Zespół jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego

Co to jest zespół jelita drażliwego?

Zespół jelita drażliwego (IBS, Irritable Bowel Syndrome) to przewlekłe schorzenie przewodu pokarmowego charakteryzujące się nawracającymi bólami brzucha i zmianami w rytmie wypróżnień, takimi jak biegunka, zaparcia, lub ich naprzemienność. IBS to choroba przewlekła, której objawy można kontrolować poprzez odpowiednie zarządzanie dietą, stylem życia i leczeniem farmakologicznym.

Zespół jelita drażliwego według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.

Klasyfikacja zespołu jelita drażliwego

ICD-10-CM: K58
ICD-10-CM: K58.9

Możliwe objawy zespołu jelita drażliwego

Możliwe przyczyny zespołu jelita drażliwego

  • Genetyka

    Genetyka to dziedzina nauki zajmująca się badaniem dziedziczenia cech i zmienności organizmów. Obejmuje ona analizę genów, chromosomów oraz mechanizmów, które wpływają na przekazywanie cech z pokolenia na pokolenie. Geny, które są podstawowymi jednostkami dziedziczenia, mogą wpływać na rozwój różnych chorób, zarówno dziedzicznych, jak i nabytych. Choroby genetyczne mogą powstawać w wyniku mutacji w pojedynczych genach, co prowadzi do różnych zaburzeń, takich jak mukowiscydoza, choroba Huntingtona czy dystrofia mięśniowa. W przypadku nieprawidłowości w liczbie lub strukturze chromosomów, mogą występować choroby takie jak zespół Downa czy zespół Turnera. Genetyka ma również wpływ na predyspozycje do wielu chorób, takich jak cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe czy nowotwory. W takich przypadkach, chociaż niektóre geny mogą zwiększać ryzyko wystąpienia choroby, to ich rozwój często jest wynikiem interakcji między genami a czynnikami środowiskowymi. Współczesne badania nad genetyką pozwalają na lepsze zrozumienie tych mechanizmów, co może prowadzić do bardziej skutecznych metod diagnostyki i terapii. >>>

    Genetyka może powodować również inne choroby, takie jak np.: kamica żółciowa, atopowe zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy, rogowacenie ciemne, reaktywne zapalenie stawów, dna moczanowa, choroba zwyrodnieniowa stawów, choroba Crohna, alkoholowe zapalenie wątroby, Żylaki kończyn dolnych, polip nosa, rozedma płuc, nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia przerostowa, arytmogenna kardiomiopatia prawej komory, wodogłowie, choroba Ménière’a, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, somnambulizm, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, padaczka, bezdech senny, narkolepsja, schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, zaburzenia depresyjne, choroba Wilsona, niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto, niedoczynność przytarczyc, tyrozynemia, choroba syropu klonowego, hemofilia, methemoglobinemia, rak jamy nosowo-gardłowej, międzybłoniak, ataksja, kamica nerkowa.

  • Infekcje jelitowe

    Infekcje jelitowe to schorzenia spowodowane patogenami, takimi jak bakterie, wirusy, grzyby czy pasożyty, które dostają się do organizmu głównie poprzez zanieczyszczoną żywność lub wodę. Do najczęstszych objawów należą biegunka, ból brzucha, nudności, wymioty oraz gorączka. Infekcje te mogą prowadzić do różnych chorób, w tym zapaleń jelit, takich jak gastroenteritis, które jest najczęściej występującą formą infekcji jelitowej. Niektóre bakterie, takie jak Salmonella czy Escherichia coli, mogą powodować poważne zatrucia pokarmowe, które w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do odwodnienia, a nawet zgonu. W przypadku wirusów, takich jak norowirus czy rotawirus, infekcje mogą być szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych, prowadząc do ciężkiego odwodnienia. Pasożyty, takie jak Giardia lamblia czy Cryptosporidium, również mogą wywoływać długotrwałe dolegliwości, w tym przewlekłą biegunkę i bóle brzucha. Ponadto, niektóre infekcje jelitowe mogą prowadzić do powikłań, takich jak zespół jelita drażliwego czy nawet poważniejsze schorzenia, takie jak wrzody czy sepsa. Dlatego ważne jest, aby unikać źródeł zakażeń oraz dbać o higienę, a w przypadku wystąpienia objawów skonsultować się z lekarzem. >>>

  • Nietolerancje pokarmowe

    Nietolerancje pokarmowe to reakcje organizmu na określone składniki pokarmowe, które nie angażują układu odpornościowego, w przeciwieństwie do alergii pokarmowych. Objawy nietolerancji mogą być różnorodne i obejmować problemy żołądkowo-jelitowe, takie jak wzdęcia, bóle brzucha, biegunki czy zaparcia, a także objawy skórne, bóle głowy, zmęczenie czy problemy z koncentracją. Jednym z najczęściej występujących rodzajów nietolerancji pokarmowej jest nietolerancja laktozy, która wynika z braku enzymu laktazy, odpowiedzialnego za trawienie laktozy, cukru występującego w mleku i produktach mlecznych. Inne popularne nietolerancje to nietolerancja glutenu, która może prowadzić do celiakii lub choroby glutenu, oraz nietolerancja fruktozy, która wpływa na trawienie cukrów prostych. Długotrwałe nietolerancje pokarmowe mogą prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych, takich jak niedobory pokarmowe, zaburzenia równowagi mikrobiomu jelitowego, a także mogą przyczyniać się do rozwoju stanów zapalnych w organizmie. W przypadku podejrzenia nietolerancji pokarmowej zaleca się konsultację z lekarzem w celu przeprowadzenia odpowiednich badań i ustalenia diety eliminacyjnej. >>>

    Nietolerancje pokarmowe może powodować również inne choroby, takie jak np.: biegunka.

  • Niezdrowa dieta

    Niezdrowa dieta to sposób odżywiania, który charakteryzuje się wysokim spożyciem przetworzonej żywności, tłuszczów nasyconych, cukrów oraz soli, a jednocześnie niskim spożyciem warzyw, owoców i błonnika. Taki styl życia może prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych. Jednym z najczęstszych skutków niezdrowej diety jest otyłość, która zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie tętnicze i miażdżyca. Otyłość może również prowadzić do cukrzycy typu 2, która jest schorzeniem związanym z zaburzeniem gospodarki węglowodanowej. Dieta bogata w tłuszcze trans i nasycone może prowadzić do podwyższenia poziomu cholesterolu we krwi, co z kolei zwiększa ryzyko zawału serca oraz udaru mózgu. Ponadto, nadmierne spożycie cukrów prostych może prowadzić do próchnicy zębów oraz problemów z trawieniem, takich jak zespół jelita drażliwego. Niezdrowa dieta może także wpływać na zdrowie psychiczne, przyczyniając się do wystąpienia depresji i lęków. Brak odpowiednich składników odżywczych może prowadzić do niedoborów witamin i minerałów, co negatywnie wpływa na ogólny stan zdrowia. W dłuższej perspektywie, niezdrowe nawyki żywieniowe mogą prowadzić do nowotworów, szczególnie raka jelita grubego, piersi czy prostaty. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o zrównoważoną dietę, bogatą w składniki odżywcze, aby minimalizować ryzyko wystąpienia tych poważnych chorób. >>>

    Niezdrowa dieta może powodować również inne choroby, takie jak np.: kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, Łojotokowe zapalenie skóry, choroba Crohna, zaparcia, szczelina odbytu, alkoholowe zapalenie wątroby, hemoroidy, zawał mózgu, udar mózgu, Żylaki kończyn dolnych, nadciśnienie tętnicze, migrena, wrodzony zespół niedoboru jodu, kwashiorkor, rak żołądka, rak przełyku, grzybica skóry, kandydoza, kamica nerkowa.

