Co to jest choroba Parkinsona?
Choroba Parkinsona to przewlekłe schorzenie neurodegeneracyjne, które wpływa na układ ruchowy. W wyniku degeneracji neuronów w obszarze mózgu zwanym istotą czarną, dochodzi do niedoboru dopaminy, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za kontrolowanie ruchów ciała. Objawy choroby zwykle rozwijają się stopniowo i mogą obejmować drżenie, sztywność mięśni, spowolnienie ruchów oraz zaburzenia równowagi.
Przyczyny choroby Parkinsona nie są do końca poznane, ale uważa się, że na jej rozwój wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Wiele badań wskazuje na związek między ekspozycją na niektóre toksyny a zwiększonym ryzykiem zachorowania. Choroba ta dotyka głównie osoby w starszym wieku, chociaż mogą występować również przypadki w młodszych grupach wiekowych.
Choroba Parkinsona jest schorzeniem postępującym, co oznacza, że objawy mogą się nasilać z czasem. W miarę postępu choroby, pacjenci mogą doświadczać trudności w wykonywaniu codziennych czynności, co znacząco wpływa na jakość ich życia. Wiele osób zmagających się z tą chorobą korzysta z terapii farmakologicznej oraz rehabilitacji, aby złagodzić objawy i poprawić funkcjonowanie.
Obecnie choroba Parkinsona jest uważana za nieuleczalną. Leczenie koncentruje się głównie na łagodzeniu objawów i spowolnieniu postępu choroby. Istnieją różne terapie, które mogą pomóc pacjentom prowadzić aktywne życie, jednak nie ma znanego sposobu na całkowite wyleczenie. Badania nad nowymi metodami leczenia, w tym terapiami genowymi i komórkowymi, są w toku, co budzi nadzieję na przyszłe postępy w walce z tą chorobą. Szanse na wyleczenie w chwili obecnej są ograniczone, ale rozwój medycyny i nauki może przynieść nowe możliwości w przyszłości.
Choroba Parkinsona według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.
Klasyfikacja choroby Parkinsona
ICD-10-CM: G20
ICD-10-CM: F02.3
Możliwe objawy choroby Parkinsona
Drżenia
Drżenie to mimowolne, rytmiczne ruchy ciała, które mogą występować w różnych częściach organizmu, najczęściej w kończynach, ale także w głowie, głosie czy całym ciele. Z medycznego punktu widzenia drżenie jest objawem, a nie chorobą samą w sobie. Może być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak zaburzenia neurologiczne, w tym choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane czy dystonia. Inne przyczyny drżenia to stres, zmęczenie, nadmierna konsumpcja kofeiny, a także skutki uboczne niektórych leków. Drżenia mogą być klasyfikowane jako drżenie spoczynkowe, posturalne, intencyjne lub drżenie z ruchu. Diagnoza drżenia wymaga dokładnej oceny klinicznej, często wspomaganej badaniami obrazowymi i neurologicznymi. Leczenie drżenia zależy od jego przyczyny i może obejmować farmakoterapię, terapie fizyczne czy w niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne. W przypadku drżenia wtórnego, wynikającego z innych schorzeń, leczenie podstawowej przyczyny może prowadzić do ustąpienia objawów. >>>
Drżenia to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: stwardnienie zanikowe boczne, nadczynność tarczycy, choroba lasu Kyasanur, limfocytarne zapalenie splotu naczyniówkowego i opon mózgowych, tyfus plamisty, zapalenia mózgu doliny Murray, ataksja.
Nieprawidłowość chodu
Nieprawidłowość chodu z medycznego punktu widzenia odnosi się do wszelkich zaburzeń w sposobie poruszania się, które mogą być wynikiem różnych czynników, takich jak urazy, choroby neurologiczne, schorzenia mięśniowo-szkieletowe czy zaburzenia równowagi. Chód jest skomplikowanym procesem, który wymaga koordynacji mięśni, stawów oraz układu nerwowego, dlatego jakiekolwiek nieprawidłowości mogą wpływać na zdolność osoby do poruszania się w sposób efektywny i bezpieczny. Nieprawidłowości chodu mogą manifestować się w różnorodny sposób, na przykład jako chód niepewny, chwiejny, sztywny czy z nadmiernym przechylaniem ciała. Mogą być spowodowane problemami z równowagą, osłabieniem mięśni, bólem, a także zmianami w strukturze stawów czy kręgosłupa. W diagnostyce nieprawidłowości chodu istotne jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu medycznego oraz badania fizykalnego, a także, w razie potrzeby, badań obrazowych. Leczenie nieprawidłowości chodu zależy od przyczyny i może obejmować rehabilitację, terapię fizyczną, stosowanie wkładek ortopedycznych czy w niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie działanie mogą znacząco poprawić jakość życia pacjenta oraz zmniejszyć ryzyko upadków i urazów. >>>
Spastyczność
Spastyczność to stan kliniczny charakteryzujący się zwiększonym napięciem mięśniowym, który prowadzi do sztywności i ograniczenia ruchomości. Jest wynikiem nadmiernej aktywności neuronów motorycznych w rdzeniu kręgowym, często spowodowanej uszkodzeniem układu nerwowego. Może występować w różnych schorzeniach, takich jak mózgowe porażenie dziecięce, stwardnienie rozsiane, urazy rdzenia kręgowego czy udary mózgu. W spastyczności mięśnie są stale w stanie skurczu, co może prowadzić do bólu, trudności w poruszaniu się oraz zmniejszenia zdolności do wykonywania codziennych czynności. Objawy mogą być różne w zależności od lokalizacji uszkodzenia w układzie nerwowym oraz stopnia nasilenia stanu. Leczenie spastyczności często obejmuje rehabilitację, farmakoterapię, a w niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne, mające na celu poprawę funkcji ruchowych i jakości życia pacjentów. >>>
Spastyczność to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: stwardnienie rozsiane.
