny wywołany wprowadzeniem do organizmu substancji szkodliwych, takich jak toksyny, leki w nadmiarze, chemikalia czy substancje odżywcze w nieodpowiednich ilościach. Może mieć różne źródła, w tym pochodzenie naturalne, jak toksyny roślinne czy grzybowe, oraz syntetyczne, jak substancje chemiczne czy leki. Objawy zatrucia mogą być bardzo zróżnicowane i zależą od rodzaju substancji oraz dawki, jaką organizm przyjął. Mogą obejmować nudności, wymioty, bóle brzucha, zawroty głowy, a w cięższych przypadkach, zaburzenia świadomości, drgawki, a nawet śpiączkę. W diagnostyce zatrucia kluczowe jest szybkie rozpoznanie rodzaju substancji oraz ocena stanu pacjenta. Leczenie może obejmować odtruwanie, stosowanie antidotum, wsparcie funkcji życiowych oraz monitorowanie stanu pacjenta w warunkach szpitalnych. W przypadku ciężkich zatruć czas reakcji jest niezwykle istotny, ponieważ może decydować o przeżyciu pacjenta. Profilaktyka zatrucia polega na edukacji dotyczącej bezpiecznego korzystania z substancji chemicznych, leków oraz unikania kontaktu z toksycznymi substancjami. Właściwe przechowywanie leków i chemikaliów oraz ostrożność w ich używaniu są kluczowe dla zapobiegania przypadkowym zatruciom. >>>

  Zatrucie to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: mięsak Kaposiego, gorączka Lassa, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, gorączka Zachodniego Nilu, leptospiroza, jersinioza, tularemia, dżuma.

• Zez

  Zez to zaburzenie widzenia, w którym oczy nie są prawidłowo ustawione względem siebie podczas patrzenia na obiekt. Oko, które jest skupione na obiekcie, może się zmieniać. Stan ten może występować sporadycznie lub stale. Jeśli występuje przez dużą część dzieciństwa, może skutkować amblyopią, czyli leniwymi oczami, i utratą percepcji głębi. Jeśli początek występuje w okresie dorosłości, bardziej prawdopodobne jest, że spowoduje podwójne widzenie. Zez może wystąpić z powodu dysfunkcji mięśni, dalekowzroczności, problemów w mózgu, urazów lub infekcji. Czynniki ryzyka obejmują przedwczesny poród, porażenie mózgowe i historię rodzinną tego stanu. Rodzaje obejmują esotropię, gdzie oczy są skrzyżowane ("cross eyed"); egzotropię, gdzie oczy rozchodzą się ("lazy eyed" lub "wall eyed"); i hipertropię lub hipotropię, gdzie są one pionowo źle ustawione. Można je również sklasyfikować według tego, czy problem występuje we wszystkich kierunkach patrzenia (comitant) czy zmienia się w zależności od kierunku (incomitant). Diagnoza może być postawiona poprzez obserwację światła odbijającego się od oczu danej osoby i stwierdzenie, że nie jest ono wyśrodkowane na źrenicy. Leczenie zależy od rodzaju zeza i podstawowej przyczyny. Może to obejmować stosowanie okularów i ewentualnie operację. >>>

• Zlepne zapalenie pajęczynówki

  Zlepne zapalenie pajęczynówki (łac. arachnitis adhesiva, arachnitis adhesiva circumscripta, ang. adhesive arachnoiditis, chronic leptomeningitis, arachnitis serosa circumscripta spinalis, chemical meningitis, intraspinal granulomatosis, chronic spinal meningitis, spinal arachnoiditis) – niespecyficzny proces zapalny pajęczynówki rdzenia kręgowego wywołany bodźcem zewnętrznym, prowadzący do powstania zrostów w przestrzeni podpajęczynówkowej. >>>

Sposoby zarażenia i przenoszenia choroby

• Droga fekalno-oralna

  Droga fekalno-oralna opisuje szczególną drogę przenoszenia choroby, w której patogeny zawarte w cząstkach kału przechodzą z jednej osoby do ust innej osoby. Główne przyczyny przenoszenia chorób drogą fekalno-oralną obejmują brak odpowiednich warunków sanitarnych (co prowadzi do otwartej defekacji) oraz złe praktyki higieniczne. Jeśli gleba lub zbiorniki wodne są zanieczyszczone odchodami, ludzie mogą zostać zarażeni chorobami przenoszonymi przez wodę lub glebę. Zanieczyszczenie kałem żywności jest inną formą transmisji fekalno-oralnej. Mycie rąk po zmianie pieluszki u dziecka lub po wykonaniu higieny odbytu może zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób przenoszonych drogą pokarmową. >>>