  • Stres

    Z medycznego punktu widzenia stres to reakcja organizmu na różne czynniki stresogenne (fizyczne, emocjonalne, czy psychiczne), które zakłócają jego homeostazę. Stres uruchamia odpowiedź "walcz lub uciekaj", zwiększając poziom hormonów takich jak adrenalina i kortyzol, co może wpływać na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, immunologicznego, trawiennego oraz nerwowego. Długotrwały stres może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym nadciśnienia, chorób serca, zaburzeń psychicznych (np. depresji, lęku), a także osłabienia odporności. Zarządzanie stresem obejmuje techniki relaksacyjne, terapię, aktywność fizyczną i zdrowy styl życia. >>>

    Stres może powodować również inne choroby, takie jak np.: atopowe zapalenie skóry, Łuszczyca, zapalenie języka, choroba Crohna, zaparcia, biegunka, zawał mózgu, udar mózgu, angina, astma, nadciśnienie tętnicze, choroba Ménière’a, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, bezsenność, somnambulizm, choroba Parkinsona, migrena, schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, choroba Hashimoto, kandydoza, choroba niedokrwienna serca.

  • Zaburzenia mikroflory jelitowej

    Zaburzenia mikroflory jelitowej, znane również jako dysbioza, to stan, w którym naturalna równowaga mikroorganizmów w jelitach zostaje zakłócona. Może to prowadzić do nadmiaru niekorzystnych bakterii lub niedoboru korzystnych, co wpływa na zdrowie człowieka. Dysbioza jelitowa może być przyczyną wielu chorób i dolegliwości. Jednym z najczęstszych problemów związanych z zaburzeniami mikroflory są zaburzenia trawienne, takie jak zespół jelita drażliwego, biegunki, zaparcia czy wzdęcia. Ponadto, dysbioza może prowadzić do stanów zapalnych, co zwiększa ryzyko wystąpienia chorób zapalnych jelit, takich jak choroba Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Inne skutki dysbiozy to problemy ze zdrowiem psychicznym, ponieważ jelita i mózg są ze sobą ściśle powiązane. Zaburzenia mikroflory mogą przyczyniać się do wystąpienia depresji, lęku czy problemów z koncentracją. Osłabienie układu odpornościowego jest kolejnym poważnym skutkiem, co może prowadzić do częstszych infekcji i chorób autoimmunologicznych. Również, dysbioza może wpływać na metabolizm, co sprzyja otyłości oraz cukrzycy typu 2. Wreszcie, nieprawidłowości w mikroflorze jelitowej mogą mieć związek z chorobami sercowo-naczyniowymi oraz innymi przewlekłymi schorzeniami, co podkreśla znaczenie prawidłowej mikroflory dla ogólnego zdrowia. Właściwa dieta, probiotyki i prebiotyki mogą pomóc w przywróceniu równowagi mikrobiomu jelitowego. >>>

