Promienica

Co to jest promienica?

Promienica jest rzadkim, przewlekłym zakażeniem ziarniniakowym wywoływanym przez kilka gatunków należących do rzędu Actinomycetales, przede wszystkim Actinomyces israelii. Dodatkowe gatunki, które są ustalonymi, ale mniej powszechnymi przyczynami choroby to A. naeslundii/viscosus complex, A. odontolyticus, A. meyeri i A. gerencseriae.

Promienica według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.

Klasyfikacja promienicy

ICD-10-CM: A42
ICD-10-CM: A42.9
ICD-10-CM: A42.1
ICD-10-CM: A42.8
ICD-10-CM: A42.0
ICD-10-CM: A42.2
ICD-10-CM: A42.7
ICD-11: 1697630330
ICD-9-CM: 039
ICD-9-CM: 039.9

Możliwe objawy promienicy

• Przetoka

  Przetoka w anatomii to nieprawidłowe połączenie między dwiema pustymi przestrzeniami (technicznie rzecz biorąc, dwiema nabłonkowanymi powierzchniami), takimi jak naczynia krwionośne, jelita lub inne puste narządy. Rodzaje przetok można opisać ze względu na ich lokalizację. Przetoki analne łączą się między kanałem odbytu a skórą okołoodbytniczą. Przetoki analne lub odbytniczo-pochwowe występują, gdy otwór rozwija się między odbytem lub odbytnicą a pochwą. Przetoki colovaginalne występują między okrężnicą a pochwą. Przetoki dróg moczowych to nieprawidłowe otwory w obrębie dróg moczowych lub nieprawidłowe połączenie między drogami moczowymi a innym narządem, np. między pęcherzem a macicą w przetoce pęcherzowo-cewkowej, między pęcherzem a pochwą w przetoce pęcherzowo-pochwowej oraz między cewką moczową a pochwą w przetoce moczowo-pochwowej. Gdy występuje między dwoma częściami jelita, jest znana jako przetoka enteroentalna, między jelitem cienkim a skórą jako przetoka enterokutalna, a między jelitem grubym a skórą jako przetoka kolokutalna. Przetoki mogą być wynikiem infekcji lub zapalenia, urazu lub operacji. Przetoki są czasami tworzone chirurgicznie jako część leczenia, na przykład przetoki tętniczo-żylne do hemodializy. Leczenie przetoki różni się w zależności od przyczyny i rozległości przetoki, ale często obejmuje interwencję chirurgiczną połączoną z antybiotykoterapią. >>>

  Przetoka to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: choroba Crohna.

• Ropień

  Ropień to nagromadzenie ropy, która została zbudowana w obrębie tkanki ciała. Oznaki i objawy ropni obejmują zaczerwienienie, ból, ciepło i obrzęk. Obrzęk może dawać uczucie wypełnienia płynem po naciśnięciu. Obszar zaczerwienienia często rozciąga się poza obrzęk. >>>

  Ropień to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: alleszerioza, nosacizna.

• Zapalenie ziarniniakowe

  Zapalenie ziarniniakowe jest szczególnym aspektem przewlekłej reakcji zapalnej wtórnej do utrzymywania się czynnika etiologicznego (przyczyny zapalenia, na przykład bakterii chorobotwórczej, którą organizm ma trudności z eliminacją (prątki itp.) lub ciała obcego wprowadzonego do skóry właściwej i słabo eliminowanego lub degradowanego przez organizm, takiego jak głęboka drzazga, szew, alergizująca substancja lipidowa, niektóre bakterie, kompleksy immunologiczne itp. >>>

• Zmęczenie

  Zmęczenie to termin używany do opisania ogólnego uczucia zmęczenia lub braku energii. Nie jest to to samo, co zwykła senność. >>>

  Zmęczenie to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: pęcherzyca, rumień guzowaty, reaktywne zapalenie stawów, pylica płuc, choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, tętniak, hipotensja, ostre zapalenie gardła, grypa, ostre zapalenie oskrzeli, rozedma płuc, kardiomiopatia restrykcyjna, gorączka reumatyczna, nadciśnienie tętnicze, wypadanie płatka zastawki mitralnej, niedomykalność zastawki aortalnej, zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia przerostowa, bezdech senny, choroba Pompego, amyloidoza, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, zaburzenia depresyjne, niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto, niedoczynność przytarczyc, otyłość, chłoniak Hodgkina, ostra białaczka limfoblastyczna, chłoniak grudkowy, szpiczak mnogi, ostra białaczka szpikowa, niedokrwistość, methemoglobinemia, nadkrwistość, rak jajnika, rak nerki, gruczolak przysadki, rak tarczycy, rak odbytu, talasemia, rak dróg żółciowych, rak płuc, rak żołądka, czerwienica prawdziwa, zespół mielodysplastyczny, mielofibroza, nadpłytkowość samoistna.