  Droga fekalno-oralna dotyczy również innych chorób, takich jak np.: anisakioza, toksokaroza, klonorchoza, wirusowe zapalenie wątroby typu E, gorączka Q, choroba Heinego-Medina, jersinioza, tularemia, dżuma, ankylostomatoza, glistnica, trichurioza, pełzakowica, izosporoza, kryptosporydioza, giardioza, hymenolepidoza, toksoplazmoza, owsica, cholera, salmonelloza, węgorczyca.

• Kontakt bezpośredni

  Kontakt bezpośredni to jedna z najważniejszych metod przenoszenia chorób zakaźnych, polegająca na bezpośrednim przekazywaniu patogenów z jednej osoby na drugą. Może to zachodzić poprzez dotyk, pocałunki, a także podczas stosunku seksualnego. Wiele chorób, takich jak grypa, ospa wietrzna, czy wirusowe zapalenie wątroby typu B, przenoszonych jest w ten sposób. Bezpośredni kontakt z zakażoną osobą może prowadzić do wprowadzenia wirusów, bakterii czy grzybów do organizmu zdrowego człowieka. Mechanizm ten jest szczególnie niebezpieczny w przypadku chorób o dużej zakaźności, które mogą łatwo rozprzestrzeniać się w populacji, zwłaszcza w zamkniętych środowiskach, takich jak szkoły czy placówki medyczne. Zapobieganie przenoszeniu chorób przez kontakt bezpośredni obejmuje podstawowe zasady higieny, takie jak mycie rąk, unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi oraz stosowanie barier ochronnych, takich jak prezerwatywy, w przypadku kontaktów seksualnych. Edukacja zdrowotna społeczeństwa jest kluczowym elementem w ograniczaniu rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. >>>

  Kontakt bezpośredni dotyczy również innych chorób, takich jak np.: przeziębienie, grypa, mięsak Kaposiego, grzybica skóry, argentyńska gorączka krwotoczna, gorączka Lassa, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, opryszczka, ospa wietrzna, półpasiec, krowianka, mięczak zakaźny, gorączka doliny Rift, gorączka Q, choroba Heinego-Medina, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, wenezuelska gorączka krwotoczna, kłykciny kończyste, wrzód weneryczny, rzęsistkowica, nokardioza, gorączka plamicowa brazylijska, tężec, szkarlatyna, różyca, leptospiroza, trąd, melioidoza, tularemia, wąglik, nosacizna, dżuma, ankylostomatoza, ospa małpia, odra, wścieklizna, Świerzb, węgorczyca.

• Przenoszenie drogą powietrzną

  Przenoszenie chorób drogą powietrzną to jedna z najczęstszych metod transmisji patogenów, takich jak wirusy i bakterie. Odbywa się to głównie poprzez drobne krople wydobywające się z dróg oddechowych osoby zakażonej podczas kaszlu, kichania lub mówienia. Te mikroskopijne krople mogą unosić się w powietrzu i być wdychane przez innych ludzi, co prowadzi do zakażeń. Choroby przenoszone drogą powietrzną obejmują takie schorzenia jak grypa, przeziębienie, a także bardziej poważne infekcje, jak odra czy COVID-19. W przypadku wirusów, okres inkubacji może być krótki, co sprawia, że zarażone osoby mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, że są nosicielami patogenów, a tym samym nie świadomie rozpowszechniają je w swoim otoczeniu. Aby ograniczyć przenoszenie chorób drogą powietrzną, zaleca się stosowanie maseczek, utrzymywanie odpowiedniej higieny rąk oraz przestrzeganie dystansu społecznego, szczególnie w zamkniętych i zatłoczonych pomieszczeniach. Wietrzenie pomieszczeń i unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi również stanowią kluczowe środki zapobiegawcze. Zrozumienie mechanizmów przenoszenia chorób drogą powietrzną jest istotne dla opracowywania skutecznych strategii kontroli epidemii oraz ochrony zdrowia publicznego. Edukacja społeczeństwa w tym zakresie może znacznie przyczynić się do zmniejszenia liczby zakażeń i ochrony najbardziej narażonych grup ludzi. >>>

  Przenoszenie drogą powietrzną dotyczy również innych chorób, takich jak np.: przeziębienie, grypa, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, leiszmanioza, Świnka, mononukleoza zakaźna, opryszczka, rumień zakaźny, ornitoza, gorączka Q, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, promienica, błonica, krztusiec, tularemia, wąglik, bruceloza, gruźlica, dżuma, ospa małpia, odra.