Sztywność mięśni
Sztywność mięśni, znana również jako sztywność mięśniowa, to stan charakteryzujący się zwiększonym napięciem mięśniowym, co prowadzi do ograniczonej elastyczności i trudności w poruszaniu się. Z medycznego punktu widzenia sztywność mięśni może być wynikiem różnych czynników, takich jak urazy, stany zapalne, choroby neurologiczne czy metaboliczne. Często występuje w kontekście stanów takich jak zespół napięcia mięśniowego, fibromialgia czy choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroba Parkinsona. Sztywność może być objawem reakcji organizmu na ból, stres lub zmiany w aktywności fizycznej. W diagnostyce sztywności mięśni lekarze mogą przeprowadzać badania fizykalne oraz zlecać dodatkowe testy, aby określić przyczynę tego stanu. Leczenie sztywności mięśniowej może obejmować fizjoterapię, leki przeciwbólowe, relaksację oraz ćwiczenia rozciągające, które pomagają poprawić elastyczność i zmniejszyć napięcie mięśniowe. Ważne jest, aby zidentyfikować i leczyć podstawowe przyczyny sztywności, aby poprawić jakość życia pacjenta i przywrócić pełną funkcjonalność ruchową. >>>
Sztywność mięśni to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: pląsawica.
Możliwe przyczyny choroby Parkinsona
Czynniki środowiskowe
>>>Czynniki środowiskowe może powodować również inne choroby, takie jak np.: arytmogenna kardiomiopatia prawej komory, choroba Alzheimera, narkolepsja, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, choroba Hashimoto.
Genetyka
Genetyka to dziedzina nauki zajmująca się badaniem dziedziczenia cech i zmienności organizmów. Obejmuje ona analizę genów, chromosomów oraz mechanizmów, które wpływają na przekazywanie cech z pokolenia na pokolenie. Geny, które są podstawowymi jednostkami dziedziczenia, mogą wpływać na rozwój różnych chorób, zarówno dziedzicznych, jak i nabytych. Choroby genetyczne mogą powstawać w wyniku mutacji w pojedynczych genach, co prowadzi do różnych zaburzeń, takich jak mukowiscydoza, choroba Huntingtona czy dystrofia mięśniowa. W przypadku nieprawidłowości w liczbie lub strukturze chromosomów, mogą występować choroby takie jak zespół Downa czy zespół Turnera. Genetyka ma również wpływ na predyspozycje do wielu chorób, takich jak cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe czy nowotwory. W takich przypadkach, chociaż niektóre geny mogą zwiększać ryzyko wystąpienia choroby, to ich rozwój często jest wynikiem interakcji między genami a czynnikami środowiskowymi. Współczesne badania nad genetyką pozwalają na lepsze zrozumienie tych mechanizmów, co może prowadzić do bardziej skutecznych metod diagnostyki i terapii. >>>
Genetyka może powodować również inne choroby, takie jak np.: atopowe zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy, rogowacenie ciemne, reaktywne zapalenie stawów, dna moczanowa, choroba zwyrodnieniowa stawów, kamica żółciowa, choroba Crohna, zespół jelita drażliwego, alkoholowe zapalenie wątroby, Żylaki kończyn dolnych, polip nosa, rozedma płuc, nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia przerostowa, arytmogenna kardiomiopatia prawej komory, wodogłowie, choroba Ménière’a, padaczka, bezdech senny, narkolepsja, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, somnambulizm, choroba Alzheimera, choroba Wilsona, schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, zaburzenia depresyjne, niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto, niedoczynność przytarczyc, tyrozynemia, choroba syropu klonowego, hemofilia, methemoglobinemia, międzybłoniak, rak jamy nosowo-gardłowej, ataksja, kamica nerkowa.
Narażenie na toksyny
>>>Stres
Z medycznego punktu widzenia stres to reakcja organizmu na różne czynniki stresogenne (fizyczne, emocjonalne, czy psychiczne), które zakłócają jego homeostazę. Stres uruchamia odpowiedź "walcz lub uciekaj", zwiększając poziom hormonów takich jak adrenalina i kortyzol, co może wpływać na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, immunologicznego, trawiennego oraz nerwowego. Długotrwały stres może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym nadciśnienia, chorób serca, zaburzeń psychicznych (np. depresji, lęku), a także osłabienia odporności. Zarządzanie stresem obejmuje techniki relaksacyjne, terapię, aktywność fizyczną i zdrowy styl życia. >>>
Stres może powodować również inne choroby, takie jak np.: atopowe zapalenie skóry, Łuszczyca, zaparcia, biegunka, zapalenie języka, choroba Crohna, zespół jelita drażliwego, zawał mózgu, udar mózgu, angina, astma, nadciśnienie tętnicze, choroba Ménière’a, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, bezsenność, somnambulizm, migrena, schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, choroba Hashimoto, kandydoza, choroba niedokrwienna serca.
Urazy głowy
>>>Urazy głowy może powodować również inne choroby, takie jak np.: zapalenie nerwu wzrokowego, narkolepsja, choroba Alzheimera, padaczka.
Wiek
Wiek jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na zdrowie człowieka. Z wiekiem organizm ulega naturalnym procesom starzejącym się, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. W miarę jak starzejemy się, nasz układ odpornościowy staje się mniej efektywny, co zwiększa podatność na infekcje i choroby autoimmunologiczne. Ponadto, wiek jest czynnikiem ryzyka dla wielu przewlekłych schorzeń, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca typu 2, osteoporoza oraz różne nowotwory. Wraz z upływem lat wzrasta również ryzyko wystąpienia demencji, w tym choroby Alzheimera, a także problemów ze wzrokiem i słuchem. Na proces starzenia mają wpływ także czynniki środowiskowe i styl życia, które mogą przyspieszać występowanie niektórych chorób. Dlatego ważne jest, aby starsze osoby dbały o zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną oraz regularne badania kontrolne, co może pomóc w opóźnieniu wystąpienia wielu chorób związanych z wiekiem. >>>
Wiek może powodować również inne choroby, takie jak np.: choroba zwyrodnieniowa stawów, zaparcia, tętniak, Żylaki kończyn dolnych, nadciśnienie tętnicze, zwężenie zastawki aortalnej, choroba Alzheimera, bezdech senny, nietolerancja laktozy, rak jelita grubego.