Sposoby zarażenia i przenoszenia choroby

• Kontakt ze zwierzętami

  Metoda przenoszenia chorób poprzez kontakt ze zwierzętami jest istotnym zagadnieniem w medycynie, szczególnie w kontekście zoonoz, czyli chorób, które mogą być przenoszone między zwierzętami a ludźmi. Wiele patogenów, takich jak wirusy, bakterie, pasożyty czy grzyby, może migrować z organizmów zwierzęcych do ludzkich, co prowadzi do różnych schorzeń. Bezpośredni kontakt ze zwierzętami, w tym ich śliną, moczem, odchodami czy skórą, stanowi potencjalne źródło zakażeń. Przykłady chorób przenoszonych w ten sposób to wścieklizna, toksoplazmoza, leptospiroza oraz choroby przenoszone przez kleszcze, takie jak borelioza. Ryzyko zakażenia zwiększa się w przypadku osób, które mają bliski kontakt z dzikimi lub domowymi zwierzętami, zwłaszcza w warunkach niehigienicznych. Profilaktyka w tym zakresie obejmuje odpowiednie zachowania, takie jak unikanie kontaktu ze dzikimi zwierzętami, szczepienie zwierząt domowych, a także edukacja społeczna na temat higieny i zdrowia zwierząt. Osoby pracujące ze zwierzętami, takie jak weterynarze czy hodowcy, powinny stosować środki ochrony osobistej, aby zminimalizować ryzyko zakażeń. Zrozumienie mechanizmów przenoszenia chorób ze zwierząt na ludzi jest kluczowe dla opracowywania skutecznych strategii zapobiegania oraz kontroli zoonoz, co przyczynia się do poprawy zdrowia publicznego i ochrony ludzi przed chorobami zakaźnymi. >>>

  Kontakt ze zwierzętami dotyczy również innych chorób, takich jak np.: leiszmanioza, Śpiączka afrykańska, grzybica skóry, gorączka Lassa, choroba lasu Kyasanur, krowianka, bartoneloza, gorączka plamicowa brazylijska, leptospiroza, jersinioza, wąglik, bruceloza, wścieklizna, Świerzb, tasiemczyca, wągrzyca, dyfilobotrioza, włośnica.

• Przenoszenie drogą powietrzną

  Przenoszenie chorób drogą powietrzną to jedna z najczęstszych metod transmisji patogenów, takich jak wirusy i bakterie. Odbywa się to głównie poprzez drobne krople wydobywające się z dróg oddechowych osoby zakażonej podczas kaszlu, kichania lub mówienia. Te mikroskopijne krople mogą unosić się w powietrzu i być wdychane przez innych ludzi, co prowadzi do zakażeń. Choroby przenoszone drogą powietrzną obejmują takie schorzenia jak grypa, przeziębienie, a także bardziej poważne infekcje, jak odra czy COVID-19. W przypadku wirusów, okres inkubacji może być krótki, co sprawia, że zarażone osoby mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, że są nosicielami patogenów, a tym samym nie świadomie rozpowszechniają je w swoim otoczeniu. Aby ograniczyć przenoszenie chorób drogą powietrzną, zaleca się stosowanie maseczek, utrzymywanie odpowiedniej higieny rąk oraz przestrzeganie dystansu społecznego, szczególnie w zamkniętych i zatłoczonych pomieszczeniach. Wietrzenie pomieszczeń i unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi również stanowią kluczowe środki zapobiegawcze. Zrozumienie mechanizmów przenoszenia chorób drogą powietrzną jest istotne dla opracowywania skutecznych strategii kontroli epidemii oraz ochrony zdrowia publicznego. Edukacja społeczeństwa w tym zakresie może znacznie przyczynić się do zmniejszenia liczby zakażeń i ochrony najbardziej narażonych grup ludzi. >>>

  Przenoszenie drogą powietrzną dotyczy również innych chorób, takich jak np.: przeziębienie, grypa, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, leiszmanioza, Świnka, mononukleoza zakaźna, opryszczka, rumień zakaźny, ornitoza, gorączka Q, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, błonica, krztusiec, listerioza, tularemia, wąglik, bruceloza, gruźlica, dżuma, ospa małpia, odra.

Możliwe przyczyny promienicy

• Actinomycetales

  Actinomycetales to rząd bakterii Gram-dodatnich, który obejmuje wiele różnych rodzajów, w tym Actinomyces, Nocardia i Streptomyces. Bakterie te są znane z ich zdolności do życia w różnych środowiskach, od gleby po ludzkie ciało. Actinomycetales odgrywają kluczową rolę w ekosystemach, uczestnicząc w rozkładzie materii organicznej i produkcji antybiotyków. Jednak niektóre z tych bakterii mogą być patogenne dla ludzi. Actinomyces, na przykład, jest znany z powodowania actinomykozy, choroby, która może prowadzić do przewlekłych ropni i uszkodzenia tkanek. Nocardia, inny rodzaj z rodziny Actinomycetales, może wywoływać nocardiozę, która jest szczególnie niebezpieczna dla osób z osłabionym układem odpornościowym i może prowadzić do infekcji płuc oraz rozprzestrzenienia się bakterii do innych narządów. Choroby wywołane przez te bakterie mogą być trudne do zdiagnozowania i leczenia, co czyni je istotnym zagadnieniem w medycynie. Współczesne badania nad Actinomycetales są istotne dla zrozumienia ich roli w ekosystemach oraz ich potencjalnego wpływu na zdrowie ludzi. >>>

• Promieniowiec promienicy

  Actinomyces israelii to gatunek Gram-dodatniej, prętowej bakterii z rodzaju Actinomyces. Znanych jest wiele fizjologicznie zróżnicowanych szczepów tego gatunku, choć nie wszystkie są ścisłymi beztlenowcami. Nazwa została nadana na cześć niemieckiego chirurga Jamesa Adolfa Israela (1848-1926), który po raz pierwszy zbadał ten organizm w 1878 roku. >>>

Badania rozpoznające

• Badanie fizykalne

  W badaniu fizycznym, badaniu lekarskim lub badaniu klinicznym lekarz bada pacjenta pod kątem ewentualnych oznak lub objawów choroby. Zazwyczaj składa się ono z serii pytań dotyczących historii choroby pacjenta, po których następuje badanie na podstawie zgłoszonych objawów. >>>

  Badanie fizykalne to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: przepuklina pępowinowa, zespół jelita drażliwego, angina, grypa, gorączka reumatyczna, zwężenie zastawki aortalnej, anoreksja, migrena, mukowiscydoza, chłoniak Hodgkina, chłoniak grudkowy, sarkoidoza, rak nerki, mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy, rak tarczycy, mięsak Kaposiego, rak odbytu, rak wątrobowokomórkowy, rak kości, leiszmanioza, Śpiączka afrykańska, choroba Chagasa, mononukleoza zakaźna, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, omska gorączka krwotoczna, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, ospa wietrzna, krowianka, mięczak zakaźny, rumień zakaźny, pappataci, Żółta gorączka, argentyńska gorączka krwotoczna, gorączka Lassa, pinta, borelioza, ornitoza, tyfus plamisty, choroba Heinego-Medina, zapalenia mózgu doliny Murray, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, malinica, wrzód weneryczny, gorączka okopowa, róża, gorączka plamicowa brazylijska, nokardioza, tężec.

