Co to jest zatorowość płucna?
Zatorowość płucna to stan, w którym dochodzi do zablokowania tętnicy płucnej przez skrzeplinę (zakrzep), najczęściej pochodzącą z żył głębokich kończyn dolnych. Powoduje to ograniczenie przepływu krwi do płuc, co może prowadzić do duszności, bólu w klatce piersiowej i innych poważnych powikłań, zagrażających życiu.
Zatorowość płucna według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.
Klasyfikacja zatorowości płucnej
ICD-10-CM: I26.99
ICD-10-CM: I26
Możliwe objawy zatorowości płucnej
Garb Hamptona
Garb Hamptona, znany również jako garb ortopedyczny, to deformacja kręgosłupa, która charakteryzuje się jego wygięciem w stronę pleców, co prowadzi do powstania widocznego wybrzuszenia w górnej części pleców. Zjawisko to jest często związane z postępującą osteoporozą, zwłaszcza u osób starszych, ale może również występować w wyniku różnych schorzeń, takich jak skolioza czy choroba Scheuermanna. Klinicznie, garb Hamptona może prowadzić do bólu pleców, ograniczenia ruchomości oraz problemów z oddychaniem, ponieważ może wpływać na pojemność klatki piersiowej. W diagnostyce istotne jest przeprowadzenie badania fizykalnego oraz obrazowego, takiego jak rentgen czy tomografia komputerowa, aby ocenić stopień deformacji oraz jej przyczyny. Leczenie garbu Hamptona często obejmuje rehabilitację, fizjoterapię oraz w niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne, szczególnie w zaawansowanych stadiach, gdy deformacja znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie pacjenta. Ważne jest również monitorowanie stanu zdrowia pacjentów z ryzykiem osteoporozy, aby zapobiegać dalszemu postępowi deformacji. >>>
Objaw Westermarka
Objaw Westermarka to zjawisko psychologiczne występujące w kontekście bliskich relacji rodzinnych, które odnosi się do braku seksualnego zainteresowania osobami, z którymi ma się bliskie więzi w dzieciństwie, zwłaszcza w przypadku rodzeństwa. Z punktu widzenia ewolucyjnego, objaw ten jest postrzegany jako mechanizm ochronny, który zmniejsza ryzyko inbredu oraz promuje zdrowe rozmnażanie się. Objaw ten został opisany przez fińskiego antropologa Edvarda Westermarka w XIX wieku. Badania nad tym zjawiskiem sugerują, że dzieci, które dorastają razem, wytwarzają silne więzi emocjonalne, które z czasem mogą prowadzić do unikania romantycznych i seksualnych relacji w dorosłym życiu. Mechanizm ten wydaje się być instynktownym sposobem na zapewnienie zdrowia genetycznego przyszłych pokoleń, ograniczając ryzyko dziedziczenia wad genetycznych. Objaw Westermarka jest często badany w kontekście psychologii rozwoju, socjologii oraz antropologii, a jego zrozumienie może mieć znaczenie w kontekście rodzinnych dynamik i wyborów partnerskich. >>>
Możliwe przyczyny zatorowości płucnej
Niewydolność serca
Niewydolność serca to stan, w którym serce nie jest w stanie pompować krwi wystarczająco efektywnie, aby zaspokoić potrzeby organizmu. Prowadzi do objawów takich jak duszność, zmęczenie, obrzęki kończyn i gromadzenie się płynów w organizmie. Może skutkować poważnymi komplikacjami, w tym uszkodzeniem narządów, zaburzeniami rytmu serca i zwiększonym ryzykiem zgonu. >>>
Niewydolność serca może powodować również inne choroby, takie jak np.: zapalenie płuc.
Otyłość
Otyłość jest stanem, w którym nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się w organizmie. Z medycznego punktu widzenia, otyłość jest uznawana za chorobę przewlekłą, która zwiększa ryzyko wystąpienia wielu poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, cukrzyca typu 2, nadciśnienie, choroby układu oddechowego, niektóre nowotwory oraz problemy ortopedyczne. Otyłość jest zazwyczaj diagnozowana na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI), choć inne czynniki, takie jak rozmieszczenie tkanki tłuszczowej (np. wokół brzucha), także mogą być brane pod uwagę. Leczenie otyłości obejmuje zmiany w stylu życia, takie jak dieta i regularna aktywność fizyczna, oraz w niektórych przypadkach leczenie farmakologiczne lub operacyjne. >>>
Otyłość może powodować również inne choroby, takie jak np.: kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, Łuszczyca, rogowacenie ciemne, dna moczanowa, choroba zwyrodnieniowa stawów, choroba refluksowa przełyku, alkoholowe zapalenie wątroby, Żylaki kończyn dolnych, zawał mózgu, udar mózgu, nadciśnienie tętnicze, zawał mięśnia sercowego, bezdech senny, rak nerki, rak żołądka, rak jelita grubego, rak wątrobowokomórkowy, rak przełyku, choroba niedokrwienna serca, kamica nerkowa.