Zaburzenia snu
Zaburzenia snu to problemy, które wpływają na jakość, ilość lub regularność snu. Mogą przyjmować różne formy, takie jak bezsenność, narkolepsja, bezdech senny czy zespół niespokojnych nóg. Osoby cierpiące na zaburzenia snu często doświadczają trudności w zasypianiu, utrzymywaniu snu lub budzenia się z uczuciem niewypoczęcia. Zaburzenia snu mogą prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych. Mogą przyczyniać się do wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie tętnicze czy choroba wieńcowa, a także zwiększać ryzyko udarów mózgu. Ponadto, długotrwałe problemy ze snem mogą wpływać na zdrowie psychiczne, prowadząc do depresji, lęków i innych zaburzeń nastroju. Przewlekłe zaburzenia snu mogą także osłabiać układ odpornościowy, co zwiększa podatność na infekcje. Wpływają na zdolność do koncentracji i podejmowania decyzji, co może prowadzić do wypadków w pracy czy podczas prowadzenia pojazdów. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na jakość snu i w razie potrzeby szukać pomocy specjalistów. >>>
Zaburzenia snu może powodować również inne choroby, takie jak np.: migrena, bezsenność, somnambulizm.
Badania rozpoznające
Badania SPECT
Badanie SPECT, czyli tomografia emisyjna pojedynczego fotonu, to technika obrazowania medycznego, która pozwala na ocenę funkcji narządów wewnętrznych, zwłaszcza serca i mózgu. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod obrazowania, takich jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny, SPECT koncentruje się na analizie procesów metabolicznych oraz przepływu krwi w tkankach. Podczas badania pacjentowi podaje się radioznacznik, substancję, która emituje promieniowanie gamma. Po wstrzyknięciu znacznik gromadzi się w określonych obszarach ciała, co pozwala na uzyskanie obrazów przedstawiających aktywność metaboliczną narządów. SPECT jest szczególnie przydatne w diagnostyce chorób serca, takich jak niedokrwienie mięśnia sercowego, a także w neurologii, gdzie może pomóc w ocenie stanów takich jak choroba Alzheimera czy padaczka. Badanie jest nieinwazyjne i zazwyczaj trwa od 30 minut do kilku godzin, w zależności od zastosowanej techniki oraz celu diagnostycznego. Choć SPECT wiąże się z niskim poziomem promieniowania, lekarze zawsze oceniają korzyści i ryzyko związane z jego przeprowadzeniem. W efekcie, SPECT stanowi cenne narzędzie w medycynie, wspierając lekarzy w podejmowaniu decyzji diagnostycznych i terapeutycznych. >>>
Kwestionariusz PDQ39
Kwestionariusz PDQ39 (Parkinson's Disease Questionnaire) to narzędzie służące do oceny jakości życia pacjentów z chorobą Parkinsona. Składa się z 39 pytań, które dotyczą różnych aspektów życia codziennego, takich jak mobilność, codzienne czynności, sen, relacje społeczne oraz emocje. Celem kwestionariusza jest zrozumienie, w jaki sposób objawy choroby wpływają na życie pacjenta oraz identyfikacja obszarów, w których może być potrzebna pomoc lub wsparcie. PDQ39 jest szeroko stosowany w badaniach klinicznych oraz w praktyce klinicznej, aby monitorować postępy terapii i oceniać efekty leczenia. Dzięki PDQ39 lekarze mogą lepiej dostosować plany leczenia do indywidualnych potrzeb pacjentów, co przyczynia się do poprawy ich jakości życia. >>>
Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego
Rezonans magnetyczny (MRI) to technika obrazowania medycznego stosowana w radiologii do tworzenia obrazów anatomii i procesów fizjologicznych organizmu. Skanery MRI wykorzystują silne pola magnetyczne, gradienty pola magnetycznego i fale radiowe do generowania obrazów narządów w organizmie. MRI nie wiąże się z promieniowaniem rentgenowskim ani z użyciem promieniowania jonizującego, co odróżnia go od tomografii komputerowej i tomografii PET. MRI jest medycznym zastosowaniem jądrowego rezonansu magnetycznego (NMR), który może być również wykorzystywany do obrazowania w innych zastosowaniach NMR, takich jak spektroskopia NMR. >>>
Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: tętniak, Żylaki przełyku, zapalenie mięśnia sercowego, dystrofia mięśniowa Duchenne’a, choroba Alzheimera, stwardnienie rozsiane, choroba Wilsona, rak jajnika, rak prostaty, rak pęcherza moczowego, rak jelita grubego, rak piersi, gnatostomoza, japońskie zapalenie mózgu, choroba Creutzfeldta-Jakoba, nokardioza, bąblowica.
Pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa
Pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa (PET) to zaawansowane badanie obrazowe, które łączy techniki tomografii komputerowej z obrazowaniem pozytonów, co pozwala na ocenę metabolizmu i funkcji biologicznych tkanek. W trakcie badania pacjentowi podawany jest radioaktywny znacznik, najczęściej w postaci glukozy oznaczonej izotopem, który gromadzi się w obszarach o zwiększonej aktywności metabolicznej, co jest typowe dla nowotworów, stanów zapalnych czy chorób neurodegeneracyjnych. Obraz uzyskany z PET dostarcza informacji o aktywności metabolicznej tkanek w czasie rzeczywistym, co czyni to badanie niezwykle przydatnym w diagnostyce onkologicznej, neurologicznej oraz kardiologicznej. Pozytony emitowane przez znacznik ulegają annihilacji z elektronami, co prowadzi do powstawania promieniowania gamma, które jest rejestrowane przez detektory, a następnie przetwarzane na obrazy. Badanie PET jest często wykonywane w połączeniu z tomografią komputerową (CT), co pozwala na uzyskanie szczegółowych obrazów anatomicznych w kontekście funkcjonalnym. Dzięki swojej zdolności do wykrywania wczesnych zmian chorobowych, PET staje się nieocenionym narzędziem w ocenie skuteczności terapii oraz monitorowaniu przebiegu choroby. Warto jednak pamiętać, że ze względu na stosowany radioaktywny znacznik, badanie to wiąże się z pewnym poziomem narażenia na promieniowanie, co należy uwzględnić przy podejmowaniu decyzji o jego wykonaniu. >>>
Pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: stwardnienie rozsiane, rak prostaty, rak jelita grubego, rak trzustki, rak przełyku.
