Kwashiorkor

Co to jest kwashiorkor?

Kwashiorkor to forma ciężkiej niedożywienia białkowego, która najczęściej występuje u dzieci w wieku przedszkolnym, zwłaszcza w regionach dotkniętych ubóstwem i niedoborem żywności. Choroba ta jest wynikiem niedoboru białka w diecie, mimo że kalorie mogą być dostarczane w wystarczającej ilości. Kwashiorkor jest szczególnie powszechny w krajach rozwijających się, gdzie dostęp do odpowiednich źródeł białka jest ograniczony.

Objawy kwashiorkoru mogą obejmować obrzęki, które są wynikiem gromadzenia się płynów w tkankach, a także zmiany skórne, takie jak wysypki, łuszczenie się skóry i przebarwienia. Dzieci z kwashiorkorem często mają powiększone wątroby oraz mogą wykazywać osłabienie mięśni. Zmiany w zachowaniu, takie jak apatia czy drażliwość, również mogą być widoczne. W miarę postępu choroby, mogą wystąpić poważne komplikacje zdrowotne, w tym problemy z układem immunologicznym, co zwiększa ryzyko infekcji.

Leczenie kwashiorkoru polega głównie na stopniowym wprowadzaniu białka do diety oraz zapewnieniu odpowiednich składników odżywczych. W początkowej fazie leczenia istotne jest, aby unikać zbyt szybkiego wprowadzania białka, co może prowadzić do powikłań. W miarę poprawy stanu zdrowia, dieta może być wzbogacana o różnorodne źródła białka oraz inne składniki odżywcze.

Kwashiorkor jest chorobą, która jest w dużej mierze uleczalna, zwłaszcza jeśli zostanie szybko zdiagnozowana i podjęte zostaną odpowiednie działania. Wczesne leczenie może prowadzić do pełnej regeneracji organizmu, a dzieci mogą wrócić do zdrowia i normalnego wzrostu. Niemniej jednak, w przypadku opóźnionej interwencji lub poważnych powikłań, rokowania mogą być gorsze, a niektóre dzieci mogą doświadczyć długoterminowych skutków zdrowotnych. W związku z tym kluczowe jest monitorowanie dzieci w grupach ryzyka oraz edukacja na temat zdrowego odżywiania.

Kwashiorkor według naukowych faktów medycznych. Opieramy się tylko na źródłach medycznych, poniższe dane pochodzą ze sprawdzonych baz medycznych. Gorąco odradzamy powierzanie swojego zdrowia szarlatanom i niesprawdzonym źródłom.

Klasyfikacja Kwashiorkoru

ICD-10-CM: E40

Możliwe objawy Kwashiorkoru

• Drażliwość

  Drażliwość z medycznego punktu widzenia odnosi się do stanu zwiększonej reaktywności emocjonalnej, w którym osoba może łatwo odczuwać frustrację, złość lub niepokój w odpowiedzi na bodźce zewnętrzne lub wewnętrzne. Może być wynikiem różnych czynników, w tym stresu, przemęczenia, zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy lęk, a także problemów zdrowotnych, takich jak choroby hormonalne czy neurologiczne. Drażliwość może objawiać się w różnych sytuacjach, często wpływając na relacje interpersonalne oraz codzienne funkcjonowanie. W przypadku długotrwałej drażliwości warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, aby zidentyfikować przyczyny i wdrożyć odpowiednie metody leczenia lub terapii. Może to obejmować psychoterapię, farmakoterapię lub techniki radzenia sobie ze stresem. Zrozumienie i zarządzanie drażliwością jest kluczowe dla poprawy jakości życia oraz zdrowia psychicznego. >>>

  Drażliwość to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: wodogłowie, bezsenność, bezdech senny, zespół Kleinego-Levina.

• Obrzęki

  >>>

  Obrzęki to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: amyloidoza, choroba Hashimoto.

• Osłabienie

  >>>

  Osłabienie to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: marskość wątroby, pęcherzyca, hipotensja, zapalenie zatok przynosowych, angina, kardiomiopatia restrykcyjna, częstoskurcz nadkomorowy, krwotok śródmózgowy, zapalenie osierdzia, amyloidoza, szpiczak mnogi, chłoniak Burkitta, rak szyjki macicy, mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy, glejak wielopostaciowy, rak odbytu, rak pęcherzyka żółciowego, zespół mielodysplastyczny, aspergiloza, dur powrotny, tasiemczyca, niedokrwistość aplastyczna.