Palenie
Palenie jest jedną z głównych przyczyn śmierci, której można zapobiec na całym świecie i jest przyczyną 15% wszystkich zgonów, z czego 2% stanowią osoby niepalące, które umierają z powodu biernego palenia. W Stanach Zjednoczonych około 500 000 zgonów rocznie przypisuje się chorobom związanym z paleniem tytoniu, a w jednym z ostatnich badań oszacowano, że aż 1/3 męskiej populacji Chin będzie miała znacznie skróconą długość życia z powodu palenia. Palacze płci męskiej i żeńskiej tracą średnio odpowiednio 13,2 i 14,5 roku życia. Co najmniej połowa wszystkich osób palących przez całe życie umiera wcześniej w wyniku palenia. Ryzyko śmierci z powodu raka płuc przed 85 rokiem życia wynosi 22,1% dla palącego mężczyzny i 11,9% dla palącej obecnie kobiety, przy braku konkurencyjnych przyczyn zgonu. Odpowiednie szacunki dla osób niepalących przez całe życie to 1,1% prawdopodobieństwo śmierci z powodu raka płuc przed 85 rokiem życia dla mężczyzny pochodzenia europejskiego i 0,8% prawdopodobieństwo dla kobiety. Palenie tylko jednego papierosa dziennie powoduje, że ryzyko choroby wieńcowej jest w połowie drogi między ryzykiem u ciężkiego palacza i osoby niepalącej. Nieliniowa zależność dawka-odpowiedź może być wyjaśniona wpływem palenia na agregację płytek krwi. >>>
Palenie może powodować również inne choroby, takie jak np.: Łuszczyca, zapalenie języka, choroba refluksowa przełyku, zapalenie wyrostka robaczkowego, choroba Crohna, zawał mózgu, udar mózgu, tętniak, miażdżyca, zapalenie płuc, rozedma płuc, astma, nadciśnienie tętnicze, zawał mięśnia sercowego, bezdech senny, cukrzyca typu 2, skaza krwotoczna, nadkrwistość, rak szyjki macicy, rak nerki, rak pęcherza moczowego, rak żołądka, rak jelita grubego, rak wątrobowokomórkowy, rak jamy nosowo-gardłowej, rak krtani, rak płuc, międzybłoniak, rak piersi, rak przełyku, Świnka, kłykciny kończyste, gruźlica, choroba niedokrwienna serca.
Zakrzep krwi
Zakrzep krwi to skrzep, który tworzy się w naczyniach krwionośnych i może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Jest to proces, który normalnie pomaga w zatrzymaniu krwawienia, ale w niektórych przypadkach zakrzepy mogą tworzyć się w niewłaściwy sposób, blokując przepływ krwi. Zakrzepy mogą powodować różne choroby, w tym zakrzepicę żylną, która występuje, gdy zakrzep tworzy się w żyłach, najczęściej w nogach. Może prowadzić do bólu, obrzęku, a w skrajnych przypadkach do zatorowości płucnej, gdy zakrzep przemieszcza się do płuc i blokuje naczynia krwionośne. Inne poważne schorzenia związane z zakrzepami to udar mózgu, który występuje, gdy zakrzep blokuje dopływ krwi do mózgu, oraz zawał serca, spowodowany zablokowaniem tętnic wieńcowych. Zakrzepy mogą także występować w tętnicach, co prowadzi do niedokrwienia narządów, a ich skutki mogą być niezwykle niebezpieczne. W skrajnych przypadkach zakrzepy mogą prowadzić do amputacji kończyn lub śmierci, jeśli nie zostaną szybko zdiagnozowane i leczone. Z tego powodu ważne jest monitorowanie czynników ryzyka, takich jak otyłość, palenie papierosów, długotrwałe unieruchomienie oraz niektóre schorzenia, takie jak cukrzyca czy choroby układu krążenia. >>>
Badania rozpoznające
Angiografia płuc
Angiografia płuc to procedura diagnostyczna, która ma na celu uwidocznienie naczyń krwionośnych w płucach. W trakcie tego badania stosuje się kontrast radiologiczny, który jest wprowadzany do układu krążenia, zazwyczaj przez cewnik umieszczony w tętnicy udowej lub ramiennej. Następnie wykonuje się serię zdjęć rentgenowskich, które pozwalają na ocenę przepływu krwi oraz identyfikację ewentualnych zwężeń, zatorów lub innych nieprawidłowości w naczyniach płucnych. Angiografia płuc jest szczególnie przydatna w diagnostyce zatorowości płucnej, a także w ocenie zmian nowotworowych, malformacji