Sposoby leczenia choroby Parkinsona*
- lek
- chirurgia
- tlenoterapia hiperbaryczna
* Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.
Stosowane leczenie*
(±)-selegilina
(±)-selegilina, znana również jako desmetylselegilina, to organiczny związek chemiczny z grupy inhibitorów monoaminooksydazy (MAO). Jest stosowana głównie w leczeniu choroby Parkinsona oraz depresji. Działa poprzez hamowanie enzymu monoaminooksydazy, co prowadzi do zwiększenia poziomu neuroprzekaźników, takich jak dopamina, serotonina i norepinefryna, w mózgu. Selegilina może poprawiać objawy motoryczne u pacjentów z chorobą Parkinsona, a także wykazuje działanie neuroprotekcyjne, co może opóźniać postęp choroby. W przypadku depresji, jej działanie na poziom neuroprzekaźników może przynosić korzyści w łagodzeniu objawów. Ze względu na swoje działanie, selegilina może powodować pewne efekty uboczne, w tym bóle głowy, zawroty głowy oraz problemy ze snem. Ważne jest, aby stosować ją pod kontrolą lekarza i unikać interakcji z innymi lekami, szczególnie tymi, które również wpływają na poziom serotoniny. >>>
(6S)-rotygotyna
(6S)-rotygotyna to substancja czynna stosowana w medycynie, głównie w leczeniu choroby Parkinsona oraz zespołu niespokojnych nóg. Jest to agonista receptora dopaminowego, co oznacza, że działa na układ dopaminowy, wspomagając funkcje motoryczne i łagodząc objawy związane z zaburzeniami układu nerwowego. Rozygotyna ma również działanie neuroprotekcyjne i może wpływać na poprawę jakości życia pacjentów. Stosowanie tej substancji wiąże się z potencjalnymi efektami ubocznymi, takimi jak zawroty głowy, nudności czy zaburzenia snu, dlatego wymaga starannego monitorowania przez lekarzy. W terapii (6S)-rotygotyną ważne jest dostosowanie dawki do indywidualnych potrzeb pacjenta oraz uwzględnienie ewentualnych interakcji z innymi lekami. >>>
(S)-(−)-karbidopa jednowodna
(S)-(−)-karbidopa jednowodna to substancja chemiczna stosowana w terapii choroby Parkinsona. Jest to inhibitor dekarboksylazy aminokwasów aromatycznych, co oznacza, że hamuje rozkład levodopy do dopaminy w obwodowym układzie nerwowym. Dzięki temu zwiększa ilość levodopy dostępnej w mózgu, co przyczynia się do poprawy objawów choroby. Karbidopa jest często stosowana w połączeniu z levodopą w leczeniu Parkinsona, co pozwala na redukcję działań niepożądanych związanych z levodopą, takich jak nudności i wymioty. Substancja ta jest dostępna w postaci tabletek i stosowana jest w terapii długoterminowej. W kontekście farmakologii, karbidopa jest ważnym elementem leczenia, ponieważ pomaga w optymalizacji skuteczności levodopy oraz poprawia jakość życia pacjentów z chorobą Parkinsona. >>>
Amantadyna
Amantadyna to związek chemiczny, który ma zastosowanie w medycynie jako lek przeciwwirusowy oraz w terapii choroby Parkinsona. Działa poprzez blokowanie wirusów grypy typu A, co hamuje ich replikację w organizmie. Oprócz tego amantadyna wpływa na system dopaminergiczny w mózgu, co pomaga w łagodzeniu objawów związanych z chorobą Parkinsona oraz innymi zaburzeniami ruchowymi. Lek ten był również badany pod kątem leczenia niektórych objawów COVID-19, chociaż skuteczność w tym zakresie budziła kontrowersje. Amantadyna może powodować różne działania niepożądane, w tym zawroty głowy, problemy żołądkowo-jelitowe oraz zaburzenia psychiczne, dlatego jej stosowanie powinno odbywać się pod kontrolą lekarza. Wynika z tego, że amantadyna ma złożone działanie i różnorodne zastosowania, co czyni ją istotnym lekiem w terapii niektórych schorzeń. >>>
Apomorfina
Apomorfina to organiczny związek chemiczny, który jest pochodną morfiny. Jest stosowany głównie w medycynie jako lek w leczeniu choroby Parkinsona, gdzie działa jako agonista dopaminowy. Jego działanie polega na stymulacji receptorów dopaminowych w mózgu, co prowadzi do poprawy funkcji motorycznych u pacjentów z tym schorzeniem. Apomorfina może być podawana w postaci zastrzyków lub w formie infuzji, co umożliwia kontrolowanie objawów choroby. Oprócz zastosowania w neurologii, apomorfina znalazła również zastosowanie w terapii zaburzeń erekcji, ponieważ ma właściwości proerekcyjne. Lek może powodować różne skutki uboczne, takie jak nudności, zawroty głowy czy senność, dlatego jego stosowanie wymaga ostrożności i ścisłej kontroli przez lekarza. Warto również zauważyć, że apomorfina jest substancją kontrolowaną w wielu krajach ze względu na możliwość nadużywania. >>>
Biperyden
Biperyden to lek stosowany głównie w leczeniu objawów choroby Parkinsona oraz w leczeniu objawowym w przypadku stosowania niektórych leków antipsychotycznych. Działa jako antagonist serotoninowy i cholinergiczny, co pozwala na zmniejszenie nadmiernej aktywności układu cholinergicznego. Biperyden może pomóc w łagodzeniu drżeń, sztywności mięśni oraz innych objawów motorycznych związanych z chorobą Parkinsona. Lek jest dostępny w postaci tabletek oraz roztworu do podawania doustnego. Dawkowanie i sposób przyjmowania powinny być dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta, a jego stosowanie powinno odbywać się pod nadzorem lekarza, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. Do najczęstszych działań niepożądanych należą suchość w ustach, zawroty głowy czy zaburzenia widzenia. W przypadku pacjentów z chorobami serca, jaskrą lub innymi schorzeniami wymagającymi ostrożności, stosowanie biperydenu powinno być dokładnie rozważone. >>>