• Mikroskopia

  Mikroskopia to technika badawcza, która umożliwia obserwację obiektów zbyt małych, aby były widoczne gołym okiem. W medycynie mikroskopia jest wykorzystywana głównie do analizy komórek, tkanek i mikroorganizmów. Dzięki zastosowaniu mikroskopów optycznych, elektronowych lub fluorescencyjnych, specjaliści mogą dokładnie badać struktury komórkowe, identyfikować patogeny oraz oceniać zmiany patologiczne w tkankach. Badania mikroskopowe są kluczowe w diagnostyce wielu chorób, w tym nowotworów, infekcji, a także w analizie próbek biologicznych, takich jak krew czy płyny ustrojowe. Preparaty są często barwione, co pozwala na lepszą wizualizację i różnicowanie poszczególnych elementów komórkowych. Mikroskopia odgrywa także istotną rolę w badaniach naukowych, umożliwiając odkrywanie nowych zjawisk biologicznych oraz rozwijanie metod terapeutycznych. Dzięki mikroskopii możliwe jest gromadzenie cennych informacji, które przyczyniają się do postępu w medycynie, a także do lepszego zrozumienia procesów zachodzących w organizmach żywych. To narzędzie pozostaje nieocenione w pracy patologów, biologów komórkowych i innych specjalistów zajmujących się badaniami mikroskopowymi. >>>

  Mikroskopia to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, malaria, Śpiączka afrykańska, choroba Chagasa, fascjoloza, fasciolopsoza, grzybica skóry, sporotrychoza, gorączka krwotoczna Ebola, mięczak zakaźny, pinta, wrzód weneryczny, kiła, rzeżączka, leptospiroza, listerioza, wąglik, dżuma, glistnica, kandydoza, pełzakowica, izosporoza, kryptosporydioza, giardioza, ospa małpia, blastomykoza, ospa prawdziwa, dyfilobotrioza, ziarniniak pachwinowy, zapalenie spojówek.

Stosowane leczenie*

• Amoksycylina

  Amoksycylina jest antybiotykiem stosowanym w leczeniu wielu zakażeń bakteryjnych. Należą do nich między innymi zapalenie ucha środkowego, angina, zapalenie płuc, zakażenia skóry oraz zakażenia dróg moczowych. Przyjmuje się ją doustnie lub rzadziej w formie zastrzyków. >>>

  Amoksycylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zapalenie zatok przynosowych, borelioza, rzeżączka, róża, różyca, leptospiroza, listerioza, nosacizna, dur brzuszny.

• Ampicylina

  Ampicylina jest antybiotykiem stosowanym w celu zapobiegania i leczenia wielu zakażeń bakteryjnych, takich jak zakażenia dróg oddechowych, zakażenia dróg moczowych, zapalenie opon mózgowych, salmonelloza i zapalenie wsierdzia. Może być również stosowana w celu zapobiegania zakażeniom paciorkowcem grupy B u noworodków. Stosuje się ją doustnie, we wstrzyknięciu do mięśnia lub dożylnie. Częste działania niepożądane obejmują wysypkę, nudności i biegunkę. Nie powinna być stosowana u osób uczulonych na penicyliny. Poważne działania niepożądane mogą obejmować zapalenie jelita grubego wywołane przez Clostridium difficile lub anafilaksję. Chociaż można ją stosować u osób z problemami z nerkami, może być konieczne zmniejszenie dawki. Jej stosowanie w czasie ciąży i karmienia piersią wydaje się być ogólnie bezpieczne. >>>

  Ampicylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: rzeżączka, róża, gorączka plamicowa brazylijska, błonica, listerioza, nosacizna, dur brzuszny.

• Benzylopenicylina

  Benzylopenicylina (penicylina krystaliczna, penicylina G) – organiczny związek chemiczny z grupy penicylin, antybiotyk β-laktamowy wytwarzany przez pędzlaki Penicillium chrysogenum (syn. Penicillium notatum) wrażliwy na β-laktamazy. >>>

  Benzylopenicylina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: pinta, malinica, kiła, rzeżączka, róża, błonica, różyca, leptospiroza.


* Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Promienica - do jakiego lekarza się udać?