naczyniowych czy chorób zapalnych. Badanie to jest zazwyczaj wykonywane w warunkach szpitalnych i wymaga wcześniejszego przygotowania pacjenta, w tym potencjalnego zaprzestania przyjmowania niektórych leków oraz informowania o alergiach na kontrast. Po zakończeniu angiografii pacjent jest monitorowany, aby upewnić się, że nie wystąpią żadne powikłania, takie jak krwawienie czy reakcje alergiczne. Wyniki badania są analizowane przez radiologa, który przygotowuje raport dla lekarza prowadzącego, co pozwala na podjęcie dalszych kroków diagnostycznych lub terapeutycznych. >>>
Badanie D-dimerów
Badanie D-dimerów jest testem laboratoryjnym, który służy do oceny poziomu D-dimerów we krwi, które są fragmentami białek powstałymi w wyniku rozkładu skrzepów krwi. Jest to wskaźnik aktywności procesu krzepnięcia i fibrynolizy, czyli rozkładu skrzepów. Badanie to jest często wykorzystywane w diagnostyce chorób związanych z zakrzepicą, takich jak zatorowość płucna czy zakrzepica żył głębokich. Wysoki poziom D-dimerów może sugerować obecność skrzepów, ale nie jest specyficzny, co oznacza, że podwyższone wartości mogą występować także w innych stanach, takich jak infekcje, nowotwory czy stany zapalne. Dlatego wyniki badania D-dimerów często są interpretowane w kontekście innych badań oraz objawów klinicznych pacjenta. Badanie D-dimerów jest stosunkowo proste i szybkie do wykonania, a jego wyniki mogą pomóc w podjęciu decyzji o dalszej diagnostyce lub leczeniu. >>>
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa to technika obrazowania medycznego stosowana do uzyskiwania szczegółowych obrazów wewnętrznych ciała. >>>
Tomografia komputerowa to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: marskość wątroby, kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, alkoholowe zapalenie wątroby, beryloza, zapalenie wyrostka robaczkowego, przepuklina pępowinowa, zawał mózgu, tętniak, choroba moyamoya, Żylaki przełyku, zapalenie płuc, zawał mięśnia sercowego, krwotok podpajęczynówkowy, krwotok śródmózgowy, choroba Wilsona, sarkoidoza, mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy, glejak wielopostaciowy, rak szyjki macicy, rak jajnika, rak nerki, rak pęcherza moczowego, siatkówczak, rak żołądka, rak jelita grubego, rak odbytu, rak dróg żółciowych, rak trzustki, rak płuc, rak serca, rak kości, mięsak Kaposiego, gnatostomoza, rak przełyku, histoplazmoza, ornitoza, japońskie zapalenie mózgu, nokardioza, zgorzel gazowa, legionelloza, gruźlica, blastomykoza, rak jądra, sARS, bąblowica, choroba niedokrwienna serca, idiopatyczne włóknienie płuc.
Ultrasonografia
USG medyczne obejmuje techniki diagnostyczne (głównie obrazowe) wykorzystujące ultradźwięki, a także terapeutyczne zastosowania ultradźwięków. W diagnostyce służy do tworzenia obrazu wewnętrznych struktur ciała, takich jak ścięgna, mięśnie, stawy, naczynia krwionośne i narządy wewnętrzne, do pomiaru niektórych cech (np. odległości i prędkości) lub do generowania informacyjnego dźwięku. Celem badania jest zwykle znalezienie źródła choroby lub wykluczenie patologii. Wykorzystanie ultradźwięków do tworzenia obrazów wizualnych w medycynie nazywane jest ultrasonografią medyczną lub po prostu sonografią. Praktyka badania kobiet w ciąży za pomocą ultradźwięków nazywana jest ultrasonografią położniczą i stanowiła wczesny etap rozwoju ultrasonografii klinicznej. >>>
Ultrasonografia to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: marskość wątroby, dna moczanowa, zapalenie wyrostka robaczkowego, przepuklina pępowinowa, tętniak, Żylaki przełyku, krwotok śródmózgowy, zaćma, choroba Wilsona, rak jajnika, rak prostaty, rak nerki, rak wątrobowokomórkowy, rak trzustki, rak piersi, schistosomatoza, fasciolopsoza, krowianka, leptospiroza, rak jądra, bąblowica.
Zdjęcie rentgenowskie
Zdjęcie rentgenowskie to nieinwazyjne badanie diagnostyczne, które wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do uzyskania obrazów wnętrza ciała. Promieniowanie to przechodzi przez tkanki, a różne struktury anatomiczne, takie jak kości, mięśnie czy narządy, absorbują je w różnym stopniu, co pozwala na uzyskanie kontrastowego obrazu. Badanie to służy do diagnozowania urazów, chorób oraz zmian patologicznych, a także do monitorowania postępów leczenia. Zdjęcia rentgenowskie są powszechnie stosowane w medycynie, a ich zaletą jest szybka dostępność i możliwość uzyskania wyników w krótkim czasie. Choć jest to procedura bezpieczna, istnieją pewne przeciwwskazania, takie jak ciąża, ze względu na narażenie na promieniowanie. W takich przypadkach lekarze mogą zalecić alternatywne metody obrazowania. >>>
Zdjęcie rentgenowskie to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: dna moczanowa, tętniak, rak płuc, rak kości, krowianka, idiopatyczne włóknienie płuc.
Stosowane leczenie*
Alteplaza
Alteplaza to lek trombolityczny stosowany w leczeniu ostrego zawału serca, udaru niedokrwiennego i zatorowości płucnej. Działa poprzez rozpuszczanie zakrzepów krwi, co przywraca przepływ krwi w zamkniętych naczyniach. Szybkie podanie alteplazy jest kluczowe dla skutecznego leczenia. >>>
Alteplaza stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zawał mózgu, krwotok śródmózgowy.
Anistreplaza
Anistreplaza to lek stosowany w psychiatrii, przede wszystkim w leczeniu zaburzeń psychotycznych, takich jak schizofrenia. Należy do grupy leków zwanych antagonistami receptora dopaminowego. Działa poprzez blokowanie receptorów dopaminowych w mózgu, co pomaga zmniejszyć objawy psychotyczne, takie jak halucynacje czy urojenia. Anistreplaza może być stosowana w terapii zarówno ostrych epizodów psychotycznych, jak i w długoterminowym leczeniu stabilizującym. Jak każdy lek, anistreplaza może powodować działania niepożądane, w tym objawy pozapiramidowe, które mogą obejmować drżenie, sztywność mięśni czy problemy z koordynacją. Ważne jest, aby stosowanie anistreplazy było ściśle monitorowane przez lekarza, aby dostosować dawkę i zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. Lek może być stosowany w połączeniu z innymi formami terapii, takimi jak psychoterapia, co zwiększa efektywność leczenia. >>>
Anistreplaza stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zawał mięśnia sercowego.
Anizyndion
Anizyndion to figura retoryczna polegająca na pomijaniu spójników w zdaniach, co nadaje wypowiedzi dynamikę i rytm. Umożliwia to skupienie uwagi na treści i emocjach, a także może zwiększać dramatyzm i intensywność wyrażanych myśli. Anizyndion często występuje w literaturze, poezji oraz w oratoriach, gdzie autorzy starają się wzmocnić przekaz i wywołać silniejsze wrażenie na odbiorcach. Przykłady użycia anizyndionu można znaleźć w dziełach wielu znanych pisarzy i poetów, którzy świadomie stosują tę technikę, aby nadać swoim tekstom większą siłę wyrazu. >>>
Anizyndion stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zawał mięśnia sercowego.