• Powiększenie wątroby

  Powiększenie wątroby, znane jako hepatomegalia, jest stanem, w którym wątroba zwiększa swoją objętość. Może być spowodowane różnorodnymi czynnikami, takimi jak choroby wątroby, infekcje, stany zapalne, nowotwory, a także czynniki metaboliczne czy toksyczne. Hepatomegalia często towarzyszy innym objawom, takim jak ból brzucha, żółtaczka, zmęczenie oraz obrzęki. W diagnostyce hepatomegalii istotne są badania obrazowe, takie jak ultrasonografia, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny, które mogą pomóc określić przyczynę powiększenia wątroby. Dodatkowo, badania laboratoryjne krwi mogą ujawnić obecność markerów chorób wątroby, a także ocenić funkcję tego narządu. Leczenie powiększenia wątroby zależy od jego przyczyny. W przypadku chorób wirusowych może być konieczne leczenie farmakologiczne, natomiast w sytuacjach związanych z nadużywaniem alkoholu lub otyłością, zmiany w stylu życia, takie jak dieta i aktywność fizyczna, mogą przynieść poprawę. W niektórych przypadkach, szczególnie gdy pojawiają się poważne powikłania, konieczna może być interwencja chirurgiczna. Ważne jest, aby monitorować stan wątroby i podejmować odpowiednie kroki w celu zapobiegania dalszemu uszkodzeniu tego kluczowego narządu. >>>

  Powiększenie wątroby to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: choroba Pompego, choroba von Gierkego, mielofibroza.

• Utrata masy mięśniowej

  Utrata masy mięśniowej, znana również jako sarkopenia, to proces degeneracyjny, który prowadzi do zmniejszenia wielkości i siły mięśni. Może występować w wyniku różnych czynników, takich jak starzenie się, brak aktywności fizycznej, choroby przewlekłe, niedożywienie oraz zaburzenia hormonalne. W miarę starzenia się organizmu naturalnie dochodzi do utraty włókien mięśniowych, co wpływa na ogólną wydolność fizyczną i jakość życia. U osób starszych sarkopenia może prowadzić do zwiększonego ryzyka upadków, złamań oraz innych problemów zdrowotnych. Dodatkowo, utrata masy mięśniowej może być wynikiem stanów zapalnych, nowotworów, oraz chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca. Leczenie sarkopenii często obejmuje zmiany w diecie, zwiększenie aktywności fizycznej oraz terapie farmakologiczne, mające na celu zatrzymanie lub odwrócenie tego procesu. Wczesne rozpoznanie i interwencja są kluczowe dla poprawy jakości życia oraz zachowania sprawności fizycznej. >>>

  Utrata masy mięśniowej to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: stwardnienie zanikowe boczne.

• Zaburzenia wzrostu

  >>>

• Zmiany skórne

  >>>

  Zmiany skórne to również możliwy objaw innych chorób, takich jak np.: Żylaki kończyn dolnych, zespół Wiskotta-Aldricha, rak sromu.

• Zmiany w kolorze włosów

  >>>

• Zmniejszony apetyt

  >>>

Możliwe przyczyny Kwashiorkoru

• Choroby przewlekłe

  >>>

• Niedobór kalorii

  >>>

• Niezdrowa dieta

  Niezdrowa dieta to sposób odżywiania, który charakteryzuje się wysokim spożyciem przetworzonej żywności, tłuszczów nasyconych, cukrów oraz soli, a jednocześnie niskim spożyciem warzyw, owoców i błonnika. Taki styl życia może prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych. Jednym z najczęstszych skutków niezdrowej diety jest otyłość, która zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie tętnicze i miażdżyca. Otyłość może również prowadzić do cukrzycy typu 2, która jest schorzeniem związanym z zaburzeniem gospodarki węglowodanowej. Dieta bogata w tłuszcze trans i nasycone może prowadzić do podwyższenia poziomu cholesterolu we krwi, co z kolei zwiększa ryzyko zawału serca oraz udaru mózgu. Ponadto, nadmierne spożycie cukrów prostych może prowadzić do próchnicy zębów oraz problemów z trawieniem, takich jak zespół jelita drażliwego. Niezdrowa dieta może także wpływać na zdrowie psychiczne, przyczyniając się do wystąpienia depresji i lęków. Brak odpowiednich składników odżywczych może prowadzić do niedoborów witamin i minerałów, co negatywnie wpływa na ogólny stan zdrowia. W dłuższej perspektywie, niezdrowe nawyki żywieniowe mogą prowadzić do nowotworów, szczególnie raka jelita grubego, piersi czy prostaty. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o zrównoważoną dietę, bogatą w składniki odżywcze, aby minimalizować ryzyko wystąpienia tych poważnych chorób. >>>

  Niezdrowa dieta może powodować również inne choroby, takie jak np.: kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, Łojotokowe zapalenie skóry, zaparcia, szczelina odbytu, alkoholowe zapalenie wątroby, choroba Crohna, zespół jelita drażliwego, zawał mózgu, udar mózgu, Żylaki kończyn dolnych, hemoroidy, nadciśnienie tętnicze, migrena, wrodzony zespół niedoboru jodu, rak żołądka, rak przełyku, grzybica skóry, kandydoza, kamica nerkowa.

• Ubóstwo

  >>>

• Złe wchłanianie składników odżywczych

  >>>

Badania rozpoznające

• Analiza diety

  Analiza diety to proces oceny nawyków żywieniowych i spożycia pokarmów danej osoby. Ma na celu zrozumienie, jakie składniki odżywcze są dostarczane organizmowi oraz w jakich ilościach. Badanie to może obejmować zbieranie danych dotyczących codziennego jadłospisu, a także analizę wartości kalorycznej i odżywczej posiłków. W ramach analizy diety często wykorzystuje się różne metody, takie jak dzienniczki żywieniowe, wywiady żywieniowe czy aplikacje do monitorowania spożycia. Dzięki tym narzędziom można ocenić, czy dana dieta jest zrównoważona i czy spełnia indywidualne potrzeby zdrowotne. Analiza diety jest szczególnie istotna w kontekście profilaktyki i leczenia chorób dietozależnych, takich jak otyłość, cukrzyca czy choroby sercowo-naczyniowe. Może również pomóc w optymalizacji wydolności sportowej oraz w poprawie ogólnego samopoczucia i jakości życia. Wyniki analizy mogą być podstawą do wprowadzenia zmian w diecie, co może przynieść korzyści zdrowotne i poprawić jakość życia pacjenta. >>>

• Badanie krwi

  Badanie krwi jest analizą laboratoryjną przeprowadzaną na próbce krwi, która jest zwykle pobierana z żyły na ramieniu za pomocą igły podskórnej lub poprzez nakłucie palca. Wiele testów na określone składniki krwi, takie jak test na glukozę lub test na cholesterol, są często grupowane razem w jeden panel testowy zwany panelem krwi lub badaniem krwi. >>>

  Badanie krwi to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: marskość wątroby, kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, zespół Felty’ego, choroba wrzodowa, zapalenie wyrostka robaczkowego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, alkoholowe zapalenie wątroby, hipotensja, angina, astma, zawał mózgu, Żylaki przełyku, gorączka reumatyczna, nadciśnienie tętnicze, zawał mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia, niedomykalność zastawki mitralnej, wypadanie płatka zastawki mitralnej, zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatia rozstrzeniowa, kardiomiopatia restrykcyjna, zespół chorego węzła zatokowo-przedsionkowego, krwotok śródmózgowy, padaczka, migrena, zespół Guillaina-Barrégo, anoreksja, bezsenność, choroba Pompego, zespół Hurler, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, otyłość, nietolerancja laktozy, choroba von Gierkego, chłoniak Hodgkina, ostra białaczka limfoblastyczna, chłoniak grudkowy, agranulocytoza, sarkoidoza, rak nerki, mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy, rak tarczycy, rak żołądka, rak jelita grubego, rak odbytu, rak wątrobowokomórkowy.

• Badanie masy ciała

  >>>

• Badanie poziomu elektrolitów

  Badanie poziomu elektrolitów to diagnostyczne badanie laboratoryjne, które służy do oceny stężenia podstawowych elektrolitów w organizmie, takich jak sód, potas, chlor, wodorowęglany i wapń. Elektrolity odgrywają kluczową rolę w wielu funkcjach biologicznych, w tym w regulacji równowagi płynów, przewodnictwie nerwowym oraz funkcjonowaniu mięśni. Badanie to najczęściej wykonuje się z próbki krwi pobranej z żyły pacjenta. Wyniki tego badania są istotne w diagnostyce różnych stanów chorobowych, takich jak odwodnienie, niewydolność nerek, zaburzenia endokrynologiczne oraz problemy z sercem. Wartości elektrolitów mogą być również monitorowane w trakcie leczenia pacjentów, zwłaszcza tych wymagających terapii infuzyjnej lub przyjmujących leki wpływające na równowagę elektrolitową. Interpretacja wyników wymaga uwzględnienia kontekstu klinicznego, ponieważ zmiany w poziomie elektrolitów mogą być wynikiem wielu czynników, w tym diety, chorób przewlekłych czy stresu. Regularne monitorowanie poziomu elektrolitów jest ważne dla utrzymania zdrowia i zapobiegania poważnym powikłaniom. >>>

• Ocena stanu odżywienia

  >>>

• Testy wątrobowe

  Testy wątrobowe to grupa badań laboratoryjnych, które mają na celu ocenę funkcji wątroby oraz wykrycie ewentualnych uszkodzeń tego narządu. Badania te obejmują pomiar poziomów różnych enzymów, białek i substancji chemicznych we krwi, takich jak aminotransferazy (ALT, AST), fosfataza alkaliczna, bilirubina oraz albumina. Podwyższone poziomy enzymów mogą wskazywać na uszkodzenie komórek wątroby, co może być spowodowane stanami zapalnymi, chorobami wirusowymi, toksycznymi substancjami czy chorobami metabolicznymi. Z kolei obniżone poziomy białek, takich jak albumina, mogą sugerować przewlekłe uszkodzenie wątroby lub problemy z jej funkcjonowaniem. Testy wątrobowe są często zlecane w przypadku objawów takich jak żółtaczka, ból brzucha, zmęczenie, czy też jako część rutynowych badań profilaktycznych. Wyniki testów pozwalają lekarzowi na postawienie wstępnej diagnozy oraz podjęcie decyzji o ewentualnych dalszych badaniach lub leczeniu. >>>

  Testy wątrobowe to badanie diagnozujące także w innych stanach chorobowych, jak np.: zespół Felty’ego, Żylaki przełyku, choroba von Gierkego, wenezuelska gorączka krwotoczna, sepsa.

Kwashiorkor - do jakiego lekarza się udać?

• Endokrynologia

  Endokrynologia to dział medycyny zajmujący się badaniem gruczołów dokrewnych oraz hormonów, które one produkują. Specjaliści w tej dziedzinie diagnozują i leczą schorzenia związane z układem hormonalnym, takie jak cukrzyca, choroby tarczycy, zespół Cushinga, czy problemy z płodnością. Endokrynolodzy analizują, jak hormony wpływają na różne procesy metaboliczne i regulacyjne w organizmie. W swojej pracy korzystają z różnych metod diagnostycznych, w tym badań laboratoryjnych, obrazowych oraz klinicznych. Oprócz leczenia farmakologicznego, ich działania mogą obejmować również terapie hormonalne oraz doradztwo w zakresie stylu życia i dietetyki, co ma na celu przywrócenie równowagi hormonalnej i poprawę ogólnego zdrowia pacjentów. Dzięki współpracy z innymi specjalistami, endokrynologia odgrywa kluczową rolę w kompleksowym podejściu do zdrowia, uwzględniając zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne pacjentów. >>>

  Endokrynologia to dział medycyny zajmujący się również szeregiem innych chorób, takich jak np.: rogowacenie ciemne, nadciśnienie tętnicze, choroba McArdle’a, choroba Hersa, choroba Taruiego, zespół Fanconiego-Bickela, zespół Lescha-Nyhana, protoporfiria erytropoetyczna, dziedziczna koproporfiria, choroba Menkesa, choroba Wilsona, amyloidoza, choroba Pompego, choroba Coriego, choroba Andersen, cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, niedoczynność przytarczyc, nadczynność przysadki, hiperprolaktynemia, zespół policystycznych jajników, otyłość, alkaptonuria, albinizm, choroba syropu klonowego, wrodzony zespół niedoboru jodu, nietolerancja laktozy, niedoczynność tarczycy, choroba von Gierkego, nadczynność tarczycy, zapalenie gruczołu tarczowego Riedla, choroba Hashimoto, zespół delecji 22q11.2, gruczolak przysadki, rak tarczycy, rak nadnercza, zespół Waterhouse’a-Friderichsena, zespół Cushinga, zespół Conna.

Bibliografia:

• Kwashiorkor w bazie U.S. National Library of Medicine (ENG)
• Kwashiorkor na stronach brytyjskiego NHS (ENG)
• Kwashiorkor w bazie schorzeń Diseases Database (ENG)