Gruźlica

Gruźlica

Co to jest gruźlica?

Gruźlica jest chorobą zakaźną, zwykle wywoływaną przez bakterie Mycobacterium tuberculosis. Gruźlica zwykle dotyka płuc, ale może również zaatakować inne części ciała. Większość zakażeń nie wykazuje żadnych objawów, w którym to przypadku jest znana jako gruźlica utajona. Około 10% zakażeń utajonych postępuje do aktywnej choroby, która, jeśli nie jest leczona, zabija około połowy osób dotkniętych chorobą. Typowe objawy aktywnej gruźlicy to przewlekły kaszel ze śluzem zawierającym krew, gorączka, nocne poty i utrata masy ciała. Zakażenie innych narządów może powodować szeroki zakres objawów.

Gruźlica rozprzestrzenia się z jednej osoby na drugą przez powietrze, gdy osoby, które mają aktywną gruźlicę w płucach, kaszlą, plują, mówią lub kichają. Osoby z utajoną gruźlicą nie rozprzestrzeniają choroby. Aktywne zakażenie występuje częściej u osób z HIV/AIDS i u osób palących. Rozpoznanie czynnej gruźlicy opiera się na badaniu rentgenowskim klatki piersiowej, a także na badaniu mikroskopowym i hodowli płynów ustrojowych. Rozpoznanie gruźlicy utajonej polega na wykonaniu tuberkulinowego testu skórnego (TST) lub badaniu krwi.

Gruźlica według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.

Klasyfikacja gruźlicy

ICD-10: A15-A19
ICD-11: 2072728114
ICD-9: 010
ICD-9: 018

Możliwe objawy gruźlicy

Sposoby zarażenia i przenoszenia choroby

  • Przenoszenie drogą powietrzną

    Przenoszenie chorób drogą powietrzną to jedna z najczęstszych metod transmisji patogenów, takich jak wirusy i bakterie. Odbywa się to głównie poprzez drobne krople wydobywające się z dróg oddechowych osoby zakażonej podczas kaszlu, kichania lub mówienia. Te mikroskopijne krople mogą unosić się w powietrzu i być wdychane przez innych ludzi, co prowadzi do zakażeń. Choroby przenoszone drogą powietrzną obejmują takie schorzenia jak grypa, przeziębienie, a także bardziej poważne infekcje, jak odra czy COVID-19. W przypadku wirusów, okres inkubacji może być krótki, co sprawia, że zarażone osoby mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, że są nosicielami patogenów, a tym samym nie świadomie rozpowszechniają je w swoim otoczeniu. Aby ograniczyć przenoszenie chorób drogą powietrzną, zaleca się stosowanie maseczek, utrzymywanie odpowiedniej higieny rąk oraz przestrzeganie dystansu społecznego, szczególnie w zamkniętych i zatłoczonych pomieszczeniach. Wietrzenie pomieszczeń i unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi również stanowią kluczowe środki zapobiegawcze. Zrozumienie mechanizmów przenoszenia chorób drogą powietrzną jest istotne dla opracowywania skutecznych strategii kontroli epidemii oraz ochrony zdrowia publicznego. Edukacja społeczeństwa w tym zakresie może znacznie przyczynić się do zmniejszenia liczby zakażeń i ochrony najbardziej narażonych grup ludzi. >>>

    Przenoszenie drogą powietrzną dotyczy również innych chorób, takich jak np.: przeziębienie, grypa, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, leiszmanioza, Świnka, mononukleoza zakaźna, opryszczka, rumień zakaźny, ornitoza, gorączka Q, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, błonica, krztusiec, promienica, listerioza, tularemia, wąglik, bruceloza, dżuma, ospa małpia, odra.