Bromokryptyna
Bromokryptyna to lek stosowany głównie w leczeniu choroby Parkinsona oraz w terapii niektórych zaburzeń hormonalnych, takich jak hiperprolaktynemia. Należy do grupy agonistów dopaminy, co oznacza, że działa poprzez stymulację receptorów dopaminowych w mózgu. Dzięki temu pomaga w redukcji objawów związanych z niedoborem dopaminy, takich jak drżenie, sztywność mięśni czy problemy z koordynacją ruchową. Lek ten może być również wykorzystywany w leczeniu zaburzeń miesiączkowych oraz w niektórych przypadkach otyłości. Działanie bromokryptyny polega na zmniejszeniu wydzielania prolaktyny, hormonu odpowiedzialnego za laktację oraz regulującego cykl menstruacyjny. Bromokryptyna jest dostępna w postaci tabletek i zazwyczaj stosuje się ją doustnie. Jak każdy lek, może powodować działania niepożądane, takie jak nudności, zawroty głowy czy senność, dlatego ważne jest, aby stosować ją zgodnie z zaleceniami lekarza. Przed rozpoczęciem leczenia warto omówić z lekarzem wszelkie istniejące schorzenia oraz przyjmowane leki, aby uniknąć potencjalnych interakcji. >>>
Bromokryptyna stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: hiperprolaktynemia.
Droksidopa
Droksidopa to lek stosowany w terapii ortostatycznej hipotensji, czyli niskiego ciśnienia krwi przy zmianie pozycji ciała, co może prowadzić do zawrotów głowy, omdleń i innych objawów. Działa poprzez zwiększenie poziomu norepinefryny, co prowadzi do skurczu naczyń krwionośnych i podniesienia ciśnienia krwi. Droksidopa jest metabolizowany w organizmie do norepinefryny, co pozwala na poprawę perfuzji mózgowej i zmniejszenie objawów związanych z niskim ciśnieniem. Lek jest najczęściej stosowany u pacjentów z chorobą Parkinsona i innymi schorzeniami neurologicznymi, które mogą powodować ortostatyczną hipotensję. Jak każdy lek, droksidopa może wywoływać skutki uboczne, takie jak bóle głowy, nudności czy problemy ze snem, dlatego ważne jest monitorowanie pacjentów podczas terapii. >>>
Entakapon
Entakapon to lek stosowany w terapii choroby Parkinsona, szczególnie w połączeniu z lewodopą. Działa jako inhibitor enzymu katecholo-O-metylotransferazy (COMT), co prowadzi do zwiększenia dostępności lewodopy w mózgu. Dzięki temu poprawia kontrolę ruchową i zmniejsza objawy choroby, takie jak drżenie, sztywność i spowolnienie ruchowe. Entakapon jest zazwyczaj stosowany w przypadku, gdy efekty lewodopy zaczynają się osłabiać w trakcie dnia, co jest zjawiskiem znanym jako "wahania" w działaniu leku. Lek ten jest często przyjmowany w formie tabletek i może być stosowany w połączeniu z innymi lekami, aby zoptymalizować leczenie. Jak każdy lek, entakapon może powodować działania niepożądane, takie jak problemy żołądkowo-jelitowe, zmiany w zachowaniu czy zaburzenia snu. Dlatego przed rozpoczęciem terapii ważne jest, aby pacjent skonsultował się z lekarzem w celu oceny korzyści i ryzyka. >>>
Kabergolina
Kabergolina to lek należący do grupy agonistów dopaminy, który jest stosowany głównie w leczeniu chorób związanych z nadmiarem prolaktyny, takich jak hiperprolaktynemia. Działa poprzez stymulację receptorów dopaminowych w mózgu, co prowadzi do zmniejszenia wydzielania prolaktyny z przysadki mózgowej. Lek jest często stosowany w terapii zaburzeń płodności, a także w leczeniu choroby Parkinsona, gdzie może pomóc w redukcji objawów. Kabergolina charakteryzuje się długim czasem działania, co pozwala na stosowanie go w mniejszych dawkach i rzadziej niż inne leki tej grupy. Jak każdy lek, kabergolina może powodować działania niepożądane, takie jak nudności, zawroty głowy czy zmiany nastroju. Dlatego ważne jest monitorowanie pacjentów oraz dostosowywanie dawki według potrzeb. Przed rozpoczęciem terapii należy skonsultować się z lekarzem, aby omówić potencjalne korzyści i ryzyko związane z jej stosowaniem. >>>
Kabergolina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: hiperprolaktynemia.
Klozapina
Klozapina to lek stosowany w psychiatrii, głównie w leczeniu schizofrenii oraz zaburzeń psychotycznych, które nie reagują na inne leki przeciwpsychotyczne. Należy do grupy atypowych leków przeciwpsychotycznych i działa poprzez wpływ na różne receptory neuroprzekaźników w mózgu, w tym receptory dopaminowe i serotoninowe. Klozapina jest szczególnie skuteczna w redukcji objawów pozytywnych i negatywnych schizofrenii. Może być stosowana u pacjentów, którzy nie odpowiadają na standardowe terapie, a także u tych, którzy doświadczają powracających epizodów choroby. Jednak ze względu na ryzyko ciężkich działań niepożądanych, takich jak agranulocytoza, stosowanie klozapiny wymaga regularnego monitorowania poziomu białych krwinek. Pacjenci przyjmujący ten lek muszą być objęci szczegółową opieką medyczną. Klozapina jest często uważana za lek drugiego rzutu, gdy inne terapie zawiodły, a jej stosowanie wymaga starannej oceny korzyści i ryzyka. >>>
Klozapina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe.
Lewodopa
Lewodopa to organiczny związek chemiczny, który jest stosowany w terapii choroby Parkinsona. Działa jako prekursor dopaminy, neuroprzekaźnika, którego niedobór jest odpowiedzialny za objawy tej choroby. Lewodopa przekształca się w dopaminę w mózgu, co pomaga poprawić ruchomość i zmniejszyć sztywność mięśni u pacjentów. Leczenie lewodopą często obejmuje także inne leki, które wspomagają jej działanie lub zmniejszają skutki uboczne. Ze względu na to, że lewodopa ma tendencję do zmniejszania swojej skuteczności w miarę upływu czasu, lekarze starają się dostosować dawkowanie oraz monitorować stan pacjenta. Do najczęstszych skutków ubocznych należą nudności, zawroty głowy oraz ruchy mimowolne. Pomimo możliwych działań niepożądanych, lewodopa pozostaje jednym z najskuteczniejszych i najczęściej stosowanych leków w terapii choroby Parkinsona, znacząco poprawiając jakość życia wielu pacjentów. >>>
Pergolid
Pergolid to lek stosowany w leczeniu choroby Parkinsona oraz w leczeniu niektórych zaburzeń ruchowych. Działa jako agonista dopaminy, co oznacza, że stymuluje receptory dopaminowe w mózgu, co może pomóc w poprawie objawów takich jak drżenie, sztywność i spowolnienie ruchowe. Pergolid może być stosowany jako terapia uzupełniająca dla pacjentów, którzy nie osiągają wystarczającej poprawy z samym lewodopą. Jego działania niepożądane mogą obejmować nudności, zawroty głowy oraz problemy z układem sercowo-naczyniowym. W związku z tym, przed rozpoczęciem leczenia pergolidem, zaleca się dokładną ocenę stanu zdrowia pacjenta oraz regularne monitorowanie w trakcie terapii. Warto również zauważyć, że pergolid został wycofany z rynku w wielu krajach z powodu obaw dotyczących ryzyka wystąpienia poważnych działań niepożądanych, dlatego jego stosowanie jest ograniczone i powinno być starannie rozważane przez lekarzy. >>>
Pimawanseryna
Pimawanseryna to substancja czynna, która działa jako antagonistyczny receptor serotoninowy 5-HT2A. Jest badana w kontekście leczenia różnych zaburzeń psychicznych, w tym schizofrenii. Działa poprzez modulację aktywności neurotransmiterów w mózgu, co może przyczyniać się do łagodzenia objawów psychotycznych. Badania kliniczne nad pimawanseryną wykazały, że może ona być skuteczna w redukcji objawów negatywnych schizofrenii, takich jak wycofanie społeczne czy brak motywacji. Ponadto, w odróżnieniu od niektórych tradycyjnych leków przeciwpsychotycznych, pimawanseryna ma tendencję do wywoływania mniejszej liczby działań niepożądanych, co czyni ją interesującą opcją terapeutyczną. Pomimo obiecujących wyników, pimawanseryna wymaga dalszych badań, aby w pełni ocenić jej skuteczność i bezpieczeństwo w długoterminowym leczeniu pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. >>>
Pirybedyl
Pirybedyl to substancja chemiczna należąca do grupy leków stosowanych w psychiatrii. Jest to lek o działaniu przeciwpsychotycznym, który może być stosowany w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia czy zaburzenia afektywne. Działa poprzez wpływ na układ nerwowy, modulując aktywność neuroprzekaźników, co może prowadzić do poprawy objawów psychotycznych. Jak każdy lek, pirybedyl może powodować działania niepożądane, dlatego jego stosowanie powinno być ściśle kontrolowane przez lekarza. W zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta, dawkowanie i czas leczenia mogą się różnić. Ważne jest, aby pacjenci przestrzegali zaleceń dotyczących stosowania leku oraz regularnie konsultowali się z terapeutą. >>>
Pramipeksol
Pramipeksol to lek stosowany przede wszystkim w leczeniu choroby Parkinsona oraz zespołu niespokojnych nóg. Działa jako agonista dopaminy, co oznacza, że pobudza receptory dopaminowe w mózgu, co pomaga w łagodzeniu objawów związanych z niedoborem dopaminy. Pramipeksol może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami, takimi jak lewodopa. Dawkowanie leku jest dostosowywane indywidualnie do pacjenta, a jego skutki uboczne mogą obejmować nudności, zawroty głowy, senność oraz w rzadkich przypadkach halucynacje. Ważne jest, aby pacjenci stosujący pramipeksol regularnie konsultowali się z lekarzem w celu monitorowania postępów leczenia oraz ewentualnych działań niepożądanych. Lek ten przyczynia się do poprawy jakości życia osób z chorobą Parkinsona, umożliwiając im lepsze funkcjonowanie w codziennym życiu. >>>
Rasagilina
Rasagilina to lek stosowany w terapii choroby Parkinsona. Działa jako inhibitor monoaminooksydazy typu B (MAO-B), co oznacza, że hamuje enzym odpowiedzialny za rozkład dopaminy w mózgu. Dzięki temu zwiększa poziom dopaminy, co może pomóc w łagodzeniu objawów choroby, takich jak drżenie, sztywność i problemy z ruchem. Rasagilina jest często stosowana jako terapia początkowa lub w połączeniu z innymi lekami, takimi jak lewodopa. Lek może również wykazywać działanie neuroprotekcyjne, co oznacza, że może pomagać w ochronie komórek nerwowych przed uszkodzeniem. Dawkowanie rasagiliny jest zazwyczaj ustalane przez lekarza, a pacjenci powinni być monitorowani pod kątem ewentualnych działań niepożądanych oraz interakcji z innymi lekami. >>>
Ropinirol
Ropinirol to lek stosowany głównie w leczeniu choroby Parkinsona oraz zespołu niespokojnych nóg. Działa jako agonista receptora dopaminowego, co oznacza, że naśladuje działanie dopaminy w mózgu. Dzięki temu może pomóc w łagodzeniu objawów Parkinsona, takich jak drżenie, sztywność i problemy z ruchem. Ropinirol jest często stosowany w połączeniu z innymi lekami, aby zwiększyć ich skuteczność. Preparat jest dostępny w postaci tabletek i zazwyczaj stosuje się go doustnie. Dawkowanie leku jest dostosowywane indywidualnie, w zależności od potrzeb pacjenta oraz reakcji na terapię. Jak każdy lek, ropinirol może powodować działania niepożądane, w tym nudności, zawroty głowy oraz senność. W związku z tym ważne jest, aby stosować go zgodnie z zaleceniami lekarza i regularnie monitorować stan zdrowia. >>>