Apiksaban
Apiksaban to lek stosowany w celu zapobiegania zakrzepom krwi oraz leczenia niektórych stanów związanych z trombozą. Należy do grupy leków zwanych inhibitorami czynnika Xa, które działają poprzez hamowanie aktywności tego enzymu, co prowadzi do zmniejszenia tworzenia fibryny i tym samym zmniejszenia ryzyka powstawania zakrzepów. Apiksaban jest często przepisywany pacjentom z migotaniem przedsionków, aby zmniejszyć ryzyko udaru mózgu, a także osobom po operacjach ortopedycznych, aby zapobiegać zakrzepicy żył głębokich. Lek podawany jest doustnie, co czyni go wygodnym w stosowaniu. Podczas stosowania apiksabanu ważne jest monitorowanie ewentualnych działań niepożądanych, takich jak krwawienia, które mogą wystąpić u niektórych pacjentów. Zawsze zaleca się konsultację z lekarzem przed rozpoczęciem terapii tym lekiem. >>>
Dalteparyna
Dalteparyna to lek stosowany w terapii przeciwzakrzepowej, należący do grupy heparyn drobnocząsteczkowych. Działa poprzez hamowanie aktywności czynników krzepnięcia, co zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów w naczyniach krwionośnych. Jest często stosowana w profilaktyce i leczeniu zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej, a także w kontekście operacji ortopedycznych lub kardiochirurgicznych. Dalteparyna podawana jest zazwyczaj w formie zastrzyków podskórnych, a jej dawkowanie zależy od wskazań klinicznych oraz stanu pacjenta. Ze względu na swoje właściwości, lek ten ma mniejsze ryzyko wywołania działań niepożądanych, takich jak krwawienia, w porównaniu do niefrakcjonowanej heparyny. Monitorowanie pacjentów przyjmujących dalteparynę jest zazwyczaj mniej skomplikowane, co czyni ją wygodniejszą opcją terapeutyczną. Pomimo korzyści, jak każda terapia, dalteparyna może powodować pewne działania niepożądane, w tym reakcje alergiczne lub małopłytkowość. Dlatego istotne jest, aby leczenie było prowadzone pod ścisłą kontrolą lekarza, który oceni ryzyko oraz korzyści związane z jej stosowaniem. >>>
Dalteparyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zawał mięśnia sercowego.
Dikumarol
Dikumarol to związek chemiczny należący do grupy pochodnych kumaryny, który działa jako antagonistyczny środek przeciwzakrzepowy. Jest naturalnym metabolitem produkowanym przez niektóre gatunki pleśni, zwłaszcza przez Aspergillus, a także przez niektóre rośliny. Dikumarol blokuje działanie witaminy K, co prowadzi do zmniejszenia syntezy czynników krzepnięcia w wątrobie, co z kolei obniża zdolność krwi do krzepnięcia. Dikumarol znalazł zastosowanie w medycynie, zwłaszcza w profilaktyce i leczeniu zakrzepicy oraz zatorowości płucnej. Pomimo jego skuteczności, stosowanie dikumarolu jest ograniczone w porównaniu z nowoczesnymi antykoagulantami, takimi jak warfaryna, ze względu na problemy z dawkowaniem i interakcjami z innymi lekami. W przeszłości był również stosowany w weterynarii, ale ze względu na ryzyko toksyczności, jego stosowanie zostało ograniczone. Dikumarol jest interesującym przykładem, jak substancje naturalne mogą mieć znaczący wpływ na medycynę i leczenie chorób związanych z krzepnięciem krwi. >>>
Edoksaban
Edoksaban to lek stosowany w celu zapobiegania i leczenia zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej. Należy do grupy inhibitorów czynnika Xa, co oznacza, że hamuje działanie tego enzymu, który odgrywa kluczową rolę w procesie krzepnięcia krwi. Edoksaban jest stosowany u pacjentów po operacjach ortopedycznych, a także u osób z migotaniem przedsionków, aby zmniejszyć ryzyko udaru mózgu. Lek ma zalety w postaci stałej dawki, co eliminuje potrzebę monitorowania krzepliwości krwi, a także mniejsze ryzyko interakcji z jedzeniem w porównaniu do niektórych innych leków przeciwzakrzepowych. Podobnie jak wszystkie leki, edoksaban może powodować działania niepożądane, w tym krwawienia, które są najpoważniejszym ryzykiem związanym z jego stosowaniem. Dlatego ważne jest, aby pacjenci byli starannie monitorowani przez lekarzy podczas leczenia edoksabanem. >>>
Eteksylat dabigatranu
Eteksylat dabigatranu to prolek, który po wchłonięciu w organizmie przekształca się w dabigatran – bezpośredni inhibitor trombiny. Jest stosowany jako doustny lek przeciwzakrzepowy w celu zapobiegania powstawaniu zakrzepów krwi, np. w profilaktyce udaru u pacjentów z migotaniem przedsionków, a także w leczeniu i profilaktyce zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej. >>>
Eteksylat dabigatranu stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: nadciśnienie tętnicze.
Fenprokumon
Fenprokumon to lek stosowany jako antykoagulant, czyli środek zapobiegający krzepnięciu krwi. Należy do grupy pochodnych kumaryny i działa poprzez hamowanie działania witaminy K, co w efekcie zmniejsza syntezę czynników krzepnięcia w wątrobie. Fenprokumon jest często stosowany w profilaktyce i leczeniu zakrzepicy żył głębokich, zatorowości płucnej oraz w zapobieganiu powikłaniom udarów mózgu u pacjentów z migotaniem przedsionków. Dawkowanie leku wymaga starannego monitorowania, aby uniknąć ryzyka krwawień, a także zapewnić skuteczność terapii. Lek może wchodzić w interakcje z innymi substancjami, dlatego ważne jest, aby pacjenci informowali lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach. Fenprokumon jest dostępny w postaci tabletek i zazwyczaj stosuje się go długoterminowo pod nadzorem medycznym. >>>
Fondaparynuks sodu
Fondaparynuks sodu to syntetyczny antykoagulant, który działa jako inhibitor czynnika Xa, co hamuje proces krzepnięcia krwi. Jest stosowany w profilaktyce i leczeniu zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej. Fondaparynuks jest podawany w formie zastrzyków podskórnych i zwykle jest stosowany u pacjentów, którzy są w grupie ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych, na przykład po operacjach ortopedycznych. Lek ten ma dłuższy czas działania w porównaniu do tradycyjnych heparyn, co pozwala na rzadsze podawanie. Monitorowanie jego działania nie jest zazwyczaj konieczne, co czyni go wygodną opcją w terapii. Jak każdy lek, fondaparynuks sodu może powodować działania niepożądane, w tym ryzyko krwawień. >>>
Heparyna
Heparyna to naturalny antykoagulant, który odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu krzepnięciu krwi. Jest to polisacharyd o wysokiej masie cząsteczkowej, który występuje w organizmach zwierzęcych, głównie w komórkach tucznych. Heparyna działa poprzez zwiększenie aktywności antytrombiny III, co prowadzi do hamowania działania trombiny oraz innych czynników krzepnięcia, co z kolei zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów. W medycynie heparyna jest szeroko stosowana, zwłaszcza w leczeniu i profilaktyce chorób zakrzepowo-zatorowych, takich jak zakrzepica żył głębokich i zatorowość płucna. Może być podawana w formie iniekcji podskórnych lub dożylnych. Heparyna ma również zastosowanie w procedurach chirurgicznych oraz w czasie dializowania pacjentów. Pomimo swoich korzystnych właściwości, stosowanie heparyny wiąże się z pewnymi ryzykami, takimi jak krwawienia czy reakcje alergiczne. Dlatego jej stosowanie powinno być ściśle kontrolowane przez lekarzy. W praktyce medycznej dostępne są różne formy heparyny, w tym heparyna niefrakcjonowana i heparyny drobnocząsteczkowe, które różnią się działaniem oraz zastosowaniem klinicznym. >>>
Macitentan
Macitentan to lek stosowany w leczeniu nadciśnienia płucnego, czyli stanu, w którym ciśnienie w tętnicach płucnych jest podwyższone. Działa jako antagonista receptorów endotelinowych, co oznacza, że blokuje działanie endotelin, substancji chemicznych, które powodują zwężenie naczyń krwionośnych. Dzięki temu macitentan pomaga w rozszerzaniu naczyń krwionośnych, co prowadzi do obniżenia ciśnienia w płucach oraz poprawy wydolności serca. Lek jest zazwyczaj stosowany u pacjentów z przewlekłymi chorobami płuc oraz innymi schorzeniami, które mogą prowadzić do nadciśnienia płucnego. Macitentan jest dostępny w postaci tabletek i stosuje się go raz dziennie. W trakcie leczenia ważne jest monitorowanie pacjentów, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych, takich jak obrzęki, bóle głowy czy zaburzenia wątroby. Macitentan ma na celu poprawę jakości życia pacjentów oraz zwiększenie ich możliwości wysiłkowych. >>>
Papaweryna
Papaweryna to alkaloid roślinny, który jest pochodną opium. Jest stosowany głównie jako lek rozkurczowy, działający na mięśnie gładkie, co prowadzi do ich rozluźnienia. Dzięki swoim właściwościom, papaweryna jest używana w leczeniu różnych schorzeń, takich jak kolki, bóle brzucha czy problemy z układem krążenia. Może być podawana doustnie, domięśniowo lub dożylnie. Działa poprzez hamowanie enzymów fosfodiesterazy, co zwiększa poziom cAMP w komórkach, prowadząc do rozkurczu mięśni. Papaweryna ma także działanie przeciwbólowe i może wpływać na poprawę przepływu krwi. Jednakże, jak każdy lek, może powodować skutki uboczne, takie jak zawroty głowy, nudności czy reakcje alergiczne. W związku z tym, jej stosowanie powinno być zawsze konsultowane z lekarzem. >>>
Rac-warfaryna
Rac-warfaryna to syntetyczny lek przeciwzakrzepowy, który działa poprzez hamowanie działania witaminy K, co prowadzi do zmniejszenia syntezy czynników krzepnięcia krwi w wątrobie. Jest stosowany w profilaktyce i leczeniu zakrzepicy żylnej, zatorowości płucnej oraz w zapobieganiu udarom mózgu u pacjentów z migotaniem przedsionków. Dawkowanie rac-warfaryny jest indywidualne i wymaga regularnego monitorowania poziomu INR (International Normalized Ratio), aby uniknąć ryzyka krwawień lub zakrzepów. Lek może wchodzić w interakcje z innymi substancjami, co wymaga ostrożności przy równoległym stosowaniu innych leków lub suplementów. Pacjenci przyjmujący rac-warfarynę powinni być świadomi objawów krwawienia oraz konieczności przestrzegania zaleceń lekarza dotyczących diety, ponieważ niektóre pokarmy bogate w witaminę K mogą wpływać na skuteczność leku. >>>
Rywaroksaban
Rywaroksaban to doustny lek przeciwzakrzepowy stosowany w zapobieganiu i leczeniu zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej. Działa poprzez hamowanie czynnika Xa, co zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów krwi. Jest często stosowany u pacjentów z migotaniem przedsionków w celu zapobiegania udarom. >>>
Rywaroksaban stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zawał mózgu, nadciśnienie tętnicze.