Możliwe powikłania

  • gruźlica kręgosłupa

Możliwe przyczyny gruźlicy

  • Brak higieny

    Brak higieny to niedostateczne dbanie o czystość osobistą oraz otoczenie, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. Niewłaściwe nawyki higieniczne mogą sprzyjać rozwojowi bakterii, wirusów i pasożytów, co w konsekwencji prowadzi do wielu chorób. Jednym z najczęstszych skutków braku higieny są infekcje skórne, takie jak zapalenie mieszków włosowych czy grzybica. Zanieczyszczone ręce mogą przenosić patogeny, prowadząc do chorób układu pokarmowego, takich jak salmonelloza, czy norowirusowa infekcja jelitowa. Osoby zaniedbujące higienę jamy ustnej narażają się na próchnicę, choroby dziąseł, a nawet infekcje ogólnoustrojowe. Brak higieny w kontekście kontaktów seksualnych może prowadzić do chorób przenoszonych drogą płciową, takich jak rzeżączka czy chlamydioza. Wreszcie, niewłaściwe dbanie o czystość otoczenia sprzyja rozwojowi alergii oraz chorób układu oddechowego, związanym z narażeniem na pleśnie, roztocza i inne alergeny. Wszystkie te problemy zdrowotne pokazują, jak istotna jest odpowiednia higiena osobista oraz dbałość o otoczenie, aby zapobiegać chorobom i utrzymywać dobre samopoczucie. >>>

    Brak higieny może powodować również inne choroby, takie jak np.: jęczmień, grzybica skóry, piedra biała, cholera drobiu, glistnica, giardioza, dyzenteria, wszawica.

  • Długotrwały kontakt z osobą chorą

    >>>
  • Narażenie na substancje toksyczne

    >>>
  • Osłabiony układ odpornościowy

    Osłabiony układ odpornościowy to stan, w którym organizm nie jest w stanie skutecznie zwalczać infekcji i chorób. Może to być wynikiem różnych czynników, takich jak przewlekłe choroby, stres, niezdrowa dieta, brak snu, niektóre leki czy choroby autoimmunologiczne. Osłabiona odporność może prowadzić do zwiększonego ryzyka zakażeń bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Osoby z obniżoną odpornością są bardziej podatne na choroby takie jak grypa, zapalenie płuc, a także choroby przewlekłe, takie jak HIV/AIDS. Ponadto, przewlekłe stany zapalne oraz nowotwory mogą być konsekwencją osłabienia układu odpornościowego. Często występują również problemy z gojeniem się ran oraz zwiększone ryzyko powikłań pooperacyjnych. W skrajnych przypadkach, osłabienie układu odpornościowego może prowadzić do sepsy, co jest stanem zagrażającym życiu. Ważne jest, aby osoby z osłabionym układem odpornościowym były pod stałą opieką medyczną oraz stosowały się do zaleceń dotyczących profilaktyki i zdrowego stylu życia. >>>

    Osłabiony układ odpornościowy może powodować również inne choroby, takie jak np.: Łojotokowe zapalenie skóry, zapalenie zatok przynosowych, angina, rak szyjki macicy, czerniak, grzybica skóry, mukormykoza, sepsa, kandydoza.

  • Palenie

    Palenie jest jedną z głównych przyczyn śmierci, której można zapobiec na całym świecie i jest przyczyną 15% wszystkich zgonów, z czego 2% stanowią osoby niepalące, które umierają z powodu biernego palenia. W Stanach Zjednoczonych około 500 000 zgonów rocznie przypisuje się chorobom związanym z paleniem tytoniu, a w jednym z ostatnich badań oszacowano, że aż 1/3 męskiej populacji Chin będzie miała znacznie skróconą długość życia z powodu palenia. Palacze płci męskiej i żeńskiej tracą średnio odpowiednio 13,2 i 14,5 roku życia. Co najmniej połowa wszystkich osób palących przez całe życie umiera wcześniej w wyniku palenia. Ryzyko śmierci z powodu raka płuc przed 85 rokiem życia wynosi 22,1% dla palącego mężczyzny i 11,9% dla palącej obecnie kobiety, przy braku konkurencyjnych przyczyn zgonu. Odpowiednie szacunki dla osób niepalących przez całe życie to 1,1% prawdopodobieństwo śmierci z powodu raka płuc przed 85 rokiem życia dla mężczyzny pochodzenia europejskiego i 0,8% prawdopodobieństwo dla kobiety. Palenie tylko jednego papierosa dziennie powoduje, że ryzyko choroby wieńcowej jest w połowie drogi między ryzykiem u ciężkiego palacza i osoby niepalącej. Nieliniowa zależność dawka-odpowiedź może być wyjaśniona wpływem palenia na agregację płytek krwi. >>>