• Choroby zakaźne

  Choroby zakaźne to specjalizacja lekarska zajmująca się diagnostyką i leczeniem zakażeń. Praktyka specjalisty w zakresie chorób zakaźnych polega na zarządzaniu zakażeniami szpitalnymi (nabytymi w trakcie opieki zdrowotnej) lub zakażeniami nabytymi w społeczności i jest historycznie związana z higieną, epidemiologią, mikrobiologią kliniczną, medycyną podróży i medycyną tropikalną. >>>

  Choroby zakaźne to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: biegunka, przeziębienie, angina, grypa, zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, malaria, leiszmanioza, Śpiączka afrykańska, choroba Chagasa, schistosomatoza, klonorchoza, fascjoloza, fasciolopsoza, anisakioza, toksokaroza, gnatostomoza, tungoza, muszyca, nagminna pleurodynia, alleszerioza, grzybica skóry, geotrychoza, Łupież pstry, grzybica czarna, piedra biała, piedra czarna, kokcydioidomikoza, histoplazmoza, parakokcydioidomikoza, sporotrychoza, aspergiloza, kryptokokoza, mukormykoza, stopa madurska, Świnka, lobomykoza, mononukleoza zakaźna, rinosporydioza, choroba lasu Kyasanur, choroba marburska, gorączka krwotoczna Ebola, opryszczka, ospa wietrzna, półpasiec, krowianka, mięczak zakaźny, rumień nagły, rumień zakaźny.

• Otolaryngologia

  Otolaryngologia, znana również jako laryngologia, to dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem i leczeniem schorzeń związanych z uszami, nosem, gardłem oraz głową i szyją. Lekarze specjalizujący się w tej dziedzinie, zwani otolaryngologami, zajmują się zarówno problemami zdrowotnymi, jak i chirurgią w obrębie tych obszarów. Otolaryngologia obejmuje szereg schorzeń, takich jak infekcje ucha, alergie, problemy z równowagą, zaburzenia słuchu, a także choroby nosa, takie jak nieżyt czy polipy. Specjaliści w tej dziedzinie wykonują także zabiegi chirurgiczne, takie jak usunięcie migdałków, operacje zatok czy rekonstrukcje w obrębie głowy i szyi. Oprócz diagnostyki i leczenia, otolaryngolodzy zajmują się również profilaktyką oraz rehabilitacją pacjentów z problemami słuchu i równowagi. Ich praca ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości życia pacjentów, którzy borykają się z różnorodnymi dolegliwościami w obrębie głowy i szyi. >>>

  Otolaryngologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: choroba refluksowa przełyku, polip nosa, przeziębienie, zapalenie zatok przynosowych, ostre zapalenie gardła, angina, przetoka perylimfatyczna, zespół Hornera, zapalenie ucha zewnętrznego, perlak, otoskleroza, choroba Ménière’a, zapalenie błędnika, bezdech senny, rak jamy nosowo-gardłowej, rak krtani, mukormykoza.

• Pulmonologia

  Pulmonologia od łacińskiego pulmō, -ōnis "płuco" i greckiego przyrostka -λογία -logía "nauka o"), pneumologia (/nʊˈmɒlədʒi, njʊ-/, zbudowana z greckiego πνεύμων pneúmōn "płuco") lub pneumonologia (/nʊmənˈɒlədʒi, njʊ-/) to specjalność medyczna zajmująca się chorobami obejmującymi układ oddechowy. Jest również znana jako respirologia, medycyna oddechowa lub medycyna klatki piersiowej w niektórych krajach i obszarach. >>>

  Pulmonologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: pylica płuc, beryloza, ostre zapalenie krtani, grypa, zapalenie płuc, ostre zapalenie oskrzeli, polip nosa, rozedma płuc, astma, zatorowość płucna, bezdech senny, mukowiscydoza, sarkoidoza, rak płuc, międzybłoniak, stopa madurska, nagminna pleurodynia, kokcydioidomikoza, aspergiloza, mukormykoza, ornitoza, gorączka Q, eozynofilia, nokardioza, legionelloza, krztusiec, sepsa, gruźlica, blastomykoza, sARS, idiopatyczne włóknienie płuc.

Bibliografia:

• Identyfikator z baz danych dotyczących genomów, ścieżek enzymatycznych i biologicznych substancji chemicznych (ENG)
• Promienica w bazie U.S. National Library of Medicine (ENG)
• Promienica na stronach brytyjskiego NHS (ENG)
• Promienica na stronach Medscape (ENG)
• Artykuły w brytyjskim serwisie medycznym Patient.info (ENG)
• Promienica w bazie danych amerykańskiego National Cancer Institute (ENG)
• Promienica w bazie schorzeń Diseases Database (ENG)
• Promienica w bazie rzadkich i genetycznych chorób GARD amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia (ENG)