• Transmisja przez łożysko

  Transmisja chorób przez łożysko to proces, w którym patogeny przenikają z organizmu matki do płodu podczas ciąży. Ta forma transmisji może dotyczyć różnych mikroorganizmów, takich jak wirusy, bakterie czy pasożyty, a jej skutki mogą być poważne dla zdrowia rozwijającego się dziecka. W przypadku wirusów, jednym z najczęściej badanych patogenów jest wirus różyczki, który może prowadzić do wad wrodzonych, takich jak wady serca czy uszkodzenia słuchu. Inne wirusy, takie jak wirus cytomegalii czy wirus HIV, również mogą być przenoszone przez łożysko, co wiąże się z ryzykiem poważnych komplikacji zdrowotnych dla noworodków. Bakterie, takie jak Listeria monocytogenes, mogą również przenikać przez łożysko, prowadząc do poronień, przedwczesnych porodów czy infekcji noworodkowych. Pasożyty, takie jak Toxoplasma gondii, mogą powodować uszkodzenia neurologiczne u płodów. Mechanizmy przenoszenia patogenów przez łożysko są zróżnicowane i mogą obejmować bezpośrednie wnikanie mikroorganizmów do krwiobiegu płodu lub ich przenikanie przez komórki trofoblastu. Zrozumienie tych mechanizmów jest kluczowe w kontekście profilaktyki oraz leczenia chorób zakaźnych w ciąży. Właściwa opieka prenatalna, w tym testy przesiewowe i szczepienia, mogą pomóc w minimalizowaniu ryzyka transmisji chorób przez łożysko i ochronie zdrowia zarówno matki, jak i dziecka. >>>

  Transmisja przez łożysko dotyczy również innych chorób, takich jak np.: mononukleoza zakaźna, opryszczka, wirusowe zapalenie wątroby typu B, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, gorączka Zachodniego Nilu, toksoplazmoza, denga.

Możliwe przyczyny listeriozy

• Listeria

  Bakterie z rodzaju Listeria są Gram-dodatnie. Ich nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego pioniera chirurgii sterylnej Josepha Listera, rodzajowi nadano obecną nazwę w 1940 roku. >>>

• Listeria grayi

  Listeria grayi to gatunek bakterii. Jest to Gram-dodatnia, fakultatywnie beztlenowa, ruchliwa, niezarodnikująca pałeczka. Jest niehemolityczna. Gatunek ten został po raz pierwszy zaproponowany w 1966 roku. Został nazwany na cześć M.L. Graya, wczesnego badacza L. monocytogenes. >>>

• Listeria ivanovii

  Listeria ivanovii to gatunek bakterii z rodzaju Listeria. Listeria są bakteriami o kształcie pręcików, nie wytwarzają przetrwalników i barwią się dodatnio po poddaniu ich barwieniu metodą Grama. Spośród sześciu gatunków bakterii w obrębie rodzaju, L. ivanovii jest jednym z dwóch gatunków chorobotwórczych (drugim jest L. monocytogenes). >>>

• Listeria monocytogenes

  Listeria monocytogenes – gatunek względnie beztlenowej, wewnątrzkomórkowo żyjącej bakterii, która jest czynnikiem etiologicznym listeriozy. Jest jednym z najbardziej zjadliwych patogenów przenoszonych przez żywność (20 do 30 procent infekcji kończy się śmiercią), na przykład w Stanach Zjednoczonych jest ona odpowiedzialna za około 2500 zachorowań i 500 zgonów rocznie (9,7 przypadków zachorowań na milion mieszkańców), powodując tym samym większą śmiertelność niż salmonella czy Clostridium botulinum. >>>

  Listeria monocytogenes może powodować również inne choroby, takie jak np.: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Badania rozpoznające

• Badanie fizykalne

  W badaniu fizycznym, badaniu lekarskim lub badaniu klinicznym lekarz bada pacjenta pod kątem ewentualnych oznak lub objawów choroby. Zazwyczaj składa się ono z serii pytań dotyczących historii choroby pacjenta, po których następuje badanie na podstawie zgłoszonych objawów. >>>

  Badanie fizykalne to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: przepuklina pępowinowa, zespół jelita drażliwego, angina, grypa, zwężenie zastawki aortalnej, gorączka reumatyczna, anoreksja, migrena, mukowiscydoza, chłoniak Hodgkina, chłoniak grudkowy, sarkoidoza, rak nerki, mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy, rak tarczycy, rak odbytu, rak wątrobowokomórkowy, rak kości, mięsak Kaposiego, Śpiączka afrykańska, choroba Chagasa, leiszmanioza, mononukleoza zakaźna, pappataci, Żółta gorączka, argentyńska gorączka krwotoczna, gorączka Lassa, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, omska gorączka krwotoczna, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, ospa wietrzna, krowianka, mięczak zakaźny, rumień zakaźny, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, pinta, borelioza, ornitoza, tyfus plamisty, choroba Heinego-Medina, zapalenia mózgu doliny Murray, malinica, wrzód weneryczny, nokardioza, gorączka okopowa, róża, gorączka plamicowa brazylijska, tężec.

• ELISA

  Test immunologiczny ELISA (ang. enzyme-linked immunosorbent assay) jest powszechnie stosowanym testem biochemii analitycznej, opisanym po raz pierwszy przez Evę Engvall i Petera Perlmanna w 1971 roku. Test wykorzystuje fazę stałą typu enzymatycznego testu immunologicznego (EIA) do wykrywania obecności ligandu (zwykle białka) w płynnej próbce przy użyciu przeciwciał skierowanych przeciwko białku, które ma być mierzone. Test ELISA jest stosowany jako narzędzie diagnostyczne w medycynie, patologii roślin i biotechnologii, a także jako kontrola jakości w różnych gałęziach przemysłu. >>>

  ELISA to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: leiszmanioza, anisakioza, gnatostomoza, mononukleoza zakaźna, wirusowe zapalenie wątroby typu E, aIDS, Żółta gorączka, argentyńska gorączka krwotoczna, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, ospa wietrzna, rumień zakaźny, wirusowe zapalenie wątroby typu B, wirusowe zapalenie wątroby typu C, japońskie zapalenie mózgu, zapalenia mózgu doliny Murray, kleszczowe zapalenie mózgu, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka doliny Rift, gorączka Oropouche, borelioza, ornitoza, tyfus plamisty, gorączka Q, gorączka okopowa, legionelloza, leptospiroza, jersinioza, tularemia, bruceloza, dżuma, pełzakowica, kryptosporydioza, giardioza, bąblowica, odra, toksoplazmoza, węgorczyca, denga, dur brzuszny.

• Kultura mikroorganizmów

  Hodowla mikrobiologiczna, inaczej kultura bakteryjna, to metoda namnażania organizmów drobnoustrojów poprzez umożliwienie im rozmnażania się we wcześniej ustalonym podłożu hodowlanym w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych. Hodowle mikroorganizmów są podstawową i bazową metodą diagnostyczną stosowaną jako narzędzie badawcze w biologii molekularnej. >>>

  Kultura mikroorganizmów to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, wrzód weneryczny, rzeżączka, nokardioza, legionelloza, gorączka plamicowa brazylijska, tężec, błonica, jersinioza, wąglik, bruceloza, nosacizna, melioidoza, tularemia, dżuma, cholera, salmonelloza, dur brzuszny.

• Mikroskopia

  Mikroskopia to technika badawcza, która umożliwia obserwację obiektów zbyt małych, aby były widoczne gołym okiem. W medycynie mikroskopia jest wykorzystywana głównie do analizy komórek, tkanek i mikroorganizmów. Dzięki zastosowaniu mikroskopów optycznych, elektronowych lub fluorescencyjnych, specjaliści mogą dokładnie badać struktury komórkowe, identyfikować patogeny oraz oceniać zmiany patologiczne w tkankach. Badania mikroskopowe są kluczowe w diagnostyce wielu chorób, w tym nowotworów, infekcji, a także w analizie próbek biologicznych, takich jak krew czy płyny ustrojowe. Preparaty są często barwione, co pozwala na lepszą wizualizację i różnicowanie poszczególnych elementów komórkowych. Mikroskopia odgrywa także istotną rolę w badaniach naukowych, umożliwiając odkrywanie nowych zjawisk biologicznych oraz rozwijanie metod terapeutycznych. Dzięki mikroskopii możliwe jest gromadzenie cennych informacji, które przyczyniają się do postępu w medycynie, a także do lepszego zrozumienia procesów zachodzących w organizmach żywych. To narzędzie pozostaje nieocenione w pracy patologów, biologów komórkowych i innych specjalistów zajmujących się badaniami mikroskopowymi. >>>

  Mikroskopia to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, Śpiączka afrykańska, choroba Chagasa, fascjoloza, fasciolopsoza, malaria, grzybica skóry, sporotrychoza, gorączka krwotoczna Ebola, mięczak zakaźny, pinta, wrzód weneryczny, kiła, rzeżączka, promienica, leptospiroza, wąglik, dżuma, kryptosporydioza, giardioza, glistnica, kandydoza, pełzakowica, izosporoza, ospa małpia, blastomykoza, ospa prawdziwa, dyfilobotrioza, ziarniniak pachwinowy, zapalenie spojówek.

• Morfologia krwi

  Pełna morfologia krwi (CBC) jest badaniem krwi używanym do oceny ogólnego stanu zdrowia i wykrywania szerokiego zakresu zaburzeń, w tym anemii, infekcji i białaczki. Badanie pełnej morfologii krwi mierzy kilka składników i cech Twojej krwi. >>>

  Morfologia krwi to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zapalenie płuc, Żylaki przełyku, grypa, cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, ostra białaczka szpikowa, przewlekła białaczka szpikowa, anisakioza, zespół mielodysplastyczny, gammapatia monoklonalna, mononukleoza zakaźna, pappataci, argentyńska gorączka krwotoczna, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, omska gorączka krwotoczna, choroba lasu Kyasanur, gorączka krwotoczna Ebola, ornitoza, tyfus plamisty, gorączka Q, zapalenia mózgu doliny Murray, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, gorączka okopowa, legionelloza, leptospiroza, jersinioza, tularemia, wąglik, nosacizna, pełzakowica, izosporoza, kryptosporydioza, glistnica, cholera, dyfilobotrioza, węgorczyca, dur brzuszny.

• Reakcja łańcuchowa polimerazy

  Łańcuchowa reakcja polimerazy (PCR) jest metodą szeroko stosowaną do szybkiego tworzenia milionów do miliardów kopii (kompletnych lub częściowych) określonej próbki DNA, pozwalając naukowcom na pobranie bardzo małej próbki DNA i wzmocnienie jej (lub jej części) do wystarczająco dużej ilości, aby badać szczegółowo. PCR został wynaleziony w 1983 roku przez amerykańskiego biochemika Kary'ego Mullisa w Cetus Corporation; Mullis i biochemik Michael Smith, którzy opracowali inne istotne sposoby manipulacji DNA, zostali wspólnie nagrodzeni Nagrodą Nobla w dziedzinie chemii w 1993 roku. PCR jest podstawą wielu procedur stosowanych w testach i badaniach genetycznych, w tym analizy starożytnych próbek DNA i identyfikacji czynników zakaźnych. Stosując PCR, kopie bardzo małych ilości sekwencji DNA są wykładniczo wzmacniane w serii cykli zmian temperatury. PCR jest obecnie powszechną i często niezbędną techniką stosowaną w medycznych badaniach laboratoryjnych w szerokim zakresie zastosowań, w tym w badaniach biomedycznych i kryminalistyce. >>>

  Reakcja łańcuchowa polimerazy to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, leiszmanioza, anisakioza, toksokaroza, malaria, mononukleoza zakaźna, pappataci, Żółta gorączka, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, omska gorączka krwotoczna, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, rumień zakaźny, wirusowe zapalenie wątroby typu B, wirusowe zapalenie wątroby typu C, wirusowe zapalenie wątroby typu E, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka doliny Rift, gorączka Oropouche, ornitoza, gorączka Q, japońskie zapalenie mózgu, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, wrzód weneryczny, kiła, rzeżączka, gorączka okopowa, legionelloza, leptospiroza, jersinioza, tularemia, bruceloza, nosacizna, kryptosporydioza, pełzakowica, ospa małpia, sARS, denga, dur brzuszny.

Stosowane leczenie*

• Amoksycylina

  Amoksycylina jest antybiotykiem stosowanym w leczeniu wielu zakażeń bakteryjnych. Należą do nich między innymi zapalenie ucha środkowego, angina, zapalenie płuc, zakażenia skóry oraz zakażenia dróg moczowych. Przyjmuje się ją doustnie lub rzadziej w formie zastrzyków. >>>

  Amoksycylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zapalenie zatok przynosowych, borelioza, rzeżączka, róża, promienica, różyca, leptospiroza, nosacizna, dur brzuszny.

• Ampicylina

  Ampicylina jest antybiotykiem stosowanym w celu zapobiegania i leczenia wielu zakażeń bakteryjnych, takich jak zakażenia dróg oddechowych, zakażenia dróg moczowych, zapalenie opon mózgowych, salmonelloza i zapalenie wsierdzia. Może być również stosowana w celu zapobiegania zakażeniom paciorkowcem grupy B u noworodków. Stosuje się ją doustnie, we wstrzyknięciu do mięśnia lub dożylnie. Częste działania niepożądane obejmują wysypkę, nudności i biegunkę. Nie powinna być stosowana u osób uczulonych na penicyliny. Poważne działania niepożądane mogą obejmować zapalenie jelita grubego wywołane przez Clostridium difficile lub anafilaksję. Chociaż można ją stosować u osób z problemami z nerkami, może być konieczne zmniejszenie dawki. Jej stosowanie w czasie ciąży i karmienia piersią wydaje się być ogólnie bezpieczne. >>>

  Ampicylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: rzeżączka, róża, gorączka plamicowa brazylijska, błonica, promienica, nosacizna, dur brzuszny.

• Azytromycyna

  Azytromycyna jest lekiem z grupy antybiotyków stosowanym w leczeniu wielu zakażeń bakteryjnych. Obejmuje to zapalenie ucha środkowego, anginę, zapalenie płuc, biegunkę podróżnych i niektóre inne zakażenia jelitowe. Wraz z innymi lekami może być również stosowany w przypadku malarii. Może być przyjmowany doustnie lub dożylnie w dawkach raz na dobę. >>>

  Azytromycyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zapalenie zatok przynosowych, ostre zapalenie gardła, angina, zapalenie płuc, pinta, borelioza, ornitoza, gorączka Q, malinica, wrzód weneryczny, kiła, gorączka okopowa, róża, legionelloza, błonica, trąd, izosporoza, kryptosporydioza, ziarniniak pachwinowy, dur brzuszny.

• Bacampicillin

  Bakampicylina (INN) jest antybiotykiem z grupy penicylin. Jest prolekiem ampicyliny o zwiększonej doustnej dostępności biologicznej. >>>

  Bacampicillin stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: rzeżączka.

• Doksycyklina

  Doksycyklina jest antybiotykiem z klasy tetracyklin o szerokim spektrum działania, stosowanym w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie i niektóre pasożyty. Jest stosowana w leczeniu bakteryjnego zapalenia płuc, trądziku, zakażeń chlamydiami, boreliozy, cholery, tyfusu i kiły. Jest również stosowana w zapobieganiu malarii w połączeniu z chininą. Doksycyklina może być przyjmowana doustnie lub w postaci zastrzyku do żyły. >>>

  Doksycyklina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zapalenie zatok przynosowych, zapalenie płuc, malaria, pinta, dur powrotny, borelioza, ornitoza, tyfus plamisty, gorączka Q, malinica, kiła, gorączka okopowa, legionelloza, jersinioza, melioidoza, tularemia, wąglik, bruceloza, pełzakowica, ziarniniak pachwinowy.

• Gentamycyna

  Farmaceutyczny wyciąg z Micromonospora purpurea. >>>

  Gentamycyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: wrzód weneryczny, gorączka okopowa, sepsa, nosacizna, ziarniniak pachwinowy.

• Kotrimoksazol

  Kotrimoksazol lub w skrócie SXT, TMP-SMX, TMP-SMZ lub TMP-sulfa, jest lekiem chemioterapeutycznym składającym się z trimetoprimu i sulfametoksazolu w stosunku 1 : 5. >>>

  Kotrimoksazol stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: nosacizna, melioidoza, izosporoza, toksoplazmoza, ziarniniak pachwinowy.