    Palenie może powodować również inne choroby, takie jak np.: Łuszczyca, zapalenie języka, choroba refluksowa przełyku, zapalenie wyrostka robaczkowego, choroba Crohna, zawał mózgu, udar mózgu, tętniak, miażdżyca, zapalenie płuc, rozedma płuc, astma, nadciśnienie tętnicze, zawał mięśnia sercowego, zatorowość płucna, bezdech senny, cukrzyca typu 2, skaza krwotoczna, nadkrwistość, rak szyjki macicy, rak nerki, rak pęcherza moczowego, rak żołądka, rak jelita grubego, rak wątrobowokomórkowy, rak jamy nosowo-gardłowej, rak krtani, rak płuc, międzybłoniak, rak piersi, rak przełyku, Świnka, kłykciny kończyste, choroba niedokrwienna serca.

  • Prątek gruźlicy

    Prątek gruźlicy (łac. Mycobacterium tuberculosis) – kwasooporna (barwienie metodą Ziehla-Neelsena), słabo Gram-dodatnia bakteria, która jest czynnikiem etiologicznym groźnej choroby zakaźnej – gruźlicy. Należy do rodziny Mycobacteriaceae i wchodzi w skład grupy prątków gruźliczych. >>>

Badania rozpoznające

Sposoby leczenia gruźlicy*

  • lek przeciwgruźliczy

  • * Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Stosowane leczenie*

  • Cykloseryna

    Cykloseryna (łac. cycloserinum) – organiczny związek chemiczny, antybiotyk stosowany w leczeniu gruźlicy. Hamuje wbudowywanie D-alaniny w strukturę ściany i błony komórkowej w komórkach bakterii. >>>

  • Etambutol

    Etambutol, EMB (łac. Ethambutolum) – organiczny związek chemiczny z grupy aminoalkoholi. >>>

  • Etionamid

    Etionamid (łac. ethionamidum) – organiczny związek chemiczny, lek przeciwgruźliczy, działający nawet na prątki odporne na rimifon i streptomycynę. Podawany najczęściej doustnie. >>>

  • Izoniazyd

    Izoniazyd, znany również jako hydrazyd kwasu izonikotynowego (INH), jest antybiotykiem stosowanym w leczeniu gruźlicy. W przypadku aktywnej gruźlicy jest często stosowany razem z rifampicyną, pirazynamidem i streptomycyną lub etambutolem. W przypadku gruźlicy utajonej jest często stosowany samodzielnie. Może być również stosowany w przypadku nietypowych typów prątków, takich jak M. avium, M. kansasii i M. xenopi. Zazwyczaj jest przyjmowany doustnie, ale może być również stosowany we wstrzyknięciu do mięśni. >>>

  • Kapreomycyna

    Kapreomycyna (łac. capreomycinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy cyklicznych polipeptydów, bakteriostatyczny antybiotyk polipeptydowy, stosowany w leczeniu gruźlicy. >>>

  • Kwas p-aminosalicylowy

    Kwas p-aminosalicylowy, PAS – organiczny związek chemiczny z grupy aromatycznych aminokwasów, lek przeciwgruźliczy wprowadzony do lecznictwa w 1946 roku, jako lek wspomagający przy terapii innymi lekami przeciwgruźliczymi np. streptomycyną. >>>

    Kwas p-aminosalicylowy stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: choroba Crohna.

  • Pirazynamid

    Pyrazinamid jest lekiem stosowanym w leczeniu gruźlicy. W przypadku aktywnej gruźlicy jest on często stosowany z rifampicyną, izoniazydem i streptomycyną lub etambutolem. Nie jest on ogólnie zalecany w leczeniu utajonej gruźlicy. Przyjmuje się go doustnie. >>>

  • Viomycin

    Wiomycyna jest członkiem rodziny tuberaktynomycyny, grupy antybiotyków peptydowych nierybosomalnych wykazujących aktywność przeciwgruźliczą. >>>


  • * Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Gruźlica - do jakiego lekarza się udać?

Bibliografia:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *