Kardiomiopatia przerostowa

Co to jest kardiomiopatia przerostowa?

Kardiomiopatia przerostowa (HCM) to choroba serca, w której mięsień sercowy, zwłaszcza ściana lewej komory, ulega nadmiernemu pogrubieniu (przerostowi). Może to prowadzić do utrudnienia przepływu krwi, arytmii oraz zwiększonego ryzyka nagłej śmierci sercowej. Choroba jest często dziedziczna i może być bezobjawowa, ale niekiedy powoduje duszność, ból w klatce piersiowej lub omdlenia.

Kardiomiopatia przerostowa według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.

Klasyfikacja kardiomiopatii przerostowej

ICD-10-CM: I42.1

Możliwe objawy kardiomiopatii przerostowej

• Ból

  Ból z medycznego punktu widzenia jest złożonym, subiektywnym doświadczeniem sensorycznym i emocjonalnym, związanym z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek. Pełni on funkcję ostrzegawczą, informując organizm o zagrożeniu, co prowadzi do podjęcia działań ochronnych. Z fizjologicznego punktu widzenia ból jest wynikiem aktywacji receptorów bólowych, tzw. nocyceptorów, które są obecne w skórze, mięśniach, stawach oraz narządach wewnętrznych. Po stymulacji, nocyceptory przesyłają sygnały do rdzenia kręgowego, a następnie do mózgu, gdzie są one interpretowane jako ból. Ból może być ostry (krótkotrwały, związany z urazem lub chorobą) lub przewlekły (utrzymujący się przez dłuższy czas, często bez wyraźnej przyczyny). W zależności od przyczyny i charakteru, ból może być różnie odczuwany, np. jako kłujący, pulsujący, palący lub tępy. >>>

  Ból to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: pęcherzyca, tętniak, rak sromu, kandydoza.

• Duszność

  Duszność (łac. dyspnoe) – subiektywne odczucie braku powietrza, bardzo często połączone ze wzmożonym wysiłkiem mięśni oddechowych. >>>

  Duszność to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: pylica płuc, zapalenie płuc, ostre zapalenie oskrzeli, rozedma płuc, tętniak, ostre zapalenie krtani, gorączka reumatyczna, nadciśnienie tętnicze, zapalenie osierdzia, wypadanie płatka zastawki mitralnej, niedomykalność zastawki aortalnej, zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia restrykcyjna, częstoskurcz nadkomorowy, mukowiscydoza, methemoglobinemia, nadkrwistość, sarkoidoza, ostra białaczka limfoblastyczna, niedokrwistość, rak płuc, międzybłoniak, zespół mielodysplastyczny, histoplazmoza, aspergiloza, gorączka krwotoczna Ebola, blastomykoza, sARS, niedokrwistość aplastyczna, choroba niedokrwienna serca, idiopatyczne włóknienie płuc.

• Niewydolność serca

  Niewydolność serca (HF), znana również jako zastoinowa niewydolność serca (CHF), to zespół objawów spowodowany upośledzeniem funkcji serca w zakresie pompowania krwi. Objawy powszechnie obejmują duszność, nadmierne zmęczenie i obrzęk nóg. Może to powodować duszność podczas ćwiczeń lub w pozycji leżącej, a także budzić osobę w nocy. W szczególności ból w klatce piersiowej, w tym dławica piersiowa, nie jest zwykle spowodowany niewydolnością serca, ale może wystąpić, jeśli niewydolność serca jest spowodowana zawałem serca. Ciężkość niewydolności serca mierzy się nasileniem objawów podczas ćwiczeń. >>>

  Niewydolność serca to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: mukowiscydoza, alkaptonuria, talasemia, gorączka Lassa, błonica.

• Obrzęk

  Obrzęk. zatrzymanie płynów, puchlina, hydropsja - jest gromadzeniem się płynu w tkankach ciała. Najczęściej dotknięte są nogi lub ramiona. Objawy mogą obejmować skórę, która staje się napięta lub sztywna. Inne objawy zależą od przyczyny podstawowej. >>>

  Obrzęk to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: zapalenie kaletki maziowej, choroba zwyrodnieniowa stawów, przepuklina pępowinowa, przetoka okołoodbytnicza, Żylaki kończyn dolnych, zawał mięśnia sercowego, choroba Wilsona, niedoczynność tarczycy, rak kości, rak sromu, gorączka Lassa, włośnica.

• Tachykardia

  Tachykardia, zwana również tachyarytmią, to częstość akcji serca przekraczająca normalną częstość spoczynkową. Ogólnie rzecz biorąc, spoczynkowa częstość akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę jest przyjmowana jako tachykardia u osób dorosłych. Częstość akcji serca powyżej częstości spoczynkowej może być normalna (jak w przypadku ćwiczeń) lub nieprawidłowa (jak w przypadku problemów elektrycznych w obrębie serca). >>>

  Tachykardia to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: Śpiączka afrykańska, pappataci, Żółta gorączka, gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, gorączka okopowa, tężec, szkarlatyna.

• Zawroty głowy

  Zawroty głowy to stan, w którym osoba ma uczucie ruchu otaczających obiektów. Często czuje się to jak ruch wirowy lub kołyszący. Może to być związane z nudnościami, wymiotami, poceniem się lub trudnościami w chodzeniu. >>>

  Zawroty głowy to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: tętniak, hipotensja, przetoka perylimfatyczna, nadciśnienie tętnicze, wypadanie płatka zastawki mitralnej, niedomykalność zastawki aortalnej, zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia restrykcyjna, częstoskurcz nadkomorowy, krwotok podpajęczynówkowy, krwotok śródmózgowy, perlak, otoskleroza, choroba Ménière’a, niedokrwistość, methemoglobinemia, nadkrwistość, Śpiączka afrykańska, czerwienica prawdziwa, nadpłytkowość samoistna, gorączka Lassa, omska gorączka krwotoczna, borelioza, tyfus plamisty, węgorczyca, niedokrwistość aplastyczna, choroba niedokrwienna serca.

• Zmęczenie

  Zmęczenie to termin używany do opisania ogólnego uczucia zmęczenia lub braku energii. Nie jest to to samo, co zwykła senność. >>>

  Zmęczenie to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: pęcherzyca, rumień guzowaty, reaktywne zapalenie stawów, pylica płuc, choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, tętniak, hipotensja, ostre zapalenie gardła, grypa, ostre zapalenie oskrzeli, rozedma płuc, zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia restrykcyjna, gorączka reumatyczna, nadciśnienie tętnicze, wypadanie płatka zastawki mitralnej, niedomykalność zastawki aortalnej, bezdech senny, choroba Pompego, amyloidoza, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, zaburzenia depresyjne, niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto, niedoczynność przytarczyc, otyłość, niedokrwistość, methemoglobinemia, nadkrwistość, chłoniak Hodgkina, ostra białaczka limfoblastyczna, chłoniak grudkowy, szpiczak mnogi, ostra białaczka szpikowa, rak jajnika, rak nerki, gruczolak przysadki, rak tarczycy, rak żołądka, rak odbytu, talasemia, rak dróg żółciowych, rak płuc, mielofibroza, nadpłytkowość samoistna, czerwienica prawdziwa, zespół mielodysplastyczny.