• Meropenem

  Meropenem, sprzedawany między innymi pod nazwami handlowymi Merrem i Merobio, jest dożylnym antybiotykiem β-laktamowym stosowanym w leczeniu różnych zakażeń bakteryjnych. Niektóre z nich to zapalenie opon mózgowych, zakażenie wewnątrzbrzuszne, zapalenie płuc, sepsa i wąglik. >>>

  Meropenem stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie otrzewnej, melioidoza.

• Wankomycyna

  Wankomycyna – organiczny związek chemiczny, antybiotyk glikopeptydowy o działaniu bakteriobójczym. Wprowadzona do lecznictwa w 1958 r. przez firmę farmaceutyczną Eli Lilly. >>>

  Wankomycyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zapalenie płuc, szkarlatyna.


* Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Listerioza - do jakiego lekarza się udać?

• Choroby zakaźne

  Choroby zakaźne to specjalizacja lekarska zajmująca się diagnostyką i leczeniem zakażeń. Praktyka specjalisty w zakresie chorób zakaźnych polega na zarządzaniu zakażeniami szpitalnymi (nabytymi w trakcie opieki zdrowotnej) lub zakażeniami nabytymi w społeczności i jest historycznie związana z higieną, epidemiologią, mikrobiologią kliniczną, medycyną podróży i medycyną tropikalną. >>>

  Choroby zakaźne to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: biegunka, przeziębienie, angina, grypa, zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, schistosomatoza, klonorchoza, fascjoloza, fasciolopsoza, anisakioza, toksokaroza, gnatostomoza, tungoza, muszyca, malaria, leiszmanioza, Śpiączka afrykańska, choroba Chagasa, kokcydioidomikoza, histoplazmoza, parakokcydioidomikoza, sporotrychoza, aspergiloza, kryptokokoza, mukormykoza, stopa madurska, Świnka, lobomykoza, mononukleoza zakaźna, rinosporydioza, nagminna pleurodynia, alleszerioza, grzybica skóry, geotrychoza, Łupież pstry, grzybica czarna, piedra biała, piedra czarna, krowianka, mięczak zakaźny, rumień nagły, rumień zakaźny, pappataci, wirusowe zapalenie wątroby typu B, Żółta gorączka, wirusowe zapalenie wątroby typu C, argentyńska gorączka krwotoczna, wirusowe zapalenie wątroby typu E.

• Neonatologia

  Neonatologia to specjalizacja medycyny zajmująca się opieką nad noworodkami, zwłaszcza tymi, które są przedwcześnie urodzone lub mają różne problemy zdrowotne. Lekarze neonatolodzy monitorują rozwój i zdrowie noworodków w pierwszych tygodniach życia, kiedy są one najbardziej narażone na powikłania. W ramach neonatologii diagnozowane i leczone są schorzenia takie jak wrodzone wady rozwojowe, infekcje, zaburzenia oddychania oraz problemy z przyjmowaniem pokarmu. Neonatolodzy współpracują z innymi specjalistami, aby zapewnić kompleksową opiekę, a także edukują rodziców na temat pielęgnacji noworodków i ich potrzeb. Neonatologia odgrywa kluczową rolę w poprawie przeżywalności i jakości życia noworodków, a także w zapobieganiu długoterminowym komplikacjom zdrowotnym. >>>

  Neonatologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: różyczka.

• Położnictwo i ginekologia

  Położnictwo i Ginekologia jest specjalnością medyczną, która obejmuje dwie podspecjalności położnictwa (obejmujące ciążę, poród i okres poporodowy) i ginekologii (obejmujące zdrowie żeńskiego układu rozrodczego - pochwy, macicy, jajników i piersi). >>>

  Położnictwo i ginekologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: wirusowe zapalenie wątroby typu E, toksoplazmoza.

Bibliografia:

• Identyfikator z baz danych dotyczących genomów, ścieżek enzymatycznych i biologicznych substancji chemicznych (ENG)
• Listerioza w bazie U.S. National Library of Medicine (ENG)
• Listerioza na stronach brytyjskiego NHS (ENG)
• Listerioza na stronach Medscape (ENG)
• Artykuły w brytyjskim serwisie medycznym Patient.info (ENG)
• Listerioza w bazie danych amerykańskiego National Cancer Institute (ENG)
• Listerioza w bazie schorzeń Diseases Database (ENG)
• Listerioza w bazie rzadkich i genetycznych chorób GARD amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia (ENG)