Streptokinaza
Streptokinaza to enzym, który jest stosowany w medycynie jako lek trombolityczny, czyli substancja mająca na celu rozpuszczanie skrzepów krwi. Działa poprzez aktywację plazminogenu, przekształcając go w plazminę, która z kolei degraduje fibrinę w skrzepach. Ze względu na swoje właściwości, streptokinaza jest często stosowana w leczeniu zatorowości płucnej, zawałów serca oraz udarów mózgu wywołanych zakrzepami. Enzym ten jest produkowany przez niektóre bakterie, w szczególności przez Streptococcus, stąd jego nazwa. W terapii może wywoływać reakcje alergiczne, zwłaszcza u osób, które miały poprzednio kontakt z tym lekiem, co ogranicza jego zastosowanie u niektórych pacjentów. Streptokinaza wprowadza się najczęściej dożylnie, a jej stosowanie wymaga ostrożności oraz monitorowania stanu pacjenta, aby uniknąć potencjalnych powikłań. W kontekście rozwoju medycyny, streptokinaza pozostaje ważnym narzędziem w walce z chorobami układu krążenia. >>>
Streptokinaza stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zawał mięśnia sercowego.
Tinzaparyna
Tinzaparyna to lek stosowany jako antykoagulant, czyli substancja zapobiegająca krzepnięciu krwi. Należy do grupy heparyn o niskiej masie cząsteczkowej i jest wykorzystywana głównie w profilaktyce oraz leczeniu zakrzepicy żylnej oraz zatorowości płucnej. Działa poprzez hamowanie aktywności czynników krzepnięcia, co zmniejsza ryzyko tworzenia się skrzepów. Tinzaparyna podawana jest najczęściej w postaci zastrzyków podskórnych. Lek jest stosowany także w kontekście leczenia pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi, a jego działanie może przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka powikłań związanych z zakrzepicą. Tinzaparyna jest zazwyczaj dobrze tolerowana, ale jak każdy lek, może wywoływać działania niepożądane, takie jak krwawienia czy reakcje alergiczne. Ze względu na swoje właściwości, zaleca się monitorowanie pacjentów w trakcie leczenia, aby dostosować dawki w zależności od indywidualnych potrzeb. >>>
Urokinaza
Urokinaza to enzym proteolityczny, który odgrywa kluczową rolę w procesie fibrynolizy, czyli rozkładania skrzepów krwi. Jest produkowany głównie przez komórki nerek i znajduje się w osoczu krwi. Urokinaza działa poprzez aktywację plazminogenu do plazminy, co prowadzi do rozkładu fibryny, głównego składnika skrzepów. Enzym ten jest również wykorzystywany w medycynie, zwłaszcza w terapii zakrzepicy, gdzie jego zdolność do rozpuszczania skrzepów może być korzystna. Urokinaza może być podawana pacjentom w formie leków trombolitycznych w celu przyspieszenia procesu usuwania skrzepów w naczyniach krwionośnych. Jednak jej stosowanie wiąże się z ryzykiem krwawień, dlatego musi być ściśle kontrolowane. W kontekście badań naukowych, urokinaza jest także przedmiotem zainteresowania w kontekście nowotworów, ponieważ jej obecność może być związana z procesami inwazji i metastazy komórek rakowych. >>>
Urokinaza stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zawał mięśnia sercowego.
* Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.
Zatorowość płucna - do jakiego lekarza się udać?
Hematologia
Hematologia jest dziedziną medycyny zajmującą się badaniem przyczyn, rokowania, leczenia i zapobiegania chorobom związanym z krwią. Obejmuje ona leczenie chorób, które wpływają na produkcję krwi i jej składników, takich jak komórki krwi, hemoglobina, białka krwi, szpik kostny, płytki krwi, naczynia krwionośne, śledziona i mechanizm krzepnięcia. >>>
Hematologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: zespół Felty’ego, amyloidoza, krioglobulinemia, choroba von Gierkego, chłoniak Hodgkina, nadkrwistość, ostra białaczka limfoblastyczna, zespół Wiskotta-Aldricha, chłoniak grudkowy, sarkoidoza, szpiczak mnogi, chłoniak Burkitta, ziarniniak grzybiasty, ostra białaczka szpikowa, przewlekła białaczka szpikowa, niedokrwistość, zespół Plummera-Vinsona, zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, hemofilia, choroba von Willebranda, skaza krwotoczna, agranulocytoza, methemoglobinemia, talasemia, grasiczak, rak serca, czerwienica prawdziwa, zespół mielodysplastyczny, mielofibroza, gammapatia monoklonalna, nadpłytkowość samoistna, mononukleoza zakaźna, eozynofilia, bartoneloza, sepsa, niedokrwistość aplastyczna.
Kardiologia
Kardiologia (od starogreckiego καρδίᾱ (kardiā) 'serce', oraz -λογία (-logia) 'nauka') to dziedzina medycyny zajmująca się zaburzeniami pracy serca i układu krążenia. Dziedzina ta obejmuje diagnostykę medyczną i leczenie wrodzonych wad serca, choroby wieńcowej, niewydolności serca, choroby zastawkowej serca i elektrofizjologii. >>>
Kardiologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: zawał mózgu, udar mózgu, tętniak, miażdżyca, hipotensja, częstoskurcz nadkomorowy, zespół chorego węzła zatokowo-przedsionkowego, gorączka reumatyczna, nadciśnienie tętnicze, zawał mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia, niedomykalność zastawki mitralnej, wypadanie płatka zastawki mitralnej, zwężenie zastawki aortalnej, niedomykalność zastawki aortalnej, zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia przerostowa, kardiomiopatia restrykcyjna, arytmogenna kardiomiopatia prawej komory, choroba Refsuma, amyloidoza, choroba Pompego, choroba McArdle’a, zespół Hurler, krioglobulinemia, cukrzyca typu 2, otyłość, zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, zespół delecji 22q11.2, rak serca, choroba Chagasa, borelioza, zespół Conna, choroba niedokrwienna serca.
Pulmonologia
Pulmonologia od łacińskiego pulmō, -ōnis "płuco" i greckiego przyrostka -λογία -logía "nauka o"), pneumologia (/nʊˈmɒlədʒi, njʊ-/, zbudowana z greckiego πνεύμων pneúmōn "płuco") lub pneumonologia (/nʊmənˈɒlədʒi, njʊ-/) to specjalność medyczna zajmująca się chorobami obejmującymi układ oddechowy. Jest również znana jako respirologia, medycyna oddechowa lub medycyna klatki piersiowej w niektórych krajach i obszarach. >>>
Pulmonologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: pylica płuc, beryloza, zapalenie płuc, ostre zapalenie oskrzeli, polip nosa, rozedma płuc, astma, ostre zapalenie krtani, grypa, bezdech senny, mukowiscydoza, sarkoidoza, rak płuc, międzybłoniak, nagminna pleurodynia, kokcydioidomikoza, aspergiloza, mukormykoza, stopa madurska, ornitoza, gorączka Q, eozynofilia, nokardioza, legionelloza, krztusiec, sepsa, promienica, gruźlica, blastomykoza, sARS, idiopatyczne włóknienie płuc.
Bibliografia:
- Zatorowość płucna w bazie U.S. National Library of Medicine (ENG)
- Zatorowość płucna na stronach brytyjskiego NHS (ENG)
- Zatorowość płucna na stronach Medscape (ENG)
- Artykuły w brytyjskim serwisie medycznym Patient.info (ENG)
- Zatorowość płucna w bazie danych amerykańskiego National Cancer Institute (ENG)
- Zatorowość płucna w bazie schorzeń Diseases Database (ENG)
Malaria
Tężec
Zespół policystycznych jajników
Rak nadnercza
Bezdech senny
Protoporfiria erytropoetyczna
Wszawica
Gorączka Lassa