  • Zmiany hormonalne

    Zmiany hormonalne to zaburzenia równowagi w poziomie hormonów w organizmie, które mogą wynikać z różnych czynników, takich jak stres, dieta, choroby, wiek czy styl życia. Hormony pełnią kluczową rolę w regulacji wielu procesów biologicznych, dlatego ich nieprawidłowe funkcjonowanie może prowadzić do licznych problemów zdrowotnych. Jednym z najczęstszych skutków zmian hormonalnych są zaburzenia menstruacyjne u kobiet, które mogą manifestować się nieregularnymi cyklami, bolesnymi miesiączkami lub ich całkowitym brakiem. U mężczyzn zmiany te mogą prowadzić do obniżonego poziomu testosteronu, co z kolei może powodować problemy z libido, zmniejszenie masy mięśniowej oraz depresję. Inne choroby związane z zaburzeniami hormonalnymi to cukrzyca, która jest wynikiem insulinooporności lub niedoboru insuliny. Choroby tarczycy, takie jak niedoczynność lub nadczynność tarczycy, również są powszechnymi konsekwencjami zmian w wydzielaniu hormonów. Ponadto, zespół policystycznych jajników (PCOS) jest schorzeniem hormonalnym, które może prowadzić do niepłodności, otyłości i zaburzeń metabolicznych. Zmiany hormonalne mogą także wpływać na zdrowie psychiczne, prowadząc do stanów lękowych, depresji czy zaburzeń nastroju. W przypadku osób starszych, szczególnie kobiet, zmiany hormonalne związane z menopauzą mogą powodować uderzenia gorąca, zmiany nastroju oraz problemy ze snem. W obliczu tych wszystkich skutków, ważne jest, aby monitorować stan zdrowia, dbać o zrównoważoną dietę i prowadzić aktywny tryb życia, co może pomóc w utrzymaniu równowagi hormonalnej i zapobieganiu wielu chorobom. W przypadku zauważenia niepokojących objawów warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże zdiagnozować problem i zaproponować odpowiednie leczenie. >>>

    Zmiany hormonalne może powodować również inne choroby, takie jak np.: Łojotokowe zapalenie skóry, nadciśnienie tętnicze, migrena, zaburzenia afektywne dwubiegunowe.

Badania rozpoznające

Sposoby leczenia zespołu jelita drażliwego*

  • dieta
  • alkaloid
  • β-laktuloza
  • probiotyk
  • przeciwskurczowe

  • * Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Stosowane leczenie*

  • (−)-hioscyjamina

    (−)-Hioscyjamina to związek chemiczny o działaniu przeciwwskurczowym i przeciwbólowym, stosowany w leczeniu zaburzeń motoryki przewodu pokarmowego, takich jak bóle brzucha czy skurcze jelit. Jest pochodną atropiny i działa jako antagonista receptora muskarynowego, co prowadzi do rozluźnienia mięśni gładkich i zmniejszenia skurczów. >>>

    (−)-hioscyjamina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: choroba wrzodowa.

  • (E)-tegaserod

    (E)-Tegaserod to lek stosowany w leczeniu zespołu jelita drażliwego z dominującymi zaparciami (IBS-C) oraz przewlekłych zaparć u kobiet. Działa jako agonista receptorów serotoninowych 5-HT_4, co poprawia motorykę jelit i zwiększa perystaltykę, ułatwiając wypróżnienia i łagodząc objawy zaparć. >>>

    (E)-tegaserod stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zaparcia.

  • Adalimumab

    Adalimumab to lek biologiczny, który działa jako inhibitor czynnika martwicy nowotworów alfa (TNF-α). Jest stosowany głównie w leczeniu chorób autoimmunologicznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, choroba Leśniowskiego-Crohna, łuszczyca i inne. Adalimumab zmniejsza stan zapalny i łagodzi objawy chorób poprzez blokowanie działania TNF-α, który jest jednym z kluczowych mediatorów stanu zapalnego w organizmie. Lek jest podawany w formie zastrzyków podskórnych i może wymagać regularnej kontroli podczas stosowania. >>>

    Adalimumab stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: reaktywne zapalenie stawów, choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

  • Alosetron

    Alosetron to lek stosowany w leczeniu zespołu jelita drażliwego z dominującymi biegunkami (IBS-D) u kobiet. Działa jako antagonista receptorów serotoninowych 5-HT_3, co zmniejsza motorykę jelit, redukuje biegunkę i łagodzi objawy związane z biegunką. >>>

  • Dicyklomina

    Dicyklomina to lek przeciwskurczowy stosowany w leczeniu objawów zespołu jelita drażliwego (IBS) oraz innych zaburzeń motoryki przewodu pokarmowego. Działa jako antagonista receptorów muskarynowych, co prowadzi do rozluźnienia mięśni gładkich jelit, zmniejszając skurcze i bóle brzucha. >>>