Rywastygmina
Rywastygmina to lek stosowany w terapii choroby Alzheimera oraz innych rodzajów demencji, takich jak demencja w przebiegu choroby Parkinsona. Należy do grupy inhibitorów acetylocholinoesterazy, co oznacza, że hamuje enzym odpowiedzialny za rozkład acetylocholiny, neuroprzekaźnika, który odgrywa kluczową rolę w procesach pamięci i uczenia się. Dzięki zwiększeniu poziomu acetylocholiny w mózgu, rywastygmina może poprawić funkcje poznawcze oraz spowolnić postęp objawów demencji. Lek jest dostępny w różnych formach, w tym tabletek oraz plastrów transdermalnych, co umożliwia dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta. Jak każdy lek, rywastygmina może powodować działania niepożądane, takie jak nudności, wymioty, bóle głowy czy zawroty głowy, dlatego ważna jest regularna kontrola stanu zdrowia pacjenta podczas stosowania tego leku. >>>
Rywastygmina stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: choroba Alzheimera.
Safinamid
Safinamid to lek stosowany w leczeniu choroby Parkinsona, który działa jako inhibitor enzymu MAO-B oraz modulator aktywności glutaminergicznej. Jest stosowany jako terapia wspomagająca u pacjentów, u których występują objawy motoryczne pomimo leczenia innymi lekami, takimi jak lewodopa. Safinamid może pomóc w redukcji fluktuacji ruchowych oraz poprawić ogólną jakość życia pacjentów. Działa poprzez zwiększenie stężenia dopaminy w mózgu oraz regulację aktywności neurotransmiterów, co przekłada się na poprawę funkcji motorycznych. Lek może być stosowany zarówno w monoterapii, jak i w połączeniu z innymi lekami przeciwparkinsonowskimi. Jak każdy lek, safinamid może powodować działania niepożądane, które powinny być monitorowane przez lekarza. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów, pacjenci powinni skonsultować się z lekarzem w celu oceny dalszego leczenia. >>>
Triheksyfenidyl
Triheksyfenidyl to lek stosowany głównie w terapii choroby Parkinsona oraz w leczeniu objawów Parkinsonizmu, które mogą być wynikiem stosowania niektórych leków. Działa jako antagonista receptorów cholinergicznych, co pomaga w przywróceniu równowagi pomiędzy neuroprzekaźnikami w mózgu, zwłaszcza acetylocholiną i dopaminą. Dzięki temu zmniejsza objawy takie jak drżenie, sztywność mięśni oraz problemy z koordynacją. Triheksyfenidyl jest dostępny w postaci tabletek oraz roztworu doustnego. Dawkowanie leku zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz reakcji na terapię. Jak każdy lek, może powodować działania niepożądane, w tym suchość w ustach, zawroty głowy, senność czy problemy z widzeniem. Z tego powodu ważne jest, aby leczenie było prowadzone pod ścisłą kontrolą lekarza, który może dostosować dawki i monitorować ewentualne skutki uboczne. Triheksyfenidyl nie jest zalecany dla wszystkich pacjentów, a przed rozpoczęciem terapii powinno się dokładnie ocenić stan zdrowia oraz historię medyczną pacjenta. >>>
Zonisamid
Zonisamid to lek przeciwpadaczkowy stosowany w leczeniu padaczki, zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Działa poprzez modulowanie aktywności neuronów w mózgu, co pomaga w kontrolowaniu napadów padaczkowych. Zonisamid wpływa na różne kanały jonowe, w tym kanały sodowe i wapniowe, co przyczynia się do jego działania przeciwpadaczkowego. Lek ten może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami. Zonisamid jest również badany pod kątem zastosowania w leczeniu innych schorzeń, takich jak migrena czy choroba Parkinsona. Jak każdy lek, może wywoływać działania niepożądane, w tym zawroty głowy, senność i problemy z równowagą, dlatego ważne jest monitorowanie pacjentów podczas terapii. >>>
Zonisamid stosuje się również w leczeniu innych chorób, takich jak np.: padaczka, migrena.
* Nie stosuj żadnego z wymienionych lekarstw lub terapii bez konsultacji z lekarzem.
Choroba Parkinsona - do jakiego lekarza się udać?
Neurologia
Neurologia (z greckiego: νεῦρον (neûron), "struna, nerw" i przyrostek -logia, "badanie") jest gałęzią medycyny zajmującą się zaburzeniami układu nerwowego. Neurologia zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem wszystkich chorób obejmujących mózg, rdzeń kręgowy i nerwy obwodowe. >>>
Neurologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: choroba Kaszina-Beka, zaparcia, zawał mózgu, udar mózgu, tętniak, choroba moyamoya, zapalenie mięśnia sercowego, krwotok podpajęczynówkowy, krwotok śródmózgowy, przetoka perylimfatyczna, tętniak Rasmussena, dystrofia mięśniowa Duchenne’a, dystrofia Emery’ego-Dreifussa, dystrofia miotoniczna, dystrofia twarzowo-łopatkowo-ramieniowa, rodzinna dysautonomia, zespół Hornera, wodogłowie, jaskra, zapalenie nerwu wzrokowego, choroba Ménière’a, zespół Lermoyeza, zapalenie błędnika, bezsenność, zespół Guillaina-Barrégo, somnambulizm, miastenia, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, pląsawica, stwardnienie zanikowe boczne, neurodegeneracja związana z kinazą pantotenianu, postępujące porażenie nadjądrowe, choroba Alzheimera, stwardnienie rozsiane, padaczka, migrena, bezdech senny, narkolepsja, zespół Kleinego-Levina, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, choroba Refsuma, choroba Pompego, choroba McArdle’a, zespół Hurler, zespół Huntera, zespół Sanfilippo, zespół Lescha-Nyhana, choroba Menkesa, zaburzenia depresyjne.
Psychiatria
Psychiatria to dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem, leczeniem i zapobieganiem zaburzeniom psychicznym oraz emocjonalnym. Specjaliści w tej dziedzinie, zwani psychiatrami, oceniają stan psychiczny pacjentów, wykorzystując różne metody, w tym wywiady kliniczne, testy psychologiczne oraz obserwację zachowań. Leczenie w psychiatrii może obejmować terapię farmakologiczną, która polega na stosowaniu leków psychotropowych, a także psychoterapię, która może przybierać różne formy, takie jak terapia poznawczo-behawioralna, psychodynamiczna czy grupowa. Psychiatrzy często współpracują z innymi specjalistami, takimi jak psychologowie czy terapeuci, aby zapewnić pacjentom kompleksową opiekę. Psychiatria zajmuje się szerokim zakresem zaburzeń, w tym depresją, lękiem, schizofrenią, zaburzeniami odżywiania oraz zaburzeniami osobowości. Dział ten również bada wpływ czynników biologicznych, psychologicznych i społecznych na zdrowie psychiczne, co pozwala na lepsze zrozumienie i leczenie różnych schorzeń. W ciągu ostatnich lat psychiatra dostrzega rosnące znaczenie zdrowia psychicznego w społeczeństwie, co przyczynia się do zwiększenia dostępności usług psychiatrycznych i destygmatyzacji problemów psychicznych. >>>
Psychiatria to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: zespół jelita drażliwego, zawał mózgu, dystrofia miotoniczna, zespół Lermoyeza, neurodegeneracja związana z kinazą pantotenianu, postępujące porażenie nadjądrowe, choroba Alzheimera, stwardnienie rozsiane, padaczka, migrena, narkolepsja, zespół Kleinego-Levina, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, anoreksja, bezsenność, somnambulizm, pląsawica, stwardnienie zanikowe boczne, zespół Huntera, zespół Lescha-Nyhana, schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, zaburzenia depresyjne, nadczynność przysadki, hiperprolaktynemia, zespół policystycznych jajników, otyłość, zespół delecji 22q11.2, aIDS, zespół Cushinga.
Rehabilitacja medyczna
Rehabilitacja medyczna to dział medycyny, który koncentruje się na przywracaniu funkcji i poprawie jakości życia pacjentów po urazach, operacjach czy chorobach. Jej celem jest wspieranie procesu zdrowienia poprzez zastosowanie odpowiednich metod terapeutycznych, które mogą obejmować fizjoterapię, terapię zajęciową oraz różnorodne formy aktywności fizycznej. W rehabilitacji medycznej kluczowe jest indywidualne podejście do pacjenta, które uwzględnia jego specyficzne potrzeby oraz możliwości. Specjaliści w tej dziedzinie, tacy jak fizjoterapeuci, lekarze rehabilitacji czy terapeuci zajęciowi, współpracują ze sobą, aby opracować kompleksowy program rehabilitacyjny. Program ten może obejmować ćwiczenia mające na celu poprawę siły i elastyczności mięśni, techniki relaksacyjne, a także wsparcie psychologiczne. Rehabilitacja medyczna ma zastosowanie w wielu obszarach, w tym w neurologii, ortopedii, geriatrii, a także w rehabilitacji pooperacyjnej i pourazowej. Działa na rzecz minimalizacji skutków niepełnosprawności, a także wspiera pacjentów w powrocie do codziennych czynności oraz aktywności zawodowej. Dzięki nowoczesnym metodom i technologiom, rehabilitacja staje się coraz bardziej efektywna, co przekłada się na lepsze wyniki terapeutyczne i większe zadowolenie pacjentów. >>>
Rehabilitacja medyczna to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: zapalenie kaletki maziowej, zawał mózgu, udar mózgu, choroba moyamoya, tętniak Rasmussena, zespół Lermoyeza, dystrofia mięśniowa Duchenne’a, dystrofia Emery’ego-Dreifussa, dystrofia miotoniczna, dystrofia twarzowo-łopatkowo-ramieniowa, pląsawica, stwardnienie zanikowe boczne, neurodegeneracja związana z kinazą pantotenianu, postępujące porażenie nadjądrowe, choroba Alzheimera, stwardnienie rozsiane, padaczka, zespół Guillaina-Barrégo, miastenia, choroba McArdle’a, zespół Huntera, choroba Pompego, mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy, ataksja.
Bibliografia:
- Identyfikator z baz danych dotyczących genomów, ścieżek enzymatycznych i biologicznych substancji chemicznych (ENG)
- Choroba Parkinsona w bazie U.S. National Library of Medicine (ENG)
- Choroba Parkinsona na stronach brytyjskiego NHS (ENG)
- Choroba Parkinsona na stronach Medscape (ENG)
- Choroba Parkinsona w bazie danych amerykańskiego National Cancer Institute (ENG)
- Choroba Parkinsona w bazie schorzeń Diseases Database (ENG)
- Choroba Parkinsona w bazie rzadkich i genetycznych chorób GARD amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia (ENG)


Niedomykalność zastawki aortalnej
Glejak wielopostaciowy
Szkarlatyna
Rak sromu
Choroba Kaszina-Beka
Toksoplazmoza
Wirusowe zapalenie wątroby typu E
Rumień guzowaty