Możliwe przyczyny kardiomiopatii przerostowej

• Alkohol

  Alkohol jest substancją psychoaktywną, która ma działanie depresyjne na ośrodkowy układ nerwowy. Spożywanie alkoholu w nadmiarze może prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych. Przede wszystkim, nadużywanie alkoholu może prowadzić do uszkodzenia wątroby, co objawia się chorobami takimi jak stłuszczenie wątroby, zapalenie wątroby oraz marskość. Ponadto, alkohol wpływa negatywnie na układ sercowo-naczyniowy, zwiększając ryzyko wystąpienia nadciśnienia, choroby wieńcowej i udarów mózgu. Regularne spożywanie dużych ilości alkoholu może również prowadzić do zaburzeń psychicznych, w tym depresji, lęków oraz uzależnienia od alkoholu, co z kolei może zakłócać normalne funkcjonowanie w życiu osobistym i zawodowym. Alkohol może również przyczyniać się do zwiększonego ryzyka nowotworów, w tym raka jamy ustnej, gardła, przełyku, wątroby oraz piersi. Działa drażniąco na błonę śluzową żołądka, co może prowadzić do wrzodów oraz zapalenia błony śluzowej żołądka. Ponadto, nadużywanie alkoholu jest często związane z wypadkami, przemocą oraz innymi niebezpiecznymi sytuacjami, które mogą prowadzić do urazów i trwałych uszkodzeń ciała. Warto pamiętać, że skutki spożywania alkoholu są zróżnicowane i zależą od wielu czynników, w tym ilości spożywanego alkoholu, częstotliwości picia, a także indywidualnych predyspozycji genetycznych. Odpowiedzialne podejście do konsumpcji alkoholu oraz świadomość potencjalnych zagrożeń zdrowotnych są kluczowe dla utrzymania dobrego stanu zdrowia. >>>

  Alkohol może powodować również inne choroby, takie jak np.: dna moczanowa, choroba refluksowa przełyku, alkoholowe zapalenie wątroby, udar mózgu, nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatia rozstrzeniowa, bezsenność, somnambulizm, bezdech senny, rak przełyku.

• Choroby metaboliczne

  Choroby metaboliczne to grupa zaburzeń, które wpływają na sposób, w jaki organizm przetwarza i wykorzystuje składniki odżywcze oraz energię. Mogą one wynikać z nieprawidłowego funkcjonowania enzymów, hormonów lub innych procesów biochemicznych. Wśród chorób metabolicznych wyróżnia się m.in. cukrzycę, otyłość, zespół metaboliczny, a także wrodzone błędy metabolizmu, takie jak fenyloketonuria czy galaktozemia. Cukrzyca, będąca jedną z najczęstszych chorób metabolicznych, prowadzi do podwyższonego poziomu glukozy we krwi i może powodować poważne powikłania, takie jak uszkodzenie nerwów, nerek czy oczu. Otyłość z kolei zwiększa ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, nadciśnienia tętniczego oraz dyslipidemii. Zespół metaboliczny, będący zbiorem czynników ryzyka, łączy otyłość brzuszną z insulinoopornością oraz zaburzeniami lipidowymi, co znacząco podnosi ryzyko wystąpienia chorób serca i udarów mózgu. Wrodzone błędy metabolizmu, takie jak fenyloketonuria, prowadzą do gromadzenia się toksycznych substancji w organizmie, co może skutkować poważnymi uszkodzeniami mózgu i innymi powikłaniami. Choroby metaboliczne mogą mieć różne przyczyny, w tym genetyczne, środowiskowe oraz związane z trybem życia, co czyni je złożonymi i często trudnymi do leczenia. Właściwa dieta, aktywność fizyczna oraz monitorowanie stanu zdrowia są kluczowe w zarządzaniu tymi schorzeniami. >>>

  Choroby metaboliczne może powodować również inne choroby, takie jak np.: zapalenie pęcherzyka żółciowego, choroba zwyrodnieniowa stawów, kardiomiopatia rozstrzeniowa, zapalenie błędnika, padaczka, rak wątrobowokomórkowy, kamica nerkowa.

• Choroby serca

  >>>

  Choroby serca może powodować również inne choroby, takie jak np.: zawał mózgu, udar mózgu, zapalenie osierdzia, choroba Alzheimera.

• Choroby układu hormonalnego

  >>>

• Genetyka

  Genetyka to dziedzina nauki zajmująca się badaniem dziedziczenia cech i zmienności organizmów. Obejmuje ona analizę genów, chromosomów oraz mechanizmów, które wpływają na przekazywanie cech z pokolenia na pokolenie. Geny, które są podstawowymi jednostkami dziedziczenia, mogą wpływać na rozwój różnych chorób, zarówno dziedzicznych, jak i nabytych. Choroby genetyczne mogą powstawać w wyniku mutacji w pojedynczych genach, co prowadzi do różnych zaburzeń, takich jak mukowiscydoza, choroba Huntingtona czy dystrofia mięśniowa. W przypadku nieprawidłowości w liczbie lub strukturze chromosomów, mogą występować choroby takie jak zespół Downa czy zespół Turnera. Genetyka ma również wpływ na predyspozycje do wielu chorób, takich jak cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe czy nowotwory. W takich przypadkach, chociaż niektóre geny mogą zwiększać ryzyko wystąpienia choroby, to ich rozwój często jest wynikiem interakcji między genami a czynnikami środowiskowymi. Współczesne badania nad genetyką pozwalają na lepsze zrozumienie tych mechanizmów, co może prowadzić do bardziej skutecznych metod diagnostyki i terapii. >>>

  Genetyka może powodować również inne choroby, takie jak np.: kamica żółciowa, atopowe zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy, rogowacenie ciemne, reaktywne zapalenie stawów, dna moczanowa, choroba zwyrodnieniowa stawów, choroba Crohna, zespół jelita drażliwego, alkoholowe zapalenie wątroby, Żylaki kończyn dolnych, polip nosa, rozedma płuc, nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatia rozstrzeniowa, arytmogenna kardiomiopatia prawej komory, wodogłowie, choroba Ménière’a, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, somnambulizm, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, padaczka, bezdech senny, narkolepsja, schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, zaburzenia depresyjne, choroba Wilsona, niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto, niedoczynność przytarczyc, tyrozynemia, choroba syropu klonowego, hemofilia, methemoglobinemia, rak jamy nosowo-gardłowej, międzybłoniak, ataksja, kamica nerkowa.

• Leki

  Leki to substancje chemiczne stosowane w celu zapobiegania, diagnozowania lub leczenia chorób. Mogą oddziaływać na organizm w różnorodny sposób, co czasami prowadzi do działań niepożądanych lub poważnych reakcji zdrowotnych. Choroby, które mogą być spowodowane przez leki, obejmują uszkodzenia wątroby, nerek oraz układu pokarmowego. Oprócz tego leki mogą wywoływać reakcje alergiczne, które w skrajnych przypadkach prowadzą do wstrząsu anafilaktycznego. Niektóre farmaceutyki mogą także wpływać na układ sercowo-naczyniowy, powodując arytmie lub nadciśnienie. Inne leki mogą prowadzić do depresji, zaburzeń psychicznych lub problemów z układem hormonalnym. W przypadku długotrwałego stosowania niektórych leków, takich jak opioidy, może wystąpić uzależnienie. U pacjentów w podeszłym wieku leki mogą wywoływać majaczenie lub pogarszać funkcje poznawcze. Ważne jest, aby leki były stosowane zgodnie z zaleceniami lekarza, a pacjenci byli świadomi potencjalnych skutków ubocznych oraz interakcji z innymi substancjami. Dzięki odpowiedniej edukacji i monitorowaniu można zminimalizować ryzyko wystąpienia poważnych powikłań zdrowotnych. >>>

  Leki może powodować również inne choroby, takie jak np.: ostre zapalenie trzustki, rumień guzowaty, rogowacenie ciemne, choroba refluksowa przełyku, zaparcia, hipotensja, zapalenie osierdzia, kardiomiopatia rozstrzeniowa, bezsenność, migrena, choroba Hashimoto, kandydoza.

• Nadciśnienie tętnicze

  Nadciśnienie tętnicze to przewlekły stan, w którym ciśnienie krwi w tętnicach jest podwyższone. Uznawane jest za jedną z najpowszechniejszych chorób cywilizacyjnych, a jego występowanie może prowadzić do wielu poważnych komplikacji zdrowotnych. Długotrwałe nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, w tym choroby wieńcowej, zawału serca oraz udaru mózgu. Może również prowadzić do niewydolności serca, w której serce nie jest w stanie skutecznie pompować krwi, co skutkuje osłabieniem organizmu. Wysokie ciśnienie krwi wpływa także na funkcjonowanie nerek, co może prowadzić do przewlekłej choroby nerek lub ich niewydolności. Dodatkowo, nadciśnienie jest czynnikiem ryzyka rozwoju miażdżycy, co może prowadzić do zwężenia tętnic i ograniczenia przepływu krwi do różnych narządów. Niezbędne jest monitorowanie ciśnienia krwi oraz wprowadzenie odpowiednich zmian w stylu życia lub leczenia, aby zminimalizować ryzyko powikłań związanych z nadciśnieniem tętniczym. >>>

  Nadciśnienie tętnicze może powodować również inne choroby, takie jak np.: zawał mózgu, udar mózgu, tętniak, zawał mięśnia sercowego, niedomykalność zastawki mitralnej, niedomykalność zastawki aortalnej, kardiomiopatia rozstrzeniowa, krwotok podpajęczynówkowy, krwotok śródmózgowy, rak nerki, choroba niedokrwienna serca.

Badania rozpoznające

• Badanie przesiewowe kardiomiopatii przerostowej

  Badanie przesiewowe kardiomiopatii przerostowej (HCM) to proces identyfikacji osób z tą chorobą, zanim pojawią się objawy. Najczęściej obejmuje badania genetyczne, echokardiografię (USG serca) oraz EKG, zwłaszcza u osób z rodzinną historią HCM. Celem jest wczesne wykrycie choroby, aby można było podjąć odpowiednie działania prewencyjne lub terapeutyczne. >>>

Kardiomiopatia przerostowa - do jakiego lekarza się udać?

• Genetyka

  Genetyka to dział medycyny zajmujący się badaniem dziedziczenia cech, strukturą i funkcją genów oraz ich wpływem na zdrowie i choroby. Analizuje, w jaki sposób geny przekazywane są z pokolenia na pokolenie oraz jak mutacje genetyczne mogą prowadzić do różnych schorzeń. Genetyka ma kluczowe znaczenie w diagnostyce i leczeniu chorób genetycznych, takich jak mukowiscydoza czy hemofilia. Współczesna genetyka obejmuje także badania nad genetyką nowotworów, co pozwala na lepsze zrozumienie mechanizmów powstawania i rozwoju raka. Dzięki rozwojowi technologii, takich jak sekwencjonowanie DNA, genetyka umożliwia identyfikację predyspozycji do chorób oraz personalizację terapii, co zwiększa efektywność leczenia. Ponadto, genetyka ma zastosowanie w medycynie regeneracyjnej i terapii genowej, gdzie dąży się do naprawy wad genetycznych poprzez wprowadzenie prawidłowych genów do komórek pacjenta. W rezultacie, genetyka odgrywa kluczową rolę w nowoczesnej medycynie, przyczyniając się do postępów w diagnostyce, leczeniu oraz profilaktyce chorób. >>>

  Genetyka to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia restrykcyjna, arytmogenna kardiomiopatia prawej komory, dystrofia mięśniowa Duchenne’a, dystrofia Emery’ego-Dreifussa, dystrofia miotoniczna, dystrofia twarzowo-łopatkowo-ramieniowa, neurodegeneracja związana z kinazą pantotenianu, choroba Refsuma, zespół Fanconiego-Bickela, zespół Hurler, zespół Huntera, zespół Lescha-Nyhana, choroba Menkesa, choroba Pompego, choroba Coriego, choroba Hersa, wrodzony zespół niedoboru jodu, albinizm, choroba syropu klonowego, choroba von Gierkego, hemofilia, choroba von Willebranda, zespół Wiskotta-Aldricha, talasemia, rak piersi, ataksja.

• Kardiologia

  Kardiologia (od starogreckiego καρδίᾱ (kardiā) 'serce', oraz -λογία (-logia) 'nauka') to dziedzina medycyny zajmująca się zaburzeniami pracy serca i układu krążenia. Dziedzina ta obejmuje diagnostykę medyczną i leczenie wrodzonych wad serca, choroby wieńcowej, niewydolności serca, choroby zastawkowej serca i elektrofizjologii. >>>

  Kardiologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: zawał mózgu, udar mózgu, tętniak, miażdżyca, hipotensja, częstoskurcz nadkomorowy, zespół chorego węzła zatokowo-przedsionkowego, gorączka reumatyczna, nadciśnienie tętnicze, zawał mięśnia sercowego, zatorowość płucna, zapalenie osierdzia, niedomykalność zastawki mitralnej, wypadanie płatka zastawki mitralnej, zwężenie zastawki aortalnej, niedomykalność zastawki aortalnej, zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia restrykcyjna, arytmogenna kardiomiopatia prawej komory, choroba Refsuma, amyloidoza, choroba Pompego, choroba McArdle’a, zespół Hurler, krioglobulinemia, cukrzyca typu 2, otyłość, zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, zespół delecji 22q11.2, rak serca, choroba Chagasa, borelioza, zespół Conna, choroba niedokrwienna serca.

• Medycyna rodzinna

  Medycyna rodzinna to dziedzina medycyny skoncentrowana na zapewnieniu kompleksowej opieki zdrowotnej całym rodzinom, bez względu na wiek, płeć czy stan zdrowia. Lekarze rodzinni oferują wszechstronną opiekę, obejmującą leczenie zarówno chorób przewlekłych, jak cukrzyca czy nadciśnienie, jak i ostrych problemów zdrowotnych. Kładą także duży nacisk na profilaktykę, przeprowadzając badania przesiewowe, doradzając w kwestiach zdrowego stylu życia oraz szczepień. W medycynie rodzinnej istotna jest długotrwała relacja między lekarzem a pacjentem, co pozwala na lepsze zrozumienie ich potrzeb zdrowotnych i rodzinnych. Lekarze rodzinni pełnią rolę koordynatorów opieki, współpracując z innymi specjalistami i służbami zdrowia w celu zapewnienia skutecznego leczenia oraz pomocy w poruszaniu się po systemie opieki zdrowotnej. Podejście holistyczne w medycynie rodzinnej traktuje pacjentów jako całość, uwzględniając kontekst ich życia, stylu życia i sytuacji rodzinnej, co umożliwia bardziej zindywidualizowane leczenie. Lekarze rodzinni przechodzą szerokie szkolenie w zakresie różnych dziedzin medycyny, co pozwala im skutecznie diagnozować i leczyć różnorodne schorzenia oraz zapewniać opiekę zdrowotną w różnych grupach wiekowych. >>>

  Medycyna rodzinna to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: biegunka, hipotensja, przeziębienie, angina, grypa, zawał mięśnia sercowego, wypadanie płatka zastawki mitralnej, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia restrykcyjna, arytmogenna kardiomiopatia prawej komory, nadciśnienie tętnicze, niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy, cukrzyca typu 2, otyłość, niedokrwistość, choroba von Willebranda, mononukleoza zakaźna, nagminna pleurodynia, aIDS, błonica, gruźlica, toksoplazmoza.

Bibliografia:

• Kardiomiopatia przerostowa w bazie U.S. National Library of Medicine (ENG)
• Kardiomiopatia przerostowa na stronach Medscape (ENG)
• Artykuły w brytyjskim serwisie medycznym Patient.info (ENG)
• Kardiomiopatia przerostowa w bazie danych amerykańskiego National Cancer Institute (ENG)
• Kardiomiopatia przerostowa w bazie schorzeń Diseases Database (ENG)