  • Infliksymab

    Infliksymab to lek biologiczny stosowany w leczeniu chorób zapalnych, takich jak choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, reumatoidalne zapalenie stawów i łuszczyca. Działa jako inhibitor TNF-α (czynnika martwicy nowotworów alfa), zmniejszając stan zapalny poprzez blokowanie działania tego białka, które odgrywa kluczową rolę w procesach zapalnych. >>>

    Infliksymab stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

  • Linaklotyd

    Linaklotyd to lek stosowany w leczeniu przewlekłych zaparć oraz zaparć związanych z zespołem jelita drażliwego u dorosłych. Działa poprzez zwiększenie wydzielania płynów do jelita grubego i poprawę motoryki jelit, co ułatwia wypróżnienia i łagodzi objawy zaparć. >>>

    Linaklotyd stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zaparcia.

  • Loperamid

    Loperamid to lek stosowany w leczeniu biegunki. Działa poprzez zmniejszenie perystaltyki jelit, co spowalnia przesuwanie się treści pokarmowej i zmniejsza częstotliwość wypróżnień. Pomaga w łagodzeniu objawów biegunki, zwiększając wchłanianie wody i elektrolitów w jelitach. >>>

  • Lubiproston

    Lubiproston to lek stosowany w leczeniu przewlekłych zaparć oraz zaparć związanych z zespołem jelita drażliwego u kobiet. Działa jako środek przeczyszczający, zwiększając wydzielanie płynów do jelita grubego, co ułatwia wypróżnienia i poprawia regularność. >>>

    Lubiproston stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zaparcia.

  • Mebeweryna

    Mebeweryna to lek stosowany w leczeniu zespołu jelita drażliwego oraz innych zaburzeń motoryki jelit. Działa jako środek przeciwskurczowy, rozluźniając mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i łagodząc bóle brzucha oraz skurcze. >>>

  • Mesalazyna

    Mesalazyna to lek stosowany w leczeniu zapalnych chorób jelit, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Crohna. Działa jako środek przeciwzapalny, redukując stan zapalny w błonie śluzowej jelit. >>>

    Mesalazyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

  • Propantelina

    Propantelina to lek stosowany w leczeniu objawów nadmiernego skurczu mięśni gładkich w przewodzie pokarmowym, takich jak ból brzucha czy skurcze jelit. Działa jako środek przeciwskurczowy i przeciwwrzodowy, blokując działanie acetylocholiny w mięśniach gładkich, co zmniejsza ich skurcze i rozluźnia przewód pokarmowy. >>>

    Propantelina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: choroba wrzodowa.

  • Rifaksymina

    Rifaksymina to lek przeciwbakteryjny, który działa głównie w jelitach. Jest stosowany w leczeniu biegunek spowodowanych zakażeniami bakteryjnymi, takimi jak biegunki podróżnych wywoływane przez Escherichia coli. Rifaksymina działa poprzez blokowanie replikacji bakterii, co pomaga w szybszym powrocie do zdrowia poprzez zmniejszenie liczby bakterii w przewodzie pokarmowym. >>>

    Rifaksymina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: marskość wątroby.

  • Trimebutyna

    Trimebutyna to lek stosowany w leczeniu zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego, takich jak zespół jelita drażliwego czy bóle brzucha. Działa jako modulator motoryki jelit, regulując ich skurcze – zmniejsza nadmierną perystaltykę (przy biegunkach) i zwiększa ją (przy zaparciach). >>>

  • Wapń polikarbofilowy

    Wapń polikarbofilowy to substancja stosowana w leczeniu biegunki i zaparć, działająca jako środek przeczyszczający i absorbujący nadmiar płynów w jelitach. Działa poprzez zwiększenie objętości stolca i ułatwienie jego przejścia przez przewód pokarmowy. >>>

    Wapń polikarbofilowy stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: zaparcia.


  • * Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.

Zespół jelita drażliwego - do jakiego lekarza się udać?

Bibliografia:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *